Leganés

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

Leganés é unha vila da provincia de Madrid situada ao sueste da capital; dentro da súa área metropolitana. A terceira cidade madrileña en habitantes en poboación trala capital e Móstoles.

O concello leganense limita ao sur con Fuenlabrada, ao norte cos distritos madrileños de Carabanchel e Latina, ao oeste con Alcorcón e ao leste con Villaverde (distrito de Madrid) con e Getafe.

Índice 1 Comunicacións 2 Historia 3 Poboación 4 Urbanismo 5 Economía 6 Servizos 6.1 Educativos 6.2 Sanitarios e sociais 7 Política 8 Deportes

[editar] Comunicacións

Estrada: M-40, A-42, M-45, M-50, M-407, M-406.

Tren: liña ferroviaria de Contornas C-5 (estacións: Parque Polvoranca, Leganés e Zarzaquemada)

Metro: Liña 12 (estacións: San Nicasio, Leganés Central, Severo Ochoa, Casa do Reloxo, Julián Besteiro e O Carrascal).

Autobuses: 432 Villaverde-Leganes, 450 Alcorcón-Leganes-Getafe, 481 Oporto-Zarzaquemada Renfe-Parquesur, 482 Loranca-Leganes-Aluche, 483 Aluche-A Fortuna-Leganés, 484 Oporto-Leganes, 485 Madrid(Oporto)-Leganés(Norte-Montepinos), 488 San Nicasio-Zarzaquemada-Getafe, 491/492/493 Fuenlabrada-Leganes-Aluche, 496 Arroyomolinos-Xanadu-Leganes, 486 Oporto, A Fortuna-Leganes(Valdepelayos),487 Aluche-A Fortuna, 497 Leganes-Fuenlabrada-Moraleja.

[editar] Historia

• Acháronse restos do século II a. de C. durante as obras de construción da M-45. Tamén se atopou unha necrópole visigoda (século VI d.C.).

• Leganés foi fundada en 1280 co nome de Leganar, posto que se situaba sobre un légamo. Isto aconteceu durante o reinado de Alfonso X o Sei. A fundación do primitivo Leganés debeuse á unión dos veciños de Polvoranca, Butarque e Overa fuxindo das malas condicións sanitarias polas augas da zona.

• O 15 de marzo de 1627 outorgóusele a condición de vila. Digo Messía de Guzmán iniciou o marquesado de Leganés, que duraría ata o século XIX.

• Durante a Guerra Civil Española mantívose leal á República, ata que foi ocupada polas tropas franquistas o 2 de novembro de 1936.

• O 3 de abril de 2004, pouco despois dos atentados do 11-M, os autores dos mesmos, atrincheirados nun piso do barrio de Leganés Norte, inmoláronse facendo estalar unha carga de explosivos. A consecuencia do cal foi asasinado un dos axentes do GEO que participaba na operación policial para deter os terroristas, o Subinspector Francisco Javier Torronteras Gadea, última vítima do terrorismo en España.

[editar] Poboación

• 187.087 habitantes (INE 2006) dos que 93.860 son mulleres e 93.270 son varóns.

Por barrio, do máis poboado ó menos poboado, a poboación é a seguinte:

• Zarzaquemada: 54.096
• El Carrascal: 31.037
• San Nicasio: 20.111
• Leganés Norte: 12.626
• Casco Histórico: 12.021
• La Fortuna: 11.589
• Los Santos: 8.432
• Vírgenes: 6.464
• Las Flores: 5.874
• Descubridores: 5.532
• V Centenario: 4.907
• Derechos Humanos: 4.249
• Las batallas: 4.175
• Arroyo Culebro: 4.084
• Escritores: 3.816
• Campo de Tiro: 3.766
• Valdepelayo: 3.376
• Los Frailes: 2.767
• Verea de los Estudiantes: 2.127

Festas locais: San Nicasio (11 de outubro), A nosa Señora de Butarque (15 de agosto), Zarzaquemada, Leganes Norte e Carrascal (semana de festas de San Xoán), La Fortuna (última semana de xuño)

[editar] Urbanismo

Leganés posúe os seguintes barrios:

• Centro: quedan escasos restos dos edificios máis antigos de Leganés. Trátase dun barrio con tráfico rodado parcialmente restrinxido a residentes e comercios. A peatonalización do casco antigo de Leganés vese reflectida na construción da Praza Maior, situada no antigo estadio municipal "Rodríguez de Miguel" que prevée facer un eixo peonil no centro que vaia ata a Praza da Fuentehonda e a Praza de España.
• San Nicasio: é unha zona nova do casco vello efectuado ó outro lado da vía do ferrocarril. Inclúe as ampliacións de Quinto Centenario, Campo de Tiro e Paseo da Ermida.
• Verea dos Estudantes: tamén coñecido como barrio do Candil polos frecuentes apagóns que antano sufría.
• La Fortuna: o máis afastado do casco urbano e de maior altura sobre o nivel do mar, entre a estrada M-40 e a Radial 5.
• Zarzaquemada: o barrio máis densamente poboado de Leganés (54.802 persoas, o 27 % da poboación total segundo o censo de 2005). Ten graves problemas de aparcamento e recollida de residuos. Construído durante os anos setenta do século pasado.
• O Carrascal: construído durante os anos oitenta do século pasado.
• Montepinos: Detrás do hospital. Con centro médico, pistas de frontón, fútbol, a ermida e o parque dos frades.
• Valdepelayos: tamén coñecido como Sector III de Leganés.
• As Dehesillas: tamén coñecido como barrio dos Dereitos Humanos, barrio dos Tileiros ou Sector IV.
• Leganés Norte: ó norte de Zarzaquemada e o Carrascal, seguindo a liña de tren de Contornas.
• Arroyo Culebro: encajonado entre as autovías M-50 ó sur, M-407 ó oeste, M-406 ó norte e a liña C-5 ó leste.

Os barrios de A Fortuna e San Nicasio posúen xunta de distrito propias. Sendo a da Fortuna unha das primeiras experiencias de descentralización local na Comunidade de Madrid fóra da capital.

Ademais en Leganés estanse desenvolvendo novos barrios como a ampliación do barrio do Candil ou Verea dos Estudantes e o zona nova de San Nicasio, en torno á estrada de Alcorcón onde actualmente se encontra a piscina Solagua.

[editar] Economía

Ata fai pouco tempo tratábase dunha cidade dormitorio moi ben comunicada na área metropolitana de Madrid. A súa poboación triplicouse en menos de dez anos e multiplicáronse as urbanizacións que arrodean o casco histórico. Paralelamente foron perdendo importancia as súas actividades primarias: a horticultura (fornecedora da capital) e a gandería. Polo contrario foi aumentando a instalación de diversas industrias.

O concello conta cos seguintes polígonos industriais:

• Butarque: situado entre o barrio de Zarzaquemada e o getafense barrio de O Bercial.
• El Portillo, máis coñecido como Cidade do Automóbil, que actualmente se encontra en período de ampliación cara o sur tomando como eixo a M-409.
• Polvoranca: no que se sitúa o almacén da antiga Tabacalera, agora Logista.
• La Fortuna: barrio de gran tradición industrial de pequeno tamaño no propio casco urbano, recentemente se sitúa un novo polígono preto da M-40.
• Prado Overa: situado xunto á Autovía de Toledo A-42.
• Os Castelos (situado xunto ó casco urbano de Alcorcón, aínda que no termo municipal de Leganés).

Na actualidade proxéctanse dous novos polígonos industriais: un dedicado a ofrecer suelo a empresas dedicadas ás novas tecnoloxías situado xunto á M-40 (Leganés Tecnolóxico), en colaboración coa Universidade Carlos III e outro xunto á M-50 que se denominará Arroyo Culebro.

[editar] Servizos

[editar] Educativos

O concello conta con numerosos centros docentes, maioritariamente públicos de primaria e secundaria, así como un centro específico de educación especial (Colexio Alfonso X O Sei). Destaca amais a instalación a finais dos anos oitenta de Escola Politécnica Superior da Universidade Carlos III.

[editar] Sanitarios e sociais

É preciso mencionar tamén o seu hospital (Severo Ochoa) e o Centro de Atención a Minusválidos Físicos gravemente afectados xestionado polo IMSERSO, situado no barrio do Carrascal. Tamén hai que destacar os centros de Saúde Mental Xosé Germain e Santa Isabel.

[editar] Política

Nas eleccións municipais de 1979 o Partido Socialista Obreiro Español (PSOE) obtivo a maioría absoluta co 50,4% dos votos e 14 concelleiros, sendo elixido Ramón Espiñar Galego como alcalde. En 1983 o PSOE venceu co 70% dos votos sendo reelixido alcalde Ramón Espiñar Galego, quen abandonou o cargo para ser substituído por Fernando Abade Bécquer. Reelixido en 1987, mantivo o seu cargo ata 1991, ano no que foi elixido o tamén socialista Xosé Luís Pérez Ráez, alcalde dende entón.

A partir de 1995 pactou con Esquerda Unida (IU), ao perder a maioría absoluta en dúas das tres eleccións municipais celebradas dende entón (1995 e 2003).

As eleccións municipais do 25 de maio de 2003 ofreceron os seguintes resultados:

• Partido Popular (PP), 35.637 votos (37,3%), 11 concelleiros.
• Partido Socialista Obreiro Español (PSOE), 34.793 votos (36,4%), 11 concelleiros.
• Esquerda Unida (IU), 15.929 votos (16,7%), 5 concelleiros.

Tamén se presentaron (sen obter representación municipal) Os Verdes, a Plataforma Veciñal Vientos del Pueblo, unha agrupación liberal do Bº de La Fortuna e a formación independente Unión por Leganés (ULEG).

O 22 de xuño de 2006, o actual alcalde, Xosé Luís Pérez Ráez anunciou que non se presentará como cabeza de lista tras 16 anos como rexedor do concello. A falta de confirmación oficial, o seu sucesor proclamarase en eleccións primarias internas da agrupación socialista. Como o propio alcalde declarou, quedáronlle algúns proxectos por cumprir como o soterramento da liña C-5 de contornas ó seu paso polo concello.

[editar] Deportes

O clube representativo da Cidade é o Club Deportivo Leganés, que actualmente milita na 2ª División B. O fútbol é ó seu vez o deporte máis practicado do concello. Tanto que é o segundo concello de Madrid con máis equipos federados, trala capital.

Outro clube representativo é o Clube Balonmán Leganés, que logrou varios campionatos de España masculinos e femininos nas categorías cadete e xuvenil, e actualmente milita na categoría primeira nacional tanto en masculino como en feminino. Contando con dous equipos filiais o conxunto masculino, o que indica a gran capacidade de convocatoria de xogadores. O balonmán en Leganés colleitou importantes éxitos, xa que o equipo feminino chegou a ser na súa día subcampión de liga na máxima categoría nunha ocasión, e en tres ocasións subcampión da Copa da Raíña.

Tamén son deportes moi practicados polos mozos a natación, balón volea, esgrima e bádminton.

Deportistas famosos:

• Javier Illana, saltos de trampolín.
• Valentín Sergio Pachón Mosquero, futbolista.
• Antonio López, futbolista.