Ganýmedes (tungl)
Úr Wikipediu, frjálsa alfræðiritinu
Ganýmedes er stærsta tungl Júpíters og einnig stærsta tungl sólkerfisins. Þvermál þess er meira en þvermál Merkúríusar en það er þó helmingi massaminna. Ganýmedes er mun stærra heldur en Plútó. Það er eina tunglið (fyrir utan tungl Jarðar) sem hægt er að greina með berum augum, þótt til þess þurfi skarpa sjón og mjög góð sjónskilyrði. Það kemur því ekki á óvart að Galíleó Galílei skyldi hafa uppgötvað Ganýmedes árið 1610. Ganýmedes er nefnt eftir bikarbera guðanna í grískri goðafræði.
Ganýmedes er samsett úr kísilríku bergi og vatnsís. Það er umlukið ísskorpu sem flýtur ofan á krapakenndum möttli þar sem gæti verið að finna lag af fljótandi vatni. Fyrstu vísbendingar úr gögnum frá Galíleó geimfarinu benda til að Ganýmedes sé uppbyggt úr þremur lögum:
- Bráðnum járn- eða járn/brennisteinskjarna.
- Möttli úr kísilríku bergi.
- Ískenndri skorpu eða skel úr ís efst.
Málmkjarninn bendir til þess að hiti í innviðum Ganýmedesar, hafi eitt sinn verið hærri en hingað til hefur verið talið. Í raun gæti Ganýmedes svipað til Jó auk ískenndrar skorpunnar.
