Clair Patterson
Clair Cameron Patterson (2 juni 1922 - 5 december 1995) was een geochemicus die werd geboren in Iowa, Verenigde Staten. Patterson bepaalde in de jaren 50 een methode om de ouderdom van de aarde te bepalen: 4,55 miljard jaar. Zijn dateringsmethode was gebaseerd op de halfwaardetijd van uranium. Door de hoeveelheid uranium in gesteenten met de hoeveelheid lood (het eindproduct van het verval) te vergelijken, kon hij de ouderdom van het gesteente bepalen. Aanvankelijk probeerde hij hiervoor oude aardse gesteenten te gebruiken, maar die zijn uiterst zeldzaam. Patterson bedacht als eerste dat door het bepalen van de ouderdom van een meteoriet, ervan uitgaande dat meteorieten restmateriaal zijn dat dateert uit de periode waarin ons zonnestelsel werd gevormd. Patterson maakte voor zijn datering gebruik van een massaspectrometer. De waarde voor de leeftijd van het zonnestelsel die hij vond, 4.55±0.07 miljard jaar, is vrijwel de nog steeds geldende waarde.
Patterson had tijdens zijn onderzoeken gemerkt dat er veel lood in de lucht zat, en hij daarom in een steriele omgeving moest werken. Via metingen aan ijskernen, een techniek die hij als eerste toepaste en tegenwoordig niet weg te denken is uit de klimatologie stelde hij vast dat lood tot kort geleden vrijwel niet in de lucht te vinden was, en pas na de toepassing van tetraethyllood als toevoeging aan benzine sinds 1923 (oprichting Ethyl Corporation) begon toe te nemen.
Patterson werd actief in het aantonen van de gevaren van lood, en pleitte voor het terugdringen van het gebruik en de uitstoot van lood, een boodschap die in de jaren 60 niet met enthousiasme werd ontvangen. Toch leidden zijn tegenwerpingen uiteindelijk in 1970 tot de instelling van de Clean Air Act in de Verenigde Staten en de uiteindelijke verwijdering van lood uit alle benzine in dat land.
Een planetoïde (2511) en een top in het Antarctische Koningin-Maude-Gebergte werden naar Patterson vernoemd.
[bewerk] Verder lezen
- Patterson, C., Tilton, G. en Inghram, M. (1955) "Age of the Earth" Science 212, 69-75
- Patterson, C. (1956) "Age of meteorites and the Earth" Geochimica et Cosmochimica Acta 10, 230-237
- Patterson, C. (1965) "Contaminated and natural environments of man" Arch. Environ. Health 11, 344-360
- In zijn boek "A Short History of Nearly Everything" beschrijft Bill Bryson de bijdrage van Patterson.
