Boeing E-3
De E-3 Sentry is een militaire "Airborne warning and control system", of AWACS, welke surveillance, commando, control en communicatie biedt aan de Verenigde Staten, NAVO en ander luchtverdedigings strijdkrachten. De productie stopte in 1992, nadat er 68 waren gebouw.
Inhoud |
[bewerk] Achtergrond
De E-3 Sentry is een gemodificeerde Boeing 707 commercieel vliegtuig, met een draaiende radarkoepel. De koepel heeft een diameter van 9,10 m, is 1,80 m dik, en staat 4,20 meter boven de romp op 2 palen. In de koepel zit een radar welke de lucht in de gaten houd van vlak boven de grond tot in de stratosfeer, boven land en boven water. Twee generatoren op elke van de vier motoren zorgen voor de 1 magaWatt aan vermogen die nodig is voor de werking van de radar. De radar heeft een bereik van meer dan 375 km voor laagvliegende objecten. Het bereik voor middelhoog tot zeer hoge objecten word altijd gegeven als over de horizon, het werkelijke bereik is namelijk geheim, maar ligt op ongeveer 650-700 km. Met behulp van een IFF systeem, om vriend van vijand te onderscheiden, kan de neerwaartse radar laagvliegende vleigtuigen opsporen en blijven volgen, terwijl die door obstakels voor normale radarstations niet zichtbaar zijn.
De E-3 vloot van de USAF completeerde zijn grootste update in 2001. Bekend als de Block 30/35 Modification Program, bevat de upgrade vier belangrijke verbeteringen:
- Electronic Support Measures (ESM) voor passieve detectie van stations die radiogolven uitzenden, bijvoorbeeld radarstations en communicatiecentra.
- Joint Tactical Information Ditribution Systems (JTIDS) om te voorzien in veilige anti-stoor communicatie, voor informatie distributie, positie bepaling en identificatie mogelijkheden.
- Uitbreiding van de geheugencapaciteit van de computers, voor het herbergen van ESM, JTIDS en toekomstige uitbreidingen.
- Global Positioning System (GPS), een satellietgestuurd navigatiesysteem voor preciese navigatie.
Andere belangrijke subsystemen zijn navigatie, communicatie en computers (data verwerking). Consoles laten computerverwerkte data zowel grafisch als in tabelvorm zien op videoschermen. Bedieners van de consoles doen de surveillance, identificatie, wapencontroles, 'battle management'en communicatie.
De radar en computersystemen van de E-3 Sentry kunnen een heel breed en gedatailleerd beeld geven van het slagveld. er wordt data verzameld terwijl de slag duurt. Dit bevat het opsporen en volgen van vijandelijke schepen en vliegtuigen en de locaties en status van eigen vliegtuigen en schepen. De informatie kan verstuurd worden naar het hoofd of deelcommando in het achterland of aan boord van schepen. In crisistijd kan deze data doorgestuurd worden naar de National Command Authority in de Verenigde Staten.
Ter ondersteuning van lucht-grond operaties kan de E-3 Sentry direct informatie versturen nodig voor verkenning, transport en close air-support voor bevriende troepen. Hij kan ook informatie sturen naar de bevelhebbers van luchtoperaties, zodat die controle krijgen en houden over de luchtslag.
Als luchtverdedigingssysteem kunnen E-3's vijandelijke luchtactiviteiten detecteren, identificeren en volgen, ver buiten de grenzen van de Verenigde Staten en NAVO landen. Hij kan ook onderscheppingsvliegtuigen beleiden naar deze vijandelijke doelen.
Ervaring heeft uitgewezen dat de E-3 Sentry snel en effectief kan reageren op een crisis en wereldwijde militaire uitzendingen kan ondersteunen. Het is een systeem dat niet gestoord kan worden en missies heeft gevlogen terwijl het onder vuur lag door zware elektronische tegenmaatregelen.
Door zijn mobiliteit als AWACS, heeft de Sentry een veel grotere kans de oorlog te overleven dan een conventionele radarinstallatie op de grond. Samen met andere dingen kan bijvoorbeeld de vliegroute snel aangepast worden aan de missie en overlevingsbehoeften. De E-3 kan meer dan 8 uur achter elkaar missies vliegen zonder bijgetankt te hoeven worden. Zijn bereik en missietijd kunnen verlengd worden door bijtanken in de lucht en een rustcompartiment voor de bemanning.
De vliegtuigen worden ook gebruikt als surveillance ten behoeve van anti-drugs missies. De Amerikaanse douane kan meevliegen met Sentry's op voorgeplande missies om smokkelactiviteiten te herkennen.
Het ontwerpen, testen en evalueren van de eerste E-3 gebeurde in oktober 1975. In maart 1977 kreeg de 552e Airborne Warning and Control Wing (nu 552d Air Control Wing, Tinker Air Force Base, Oklahoma) de eerste E-3's.
Air Combat Command (ACC) heeft 28 E-3's op Tinker AFB. Pacific Air Forces (PACAF) heeft 2 E-3 Sentry's toegewezen aan het 961st Airborne Air Control Squadron (AACS), op Kadena AB, Okinawa, en twee aan 962d AACS op Elmendorf AFB, Alaska.
De NAVO-leden schaften 18 E-3A's met ondersteuningsmateriaal aan voor een NAVO luchtverdedigingsleger. Omdat alle vliegtuigen in een bepaald land moeten zijn geregistreerd, werd besloten om alle 18 NAVO E-3's in Luxemburg te registreren, een land dat tot dat moment nog geen luchtmacht had gehad. De eerste NAVO E-3 werd afgeleverd in januari 1982. Op dit moment zijn er nog 17 in dienst, omdat een NAVO E-3 verloren is gegaan bij een ongeluk. Het Verenigd Koninkrijk, zelf ook een NAVO-lid, heeft zeven E-3's, al noemen zij het de Sentry AEW Mk.1. Frankrijk, nog een NAVO-lid, heeft vier Sentry's, Saudi-Arabië heeft er vijf. Japan heeft vier AWACS vliegtuigen, gebaseerd op de Boeing 767. De order van de RAF kwam voort uit dure onsuccesvolle test met een eigen product, de Nimrod AEW 3 versie.
E-3 Sentry's behoorden tot de eerste vliegtuigen ingezet tijdens operatie Desert Storm, vormden een radarscherm tegen Iraakse acties rond de klok. Tijdens Desert Storm vlogen de E-3's meer dan 400 missies, met een totale tijd van meer dan 5.000 uur. Ze leverden radar surveillance en controle aan meer dan 120.000 coalitie-vluchten. Naast het leveren van tijd-critische informatie over vijandelijke bewegingen aan het hogere commando, assisteerden E-3 bemanningen in 38 van de 40 lucht-lucht kills tijdens het conflict.
De data opslagcapaciteit van de radar en computer subsystemen maakten het mogelijk om een volledige luchtoorlog op te nemen voor het eerst in de geschiedenis.
[bewerk] Radar System Improvement Program (RSIP)
Tijdens de lente van 1990 ondergingen de eerste AWACS-toestellen het Radar System Improvement System (RSIP). RSIP is een samenwerkingsverband tussen de VS en de NAVO welke een grote hardware en software modificatie aan het bestaande radarsysteem inhoudt. Hierdoor worden de electronische tegenmaatregelen, betrouwbaarheid, onderhoudbaarheid en beschikbaarheid drastisch verbeterd.
[bewerk] Toekomst
Omdat de Boeing 707 niet langer meer gebouwd wordt, is het AWACS deel van de E-3 in een Boeing 767 gebouwd voor de zelfverdedigingsluchtmacht van Japan.
Het plan is om de Amerikaanse E-3's (en ook de RC-135 en E-8 Joint STARS) te vervangen door de E-10 MC2A, gebaseerd op de Boeing 767.
[bewerk] Eenheden die de E-3 Sentry gebruiken
[bewerk] United States Air Force
De USAF heeft 24 E-3B's aangeschaft en 10 E-3C's. Een E-3B is gecrasht op 22 september 1995 waarbij alle 24 bemanningsleden omkwamen. Er waren enkele Canadese ganzen in de twee linkermotoren gekomen op Elmendorf AFB in Alaska. Er is er ook een uitgeleend aan Boeing voor continu testwerk, onderzoek en ontwikkeling.
- 552d Air Control Wing heeft 28 E-3's gestationeerd op Tinker AFB, Oklahoma.
- 3d Wing heeft er 2 op Elmendorf AFB in Alaska.
- 18th Wing heeft er 2 op Kadena AFB in Japan.
[bewerk] Royal Air Force
De RAF heeft 7 Sentry's, genoemd naar de 7 dwergen uit Sneeuwwitje: Happy, Sleepy, Sneezy, Grumpy, Dopey, Bashful en Doc. De E-3's worden gebruikt door No. 8 Squadron en No. 23 Squadron.
[bewerk] Armée de l'Air
De Franse luchtmacht heeft 4 E-3F's aangeschaft.
[bewerk] Royal Saudi Air Force
De Saudische luchtmacht heeft 5 E-3D's van de Amerikanen gekocht in 1983.
[bewerk] Noord Atlantische Verdrags Organisatie (NAVO)
De NAVO heeft 18 E-3 AWACS-toestellen gekocht, waarvan er een is gecrasht in Griekenland. Al deze vliegtuigen staan geregistreerd in Luxemburg, een land zonder luchtmacht, en zijn gestationeerd op Geilenkirchen in Duitsland, vlak over de grens bij Limburg. Deze Sentry's zijn verantwoordelijk voor het in de gaten houden van het luchtruim bij NAVO-operaties over de hele wereld.
[bewerk] Specificaties
[bewerk] USAF/NAVO vliegtuigen
- Bemanning: Vliegers: 4, Missiebemanning: 13-19
- Lengte: 46,61 m
- Spanwijdte: 44,42 m
- Hoogte: 12,60 m
- Vleugeloppervlak: 283,4 m²
- Leeggewicht: 73.480 kg
- Beladen gewicht: 147.400 kg
- Max take-off gewicht: 156.000 kg
- Maximum snelheid: 855 km/h
- Bereik: 1.610 km
- Plafond: 9.000 m
[bewerk] Armée de l'Air/RAF/RSAF vliegtuigen
- Bemanning: Vliegers: 4, Missiebemanning: 13
- Lengte: 46,61 m
- Spanwijdte: 44,42 m
- Hoogte: 12,60 m
- Vleugeloppervlak: 283,4 m²
- Leeggewicht: 73.480 kg
- Beladen gewicht: 147.400 kg
- Max take-off gewicht: 156.000 kg
- Maximum snelheid: 855 km/h
- Plafond: 9.144 m
