Air marshal

Een air marshal (ook geschreven: 'airmarshal') is een gewapende niet-geüniformeerde veiligheidsagent die meereist met een verkeersvliegtuig ter bestrijding van eventuele terreuracties. Het woord is een anglicisme, maar in de Engelstalige wereld heet deze functionaris: sky marshal.

[bewerk] Verenigde Staten

Rond 1970 kwamen er veel vliegtuigkapingen voor. Daarom werd toen in de Verenigde Staten van Amerika de Federal Air Marshal Service opgericht. Deze bestond eerst uit leden van de United States Marshals (vandaar de naam marshal) en later uit speciaal getrainde agenten van de Amerikaanse Federale Luchtvaartautoriteit (FAA).

Het inzetten van air marshals werd opnieuw actueel na de terroristische aanslagen op 11 september 2001 op New York en Washington. Deze aanslagen begonnen namelijk met het kapen van vliegtuigen.

In 2002 werd de Federal Air Marshal Service onderdeel van de U.S. Immigration and Customs Enforcement, een afdeling van het Binnenlandse Veiligheidsdepartement (Department of Homeland Security).

De Verenigde Staten van Amerika eiste eind 2003 dat buitenlandse luchtvaartmaatschappijen gewapende beveiligingsmensen aan boord zouden hebben ter voorkoming van terroristische aanslagen. Niet iedereen vindt het verstandig dat er vuurwapens aan boord worden genomen, aangezien die in verkeerde handen zouden kunnen komen en de drukcabine van een vliegtuig gemakkelijk beschadigd raakt bij een vuurgevecht tijdens de vlucht.

[bewerk] Nederland

In 2004 werd in Nederland gestart met een proefproject met air marshals. Op 3 november 2005 maakten de ministers Donner van Justitie en Kamp van Defensie bekend dat ze besloten hebben om structureel air marshals in te zetten. Als air marshals worden agenten van de Koninklijke Marechaussee ingezet.

Het wordt niet vooraf bekend gemaakt met welke vluchten air marshals meereizen, om eventuele terroristen niet in de kaart te spelen. Als er voor een bepaalde vlucht een specifieke dreiging bekend is, zal die vlucht worden geannuleerd.

[bewerk] Andere landen

Andere maatschappijen waarvan bekend is dat al langer met air marshals wordt gewerkt zijn Swiss (voorheen Swissair), El Al en Sri Lankan Airlines.

In Duitsland zet de Bundespolizei agenten als air marshal (Luftsicherheitsbegleiter) in.

Ook de EU-landen Frankrijk, Verenigd Koninkrijk, Italië en Spanje zijn van plan dergelijke functionarissen in te gaan zetten.