Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Hoani Nahe - Wikipedia

Hoani Nahe

Nō Wikipedia Māori

Tētahi o ngā poupou nō Hotunui whare, Pārāwai, Hauraki

Ko Hoani Nahe (1834?-1894) he pūkorero, he kaitōrangapū nō roto o ngā tātai rangatira o Hauraki. E taea ana e ia te whakaheke i a ia anō i ngā tama tokorima o Marutūāhu.

Nō te wā tonu i whānau mai ia, ka whakatū te teihana o ngā mihinare ki Pārāwai. Ko ngā tāngata i whai wāhi ki te ako i a ia i a ia e tamariki ana, ko Te Pirihi (James Preece), te mihinare, me Wiremu Turipona, tētahi o ngā minita Māori. I haere hoki a Hoani ki te kura a W.C. Dudley, he minita anō. Nō te 1852 ko tana haerenga ki te Kāreti o Hoani Te Kaikauwhau i Tāmaki-makau-rau. Nā te taumaha pea o ngā tikanga ako , ka oma. Engari ka tīkina e Pihopa Herewini i runga i tana kaha hiahia kia noho a Hoani hei pononga mā te Hāhi. Ahakoa tana kaha ki te mahi, ka noho tonu a Hoani hei reimana.

I ngā tau mai i 1850, ka tīmata tana mahi kohikohi i ngā kōrero tuku iho me ngā whakapapa o Hauraki. He nui ōna tuhinga i tāia ki ngā pukapuka a te Pākehā, pērā i te Journal of the Polynesian Society me ngā pukapuka a Hoani Waiti. Engari, kāhore i pai ki a Nahe ngā mahi whakarerekē a Waiti i āna kōrero, me te whakauruuru i ngā kōrero a ētahi kē ki āna; ka puta ana amuamu ki a Te Mete (S. Percy Smith) i āna reta.

I te tau 1876, ka tū a Hoani hei Mema Paremata mō Te Hauāuru. I a ia i te Whare Pāremata, he tapatahi ia ki te tautoko i ngā kaupapa a te Māori, engari i tōmuri āna mahi nā tana kore e āta mōhio ki te reo Pākehā, engari he mate tērā i pā ki te nuinga o ngā mema Māori. Nō te 1879, ka heke iho a Hoani i tana tūranga mema mō Te Hauāuru, ka noho ki Hōterene, ā, nō muri iho, ki Pārāwai.

Nō te hūnga o Tarawera maunga i te 10 o ngā rā o Pipiri, 1886, ka mitikia te whenua e ngā āheihei o te rangi, ka ngaro kau atu te oranga o Ngāti Tūhourangi. Kāhore kau he kai mā te iwi, mā ō rātou kararehe, ā, ka kino te noho o te iwi. Ka rere rātou ki Whakarewarewa, ki Ōhinemutu. Nā Hoani Nahe rāua ko Wīrope Hōterene Taipari i tuku whenua ki a rātou, ngaki kai ai ki reira. Kei Tairua aua whenua.

Ka mate a Hoani i te tau 1894 i a ia e noho ana ki Pārāwai, ki te whare o Wīrope Hōterene Taipari.

[edit] Herenga whakapapa

  • Ngāti Maru
  • Ngāti Tamaterā
  • Ngāti Whanaunga
  • Ngāti Hauāuru
  • Ngāti Te Aute
  • Ngāti Kotinga

[edit] Tirohia hoki

[edit] Tohutoro

  • A. Ballara, 'Nahe, Hoani', Ngā Tāngata Taumata Rau 1870-1900. Wellington: Te Tari Taiwhenua, Bridget Williams Books, 1994:58-61.
  • Biography: Mita Taupopoki. The Story of Tarawera, The Landscape Renovator URL:www.anheizen.com/biographies/index.php?content=mita.php. Accessed 24.05.2006.

Static Wikipedia (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2006 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia February 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu