Ban (landvoogd)
Ban is een titel die tussen de 7e en 20e eeuw in verscheidene Zuidoost-Europese staten werd gebruikt. Ban is vergelijkbaar met landvoogd.
[bewerk] Naam
De naam "Ban" komt van het Servo-Kroatische ban "heer, meester, heerser", dat weer komt van het Perzische woord ban "prins, heer, chef, gouverneur", dat een verband heeft met het woord pati uit het Sanskriet "bewakers, berschermers". Anderen denken dat de titel komt van het Sarmatische bajan; ook het Turks-Mongoolse khan lijkt hierop. Andere bronnen zeggen dat het een Illyrische oorsprong heeft, en dus zou komen van de Illyrische naam Banius, welke nog gevonden wordt op Illyrische overblijfselen in Bosnië.
Tegenwoordig kan de naam gevonden worden in sommige plaatsnamen.
[bewerk] Gebruik van de titel
De titel werd eerst gebruikt voor de lokale landbeheerders in Zuid-Slavische gebieden (Kroatië en Bosnië) in de vroege Middeleeuwen. Later werd ban gebruikt in het historische Koninkrijk Kroatië en Koninkrijk Hongarije.
In de 14e eeuw verscheen de titel in Walachije, waar het gebruikt werd tot 1831, in Moldavië, Koninkrijk Servië, en (veel) later ook nog in het Koninkrijk Joegoslavië, tussen 1929 en 1941. Het gebied dat door een ban geregeerd werd heette banaat of banovina.
