Bondsregering (Duitsland)
De Duitse bondsregering (duits: Die Bundesregierung) is de regering van het land, die wordt gevormd door de bondskanselier en de bondsministers. Samen worden zij ook wel het kabinet genoemd (duits: Das Kabinett).
Inhoud |
[bewerk] Algemeen
De opgaven en bevoegdheden van de bondsregering worden geregeld door de artikels 62 tot 69 van de Duitse grondwet (GG). De kanselier zit de regering voor, en heeft het recht de andere leden van de regering de politieke richtlijnen op te leggen (art. 65 (1) GG) (zogenoemde "Richtlinienkompetenz"). Hierdoor is de Duitse bondskanselier niet de 'primus inter pares', maar het echte hoofd van de regering: hij bepaalt de grondlijnen van de politiek.
De bondskanselier bepaalt de opgaven en bevoegdheden van de verschillende ministeries. Binnen hun eigen ressort zijn de ministers zelfstandig en voeren onder eigen verantwoordelijkheid de regeringspolitiek uit (art. 65 (2) GG - het zogenoemde "Ressortprizip"). Zijn twee of meer minister het niet met elkaar eens, dan besluit de regering met meerderheid van stemmen (het zogenoemde "Kollegialprinzip").
De ministers worden bijgestaan door parlementaire staatsecretarissen en ambtenaren-staatsecretarissen. De parlementaire staatsecretariss kan gezien worden als een soort vice-minister. Hij moet (met uitzondering van die van de kanselier) deel uit maken van de bondsdag, en assisteert of vervangt zijn minister bij de dagelijkse uitvoering van zijn taken. Meestal specializeert hij zich op een deelgebied van het miniseriële ressort. Hij is geen ambtenaar, en zijn statuut is in ruime mate gelijkgesteld met dat van een minister. De ambtenaar-staatssecretaris, in het duits "Politischer Staatssekretär", is wel degelijk ambtenaar, en als dusdanig is ziin ambtstijd theroretisch niet aan die van de regering gekoppeld. Daar hij echter duidelijk met een bepaalde minister en partij verbonden is wordt hij bij een regeringswissel meestal vervroegd gepensioneerd. Hij vertegenwoordigt de minister in het ministerie, en instrueert de andere ambtenaren en medewerkers in het ministerie. Men zou kunnen zeggen dat de parlementaire staatsecretaris mee politiek maakt, en dat de ambtenaar-staatssecretaris de politiek uitvoert.
[bewerk] De "Richtlinienkompetenz"
De "Richtlinienkompetenz" van de kanselier wordt door vele politieke waarnemers als een van de concepten van de Duitse grondwet gezien die veel symbool- maar weinig effectieve betekenis hebben. Het is duidelijk dat de grondlijnen van de politiek door de hele regering, en door de meerderheid in het parlement gedragen moeten worden. Er zijn ook geen voorbeelden bekend waarin de kanselier van deze bevoegdheid officieel gebruikgemaakt heeft.
[bewerk] Huidige regering
De huidige regering (toestand 22 november 2005) is als volgt samengesteld:
| Ressort (Duitse benaming) |
Minister | Partij |
|---|---|---|
| Bondskanselier (Bundeskanzler) |
Angela Merkel | CDU |
| Werkgelegenheid en sociale zaken en vicekanselier (Arbeit und Soziales und Vizekanzler) |
Franz Müntefering | SPD |
| Binnenlandse zaken (Inneres) |
Wolfgang Schäuble | CDU |
| Buitenlandse zaken (Auswärtiges Amt) |
Frank-Walter Steinmeier | SPD |
| Justitie (Justiz) |
Brigitte Zypries | SPD |
| Financiën (Finanzen) |
Peer Steinbrück | SPD |
| Economie en Technologie (Wirtschaft und Technologie) |
Michael Glos | CSU |
| Verbruik, Voeding, Landbouw (Verbraucherschutz, Ernährung und Landwirtschaft) |
Horst Seehofer | CSU |
| Landverdediging (Verteidigung) |
Franz Josef Jung | CDU |
| Familie, Senioren, Vrouwenzaken en Jeugd (Familie, Senioren, Frauen und Jugend) |
Ursula von der Leyen | CDU |
| Gezondheid en sociale zekerheid (Gesundheit und Soziale Sicherung) |
Ursula Schmidt | SPD |
| Verkeer, bouw en stadsontwikkeling (Verkehr, Bau- und Stadtentwicklung) |
Wolfgang Tiefensee | SPD |
| Natuurbescherming en Atoomveiligheid (Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit) |
Sigmar Gabriel | SPD |
| Opleiding en Onderzoek (Bildung und Forschung) |
Annette Schavan | CDU |
| Wetenschappelijke en ontwikkelingssamenwerking (Wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung) |
Heidemarie Wieczorek-Zeul | SPD |
| Hoofd kanseliersambt (Bundeskanzleramt) |
Thomas de Maizière | CDU |
[bewerk] Vorige regeringen
[bewerk] Overzicht
| Regering | Van-tot | Partijen | Verkiezings- periode |
Opmerkingen |
|---|---|---|---|---|
| Adenauer I | 20/09/1949 - 20/10/1953 | CDU, CSU, FDP, DP | 1 | |
| Adenauer II | 20/10/1953 - 29/10/1957 | CDU, CSU, FDP, DP, FVP | 2 | |
| Adenauer III | 29/10/1957 - 14/11/1961 | CDU, CSU, DP | 3 | |
| Adenauer IV | 14/11/1961 - 13/12/1962 | CDU, CSU, FDP | 4 | |
| Adenauer V | 13/12/1962 - 17/10/1963 | CDU, CSU, FDP | 4 | |
| Ehrhard I | 17/10/1963 - 26/10/1965 | CDU, CSU, FDP | 4 | |
| Ehrhard II | 26/10/1965 - 30/11/1966 | CDU, CSU, FDP | 5 | |
| Kiesinger | 01/12/1966 - 22/10/1969 | CDU, CSU, SPD | 5 | |
| Brandt I | 22/10/1969 - 15/12/1972 | SPD, FDP | 6 | |
| Brandt II | 15/12/1972 - 16/05/1974 | SPD, FDP | 7 | |
| Schmidt I | 16/05/1974 - 14/12/1976 | SPD, FDP | 7 | |
| Schmidt II | 14/12/1976 - 06/11/1980 | SPD, FDP | 8 | |
| Schmidt III | 06/11/1980 - 04/10/1982 | SPD, FDP | 9 | |
| Kohl I | 04/10/1982 - 30/03/1983 | CDU, CSU, FDP | 9 | |
| Kohl II | 30/03/1983 - 12/03/1987 | CDU, CSU, FDP | 10 | |
| Kohl III | 12/03/1987 - 18/01/1991 | CDU, CSU, FDP | 11 | |
| Kohl IV | 18/01/1991 - 17/11/1994 | CDU, CSU, FDP | 12 | |
| Kohl V | 17/11/1994 - 26/10/1998 | CDU, CSU, FDP | 13 | |
| Schröder I | 26/10/1998 - 22/10/2002 | SPD, Bündnis 90/Die Grünen | 14 | |
| Schröder II | 22/10/2002 - 22/11/2005 | SPD, Bündnis 90/Die Grünen | 15 | waarnemend van 18/10/2005 tot 22/11/2005 |
| Merkel | 22/11/2005 - | CDU, CSU, SPD | 16 |
[bewerk] Schröder II
Het kabinet Schröder II regeerde van 22 oktober 2002 tot 18 oktober 2005. Na de constituerende zitting van de 16e bondsdag op 18 oktober 2005 nam het tot 22 november, in afwachting van de benoeming van een nieuwe regering, de lopende zaken waar.
De regering Schröder II was als volgt samengesteld:
| Ressort (Duitse benaming) |
Minister | Partij |
|---|---|---|
| Bondskanselier (Bundeskanzler) |
Gerhard Schröder | SPD |
| Buitenlandse zaken en Vicekanselier (Auswärtiges Amt und Vizekanzler) |
Joschka Fischer | Bündnis 90/Die Grünen |
| Binnenlandse zaken (Inneres) |
Otto Schily | SPD |
| Justitie (Justiz) |
Brigitte Zypries | SPD |
| Financiën (Finanzen) |
Hans Eichel | SPD |
| Economie en Werk (Wirtschaft und Arbeit) |
Wolfgang Clement | SPD |
| Verbruik, Voeding, Landbouw (Verbraucherschutz, Ernährung und Landwirtschaft) |
Renate Künast tot 4 oktober 2005 Jürgen Trittin (waarnemend) |
Bündnis 90/Die Grünen |
| Landverdediging (Verteidigung) |
Dr. Peter Struck | SPD |
| Familie, Senioren, Vrouwenzaken en Jeugd (Familie, Senioren, Frauen und Jugend) |
Renate Schmidt | SPD |
| Gezondheid en sociale zekerheid (Gesundheit und Soziale Sicherung) |
Ursula Schmidt | SPD |
| Verkeer, Bouw en Woningen (Verkehr, Bau- und Wohnungswesen) |
Manfred Stolpe | SPD |
| Natuurbescherming en Atoomveiligheid (Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit) |
Jürgen Trittin | Bündnis 90/Die Grünen |
| Opleiding en Onderzoek (Bildung und Forschung) |
Edelgard Bulmahn | SPD |
| Wetenschappelijke en ontwikkelingssamenwerking (Wirtschaftliche Zusammenarbeit und Entwicklung) |
Heidemarie Wieczorek-Zeul | SPD |
vetgedrukte tekst
