Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid is de mate waarin men op iets of iemand kan vertrouwen.
In relationele zin betekent betrouwbaarheid, dat men erop kan vertrouwen dat een ander een gegeven belofte of een gedane toezegging ook daadwerkelijk nakomt. Soms hoeft deze belofte of toezegging niet eens expliciet uitgesproken te worden, maar is de betrouwbaarheid een impliciet onderdeel van de relatie.
Wanneer men spreekt over de betrouwbaarheid van media, dan bedoelt men daarmee de mate waarin men erop kan vertrouwen dat informatie die via die media gegeven of verkregen wordt, daadwerkelijk waar is.
Nauw daarmee samenhangend is het begrip betrouwbaarheid in de statistiek: hiermee wordt bedoeld de mate waarin de uitslag van een bepaalde meting correspondeert met de werkelijkheid (zie ook hieronder).
[bewerk] Statistiek
In statistische zin betekent betrouwbaarheid, dat wanneer een meting meerdere malen gedaan wordt, er weinig verschil is tussen de gemeten waarden. Er komt steeds min of meer hetzelfde getal of dezelfde uitslag uit. Wanneer er een grote toevalscomponent (error of errorvariantie) zit in de gemeten waarden, zullen die meer van elkaar verschillen en is de betrouwbaarheid van de meting laag. Het geeft dus de mate aan waarin een meting onafhankelijk is van het toeval.
Betrouwbaarheid garandeert niet de validiteit van de meting.
Om te controleren of een set van gegevens homogeen (betrouwbaar) zijn kan men gebruikmaken van de Cronbach's Alpha methode. Dit is de meest gebruikte maat in de klassieke testtheorie.
De betrouwbaarheid van een meetinstrument kan op verschillende wijzen worden gedefinieerd. Een definitie luidt: betrouwbaarheid geeft de mate aan waarin meetresultaten een afspiegeling zijn van de te meten variabele. Een andere definitie luidt: betrouwbaarheid geeft de mate aan waarin metingen vrij zijn van de invloed van toevallige factoren. Beide definities komen op hetzelfde neer. De betrouwbaarheid wordt als een verhouding van twee varianties of als een correlatiecoëfficient uitgedrukt. Bij de minimale waarde van de betrouwbaarheid (0) is het meetinstrument volledig onbetrouwbaar, scores worden alleen door toevallige factoren bepaald. Bij de waarde 1 zijn de toevalsfactoren volledig uitgeschakeld.
Tegenover de toevallige factoren staan de niet-toevallige factoren (systematische factoren) die al dan niet gebonden zijn aan de onderzoekssituatie of het gebruikte meetinstrument. Hier kan rekening mee worden gehouden.
|
statistiek | kansrekening | statistische toets | betrouwbaarheid | significantie | kans | modus | mediaan | spreiding | standaardafwijking | kwartiel | percentiel | gemiddelde | schatten | verdelingsfunctie |