New York-borg
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
- Sjá New York varðandi aðra notkun á heitinu.
![Miðborg Manhattan, séð til norðurs frá Empire State byggingunni. Gatan, sem horft er niður í er Fifth Avenue.](../../../upload/shared/thumb/8/88/New-York-Jan2005.jpg/300px-New-York-Jan2005.jpg)
New York (e: New York City, gjarnan skammstafað NYC) er fjölmennasta borg New York-fylkis, og jafnframt Bandaríkjanna, með ríflega 8 milljónir íbúa af ýmsum þjóðernum. Borgin er 800 ferkílómetrar að stærð og hefur hlotið viðurnefnið "stóra eplið" (á ensku: the Big Apple).
New York-borg er miðstöð viðskipta, stjórnmála, samskipta, tónlistar, tísku og menningar og í henni eru einnig aðalstöðvar Sameinuðu þjóðanna.
Borginni er stjórnsýslulega skipt í fimm hluta: Brooklyn, Bronx, Manhattan, Queens og Staten Island.
[breyta] Saga
Áður en Evrópubúar settust að á svæðinu bjuggu Lenape indíánar þar. Fyrsti Evrópumaðurinn sem kom til New York var ítalinn Giovanni da Verrazano en hann kom þangað árið 1525. Hins vegar yfirgaf hann staðinn strax og skildi ekkert eftir sig. Það var ekki fyrr en árið 1609 að Hollendingar sendu Englendinginn Henry Hudson, sem Hudsonfljótið er nefnt eftir, og byggð Evrópumanna var stofnuð þar árið 1613. Á meðan Hollendingar réðu yfir borginni kallaðist hún Nýja Amsterdam en 1664 náðu Bretar borginni á sitt vald og endurskýrðu hana New York (sem stundum hefur verið kölluð Nýja-Jórvík á íslensku) til heiðurs Hertoganum af Jórvík. 1673 náðu Hollendingar aftur stjórn yfir borginni og kölluðu hana Nieuw-Oranje („Nýju Óraníu“) en gáfu hana endanlega frá sér árið 1674.
New York-borg |
---|
Brooklyn | Bronx | Manhattan | Queens | Staten Island |