Web - Amazon

We provide Linux to the World


We support WINRAR [What is this] - [Download .exe file(s) for Windows]

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
SITEMAP
Audiobooks by Valerio Di Stefano: Single Download - Complete Download [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Alphabetical Download  [TAR] [WIM] [ZIP] [RAR] - Download Instructions

Make a donation: IBAN: IT36M0708677020000000008016 - BIC/SWIFT:  ICRAITRRU60 - VALERIO DI STEFANO or
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Tirol - Vichipedie

Tirol

De Vichipedie, la enciclopedie libare dute in marilenghe.

Tirol
Non ufiziâl: Tirol
Tirol - Steme Tirol - Bandiere
Stât: Austrie
Cjâflûc: Innsbruck
Superficie: 12.647,71 km2
Popolazion:
 - Totâl
 - Densitât
(2003)
686.809 ab.
53 ab./km2
Sît istituzionâl

Il Tirol (todesc Tirol, talian Tirolo) al è un dai stâts federai (tod. Bundesländer) tal Jevât de Austrie. Il so teritori al consist inte part austriache de regjon storiche dal Tirol. La capitâl (tod. Landeshauptstadt) e je Innsbruck (134.000 ab. ce.), altris grandis citâts a son Landeck, Kufstein, Reutte e Schwaz. Il Tirol al è praticamentri dividût in dos partis, clamadis Tirol setentrionâl e Tirol orientâl. Il Tirol setentrionâl al confine a nord cun le Gjermanie (Baviere), cun il Salisburghês a Jevât, cun le Italie (province di Bolzan, Trentin-Sud Tirol) e le Svuizare (Cjanton Grisons) tal sud e cun il Vorarlberg a Bonât. Il Tirol orientâl al corispond al distret di Lienz e al confine cun le Carintie a Jevât, cun le Italie (province di Bolzan, Trentin-Sud Tirol e province di Belun, Venit) a sud e a Bonât e cun il Salisburghês a nord.


Indis

[cambie] Gjeografie

Il Tirol al è par grandece il tierç dai stâts federai austriacs, e al è scognossût par lis sieis monts. La so part orientâl e condivid insiemit al stât federal de Carintie la plui alte mont de Austrie: la Grossglockner (3797) m.


[cambie] Storie

Par le storie prime de Prime Vuere Mondiâl, chê de regjon storiche dal Tirol, viôt la pagjine Tirol - regjon storiche.

Il paesaç tipic tal Tirol
Slargje
Il paesaç tipic tal Tirol
  • Cun il Tratât di Saint Germain (1919) il Tirol (cence la part meridionâl dal Sud Tirol) al devente un dai stâts federai de Republiche de Austrie.
  • Il 12 di Març dal 1938 l'esercit todesc al jentre in Austrie e il Tirol al ven anetût al Tierç Reich: la part setentrionâl e ven organizade tal distret Tirol-Vorarlberg, chê orientâl e ven anetude al distret dale Carintie.
  • 1940 – Cui acuards tra Mussolini e Hitler i abitants dal Sudtirol di lenghe todesche a an di “optâ”: plui di 70.000 personis a emigrin e le metât cirche a si ferme tal Titol setentrionâl e ocidentâl.
  • 3 di Mai dal 1945 – I americans a rivin a Innsbruck e al ven creât un guvier provisori par il Tirol.
  • Estât 1945 – Il Tirol setentrionâl al devente part dae zone di ocupazion francês; chel orientâl dae zone di ocupazion anglês.
  • 1947 – Il Tirol orientâl al ven di gnûf unificât cul setentrionâl.
  • 15 di Mai dal 1955 – Il Tratât austriac al ven firmât e le Austrie e torne a jessi libare.
  • Daspò la firme dal Tratât il setôr industriâl e chel dal turisim a tachin a svilupasi e par la fin dai agns '50 a tachin a jessi costruidis importantis autostradis.
  • 1964 e 1976 – Innsbruck e ospite lis Olimpiadis invernalis.
  • Agns '80 – Protestis pai effets dal trafic e dal turisim sul paesaç e l'ambient.
  • Daspò le jentrade de Austrie ta Union Europeane (1995) e le firme dal Tratât di Schengen (1998) il Tirol al pues colaborâ mior cun le regjon dale altre bande dal Brennero, tant che al si pues ancje favelâ di Euroregjon Tirol- Sud Tirol-Trentin.

[cambie] Economie

La plui alte concentrazion industriâl a si à inte zone di Innsbruck, e tai distrets di Schwaz, Kufstein e Reutte; talis altris zonis a prevâlin impresis mediis o piçulis. Par il distret di Kitzbühel (ma ancje par il Tirol in generâl) al è une vore important il turisim. Tal Tirol la agriculture e je in mo un grum importante, specialmentri parcè e ude a mantignî in bonis in condizions il paesaç.

[cambie] Division aministrative

Il Tirol al è dividût in une citât statutarie (tod. Statutarstadt), che e je Innsbruck (Targhe: I) e 8 distrets (tod. Bezirke):


Distrets Targhis
Imst IM
Innsbruck-Land IL
Kitzbühel KB
Kufstein KU
Landeck LA
Lienz LZ
Reutte RE
Schwaz SZ


[cambie] Situazion politiche

Dal 2003 il governadôr (tod. Landeshauptmann) dal Tirol al è Herwig van Staa, dal ÖVP (Österreichische Volkspartei, voltât “Partît popolar austriac”), ma il stât al è ret di une coalizion tra il partît dal governadôr e il SPÖ (Sozialdemokratische Partei Österreichs, il “Partît sociâldemocratic dale Austrie).


[cambie] Dialets

Tal Tirol a si favelin soredut dialets dal grup sudbavarês. A vegnin ancje favelâts dialets ch'a si svizinin al grup bavarês centrâl; tal Tirol orientâl a puedin sameâ a chei dale Pustertal (Sudtirol) o dale Carintie. In alcunis zonis a si favelin ancje dialets alemans.



Steme austriac Länder austriacs Bandiere de Austrie
Burgenland | Carintie | Alte Austrie | Basse Austrie | Salisburghês | Stirie/Staiar | Tirol | Vorarlberg | Viene
Our "Network":

Project Gutenberg
https://gutenberg.classicistranieri.com

Encyclopaedia Britannica 1911
https://encyclopaediabritannica.classicistranieri.com

Librivox Audiobooks
https://librivox.classicistranieri.com

Linux Distributions
https://old.classicistranieri.com

Magnatune (MP3 Music)
https://magnatune.classicistranieri.com

Static Wikipedia (June 2008)
https://wikipedia.classicistranieri.com

Static Wikipedia (March 2008)
https://wikipedia2007.classicistranieri.com/mar2008/

Static Wikipedia (2007)
https://wikipedia2007.classicistranieri.com

Static Wikipedia (2006)
https://wikipedia2006.classicistranieri.com

Liber Liber
https://liberliber.classicistranieri.com

ZIM Files for Kiwix
https://zim.classicistranieri.com


Other Websites:

Bach - Goldberg Variations
https://www.goldbergvariations.org

Lazarillo de Tormes
https://www.lazarillodetormes.org

Madame Bovary
https://www.madamebovary.org

Il Fu Mattia Pascal
https://www.mattiapascal.it

The Voice in the Desert
https://www.thevoiceinthedesert.org

Confessione d'un amore fascista
https://www.amorefascista.it

Malinverno
https://www.malinverno.org

Debito formativo
https://www.debitoformativo.it

Adina Spire
https://www.adinaspire.com