Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Dinosauria, c'est à dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).
[modifier] Arbre phylogénétique résumé
Le signe (+) renvoie à la classification phylogénétique du groupe considéré.
└─o Dinosauria
│
├─o Ornithischia (éteint)
│ ├─o Thyreophora (éteint)
│ │ ├─o Stegosauria (éteint)
│ │ └─o Ankylosauria (éteint)
│ └─o Cerapoda (éteint)
│ ├─o Marginocephalia (éteint)
│ │ ├─o Pachycephalosauria (éteint)
│ │ └─o Ceratopsia (éteint)
│ └─o Ornithopoda (éteint)
│ └─o Iguanodontia (éteint)
│ └─o Hadrosauridae (éteint)
│
└─o Saurischia
├─o Sauropoda (éteint)
│ ├─o Diplodocomorpha (éteint)
│ └─o Titanosauriformes (éteint)
└─o Theropoda
├─o Carnosauria ou Allosauria(éteint)
└─o Coelurosauria
├─o Tyrannosauridae (éteint)
└─o Maniraptoriformes
├─o Ornithomimosauria (éteint)
└─o Maniraptora
│
├─o AVES (+)
│
└─o Deinonychosauria (éteint)
├─o Troodontidae (éteint)
└─o Dromaeosauridae (éteint)
├─o Dromaeosaurinae (éteint)
└─o Velociraptorinae (éteint)
[modifier] Arbre phylogénétique développé
Le signe (+) renvoie à la classification phylogénétique du groupe considéré.
└─o Dinosauria
│
├─o Ornithischia (éteint)
│ ├─o Fabrosauridae (éteint)
│ └─o Genasauria (éteint)
│ ├─o Thyreophora (éteint)
│ │ ├─o Echinodon (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Scutellosaurus (éteint)
│ │ └─o Thyreophoroidea (éteint)
│ │ ├─o Emausaurus (éteint)
│ │ └─o Eurypoda (éteint)
│ │ ├─o Stegosauria (éteint)
│ │ │ ├─o Huayangosauridae (éteint)
│ │ │ └─o Stegosauridae (éteint)
│ │ └─o Ankylosauromorpha (éteint)
│ │ ├─o Scelidosauridae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Minmi (éteint)
│ │ └─o Ankylosauria (éteint)
│ │ ├─o Nodosauridae (éteint)
│ │ └─o Ankylosauroidea (éteint)
│ │ ├─o Polacanthidae (éteint)
│ │ └─o Ankylosauridae (éteint)
│ │ ├─o Shamosaurinae (éteint)
│ │ └─o Ankylosaurinae (éteint)
│ └─o Cerapoda (éteint)
│ ├─o Heterodontosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Marginocephalia (éteint)
│ │ ├─o Pachycephalosauria (éteint)
│ │ │ ├─o Stenopelix (éteint)
│ │ │ └─o
│ │ │ ├─o Wannanosaurus (éteint)
│ │ │ └─o Goyocephalia (éteint)
│ │ │ ├─o Goyocephale (éteint)
│ │ │ └─o Homalocephaloidea (éteint)
│ │ │ ├─o Homalocephale (éteint)
│ │ │ ├─o Ornatotholus (éteint)
│ │ │ └─o
│ │ │ ├─o Yaverlandia (éteint)
│ │ │ └─o Pachycephalosauridae (éteint)
│ │ │ ├─o Stegoceras (éteint)
│ │ │ └─o
│ │ │ ├─? Micropachycephalosaurus (éteint)
│ │ │ └─o Pachycephalosaurinae (éteint)
│ │ │ ├─o Tylocephalini (éteint)
│ │ │ └─o Pachycephalosaurini (éteint)
│ │ └─o Ceratopsia (éteint)
│ │ ├─o Psittacosauridae (éteint)
│ │ └─o Neoceratopsia (éteint)
│ │ ├─o Chaoyangsauridae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Liaoceratops (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Archaeoceratopsidae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Leptoceratopsidae (éteint)
│ │ └─o Coronosauria (éteint)
│ │ ├─o Protoceratopsidae (éteint)
│ │ └─o Ceratopsoidea (éteint)
│ │ ├─o Zuniceratops (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Turanoceratops (éteint)
│ │ └─o Ceratopsidae (éteint)
│ │ ├─o Chasmosaurinae (éteint)
│ │ └─o Centrosaurinae (éteint)
│ │ ├─o Centrosaurini (éteint)
│ │ └─o Pachyrhinosaurini (éteint)
│ └─o Ornithopoda (éteint)
│ ├─? Siluosaurus (éteint)
│ ├─? Changchunsaurus (éteint)
│ └─o Euornithopoda (éteint)
│ ├─o Hypsilophodontia (éteint)
│ │ ├─o Bugenasaura (éteint)
│ │ └─o Hypsilophodontidae (éteint)
│ │ ├─? Leaellynasaura (éteint)
│ │ ├─o Thescelosaurus (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Othnieliinae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Zephyrosaurinae (éteint)
│ │ └─o Hypsilophodontinae (éteint)
│ └─o Iguanodontia (éteint)
│ ├─o Tenontosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Rhabdodontidae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Muttaburrasaurinae (éteint)
│ └─o Euiguanodontia (éteint)
│ ├─o Anabisetia (éteint)
│ ├─o Gasparinisaura (éteint)
│ └─o Dryomorpha (éteint)
│ ├─o Dryosauridae (éteint)
│ └─o Ankylopollexia (éteint)
│ ├─o Pararhabdodon (éteint)
│ ├─o Camptosauridae (éteint)
│ └─o Iguanodontoidea (éteint)
│ ├─o Lurdusaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Iguanodontidae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Ouranosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Fukuisaurus (éteint)
│ └─o Hadrosauroidea (éteint)
│ ├─? Nanyangosaurus (éteint)
│ ├─o Penelopognathus (éteint)
│ ├─o Altirhinus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Protohadros (éteint)
│ └─o
│ ├─o Probactrosauridae (éteint)
│ └─o Hadrosauridae (éteint)
│ ├─o Telmatosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Bactrosaurus (éteint)
│ └─o Euhadrosauria (éteint)
│ ├─o Hadrosaurinae (éteint)
│ │ ├─o Maiasaurini (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Gryptosaurini (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Saurolophini (éteint)
│ │ └─o Edmontosaurini (éteint)
│ └─o Lambeosaurinae (éteint)
│ ├─o Tsintaosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Jaxartosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Amurosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Parasaurolophini (éteint)
│ └─o Lambeosaurini (éteint)
│ ├─o Lambeosaurus (éteint)
│ └─o Hypacrosaurina (éteint)
│
└─o Saurischia
├─o Sauropodomorpha (éteint)
│ ├─? Azendohsaurus (éteint)
│ ├─o Saturnalia (éteint)
│ └─o
│ ├─o Thecodontosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Efraasia (éteint)
│ └─o
│ ├─o Plateosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Riojasaurus (éteint)
│ ├─o Anchisaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Coloradisaurus (éteint)
│ ├─o Lufengosaurus (éteint)
│ ├─o
│ │ ├─o Massospondylidae (éteint)
│ │ └─o Yunnanosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─? Euskelosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Melanorosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Blikanasauridae (éteint)
│ │
│ └─o Sauropoda (éteint)
│ ├─o Vulcanodontidae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Barapasaurus (éteint)
│ └─o Eusauropoda (éteint)
│ ├─o Mamenchisauridae ou Euhelopodidae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Amygdalodon (éteint)
│ └─o
│ ├─o Patagosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Cetiosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Haplocanthosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─? Jobaria (éteint)
│ └─o Neosauropoda (éteint)
│ ├─o Diplodocomorpha (éteint)
│ │ ├─o Amphicoelias (éteint)
│ │ └─o Diplodocoidea (éteint)
│ │ ├─o Rebbachisauridae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Amazonsaurus (éteint)
│ │ └─o Flagellicaudata (éteint)
│ │ ├─o Dicraeosauridae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Suuwassea (éteint)
│ │ └─o Diplodocidae (éteint)
│ │ ├─o Cetiosauriscus (éteint)
│ │ ├─o Apatosaurinae (éteint)
│ │ └─o Diplodocinae (éteint)
│ └─o Macronaria (éteint)
│ ├─o Camarasauridae (éteint)
│ └─o Titanosauriformes (éteint)
│ ├─? Venenosaurus (éteint)
│ ├─o Brachiosauridae (éteint)
│ └─o Somphospondylii ou Titanosauria (éteint)
│ ├─o Andesaurus (éteint)
│ └─o Lithostrotia (éteint)
│ ├─o Epachthosaurus (éteint)
│ ├─o Argentinosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o
│ │ ├─o Antarctosauridae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Malawisaurus (éteint)
│ │ └─o Nemegtosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Argyrosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Aeolosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Alamosaurus (éteint)
│ ├─o Isisaurus (éteint)
│ └─o Saltasauridae (éteint)
│ ├─o Opisthocoelicaudiinae
│ │ (éteint)
│ └─o Saltasaurinae (éteint)
│
└─o Theropoda
├─o Eoraptor (éteint)
└─o
├─o Herrerasauria (éteint)
│ ├─o Staurikosauridae (éteint)
│ └─o Herrerasauridae (éteint)
└─o
├─? Guaibasauridae (éteint)
└─o Avepoda ou Neotheropoda
├─o Ceratosauria (éteint)
│ ├─o Coelophysoidea (éteint)
│ │ ├─o Procompsognathidae (éteint)
│ │ └─o Coelophysidae (éteint)
│ │ ├─o Coelophysinae (éteint)
│ │ └─o Halticosaurinae (éteint)
│ └─o Neoceratosauria (éteint)
│ ├─o Sarcosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Ceratosaurus (éteint)
│ └─o Abelisauria (éteint)
│ ├─? Velocisaurus (éteint)
│ └─o Abelisauroidea (éteint)
│ ├─o Genusaurus (éteint)
│ ├─o Masiakasaurus (éteint)
│ ├─o Noasaurus (éteint)
│ ├─o Laevisuchus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Ilokelesia (éteint)
│ └─o Abelisauridae (éteint)
│ ├─o Xenotarsosaurus (éteint)
│ ├─o Abelisaurus (éteint)
│ └─o Carnotaurinae (éteint)
└─o Tetanurae
├─o Spinosauroidea ou Torvosauroidea (éteint)
│ ├─? Poekilopleuron (éteint)
│ └─o Spinosauridae (éteint)
│ ├─o Baryonychinae (éteint)
│ └─o Spinosaurinae (éteint)
└─o Avetheropoda
├─o Carnosauria ou Allosauria(éteint)
│ ├─o Cryolophosaurus (éteint)
│ ├─o Fukuiraptor (éteint)
│ ├─o Monolophosaurus (éteint)
│ └─o Allosauroidea (éteint)
│ ├─o Sinraptoridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Allosauridae (éteint)
│ └─o Carcharodontosauridae (éteint)
└─o Coelurosauria
├─? Bahariasaurus (éteint)
├─? Deltadromeus (éteint)
├─? Nqwebasaurus (éteint)
├─? Ozraptor (éteint)
├─? Gasosaurus (éteint)
└─o
├─o Tugulusaurus (éteint)
├─o Ornitholestidae (éteint)
└─o
├─o Coeluridae (éteint)
└─o
├─o Scipionyx (éteint)
└─o
├─o Compsognathidae (éteint)
└─o
├─o Tyrannosauroidea (éteint)
│ ├─o Guanlong (éteint)
│ └─o
│ ├─o Dilong (éteint)
│ └─o
│ ├─? Eotyrannus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Dryptosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Appalachiosaurus (éteint)
│ └─o Tyrannosauridae (éteint)
│ ├─o Albertosaurinae (éteint)
│ └─o Tyrannosaurinae (éteint)
│ ├─o Tarbosaurini (éteint)
│ └─o Tyrannosaurini (éteint)
└─o Maniraptoriformes
├─o Ornithomimosauria (éteint)
│ ├─o Pelecanimimus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Shenzhousaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Harpymimidae (éteint)
│ └─o Ornithomimoidea (éteint)
│ ├─o Deinocheirus (éteint)
│ ├─o Garudimimidae (éteint)
│ └─o Ornithomimidae (éteint)
│ ├─o Archaeornithomiminae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Sinornithomimus (éteint)
│ └─o Ornithomiminae (éteint)
└─o Maniraptora
├─? Epidentrosaurus (éteint)
├─? Richardoestesia (éteint)
└─o Avepectora ou Metornithes
├─o Alvarezsauridae (éteint)
│ ├─o Alvarezsaurinae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Patagonykinae (éteint)
│ └─o Parvicursorinae (éteint)
└─o
├─o Oviraptoromorpha (éteint)
│ ├─? Microvenator (éteint)
│ ├─o Therizinosauroidea ou Segnosauria (éteint)
│ │ ├─o Falcarius (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Beipiaosaurus (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Alxasauridae (éteint)
│ │ └─o Therizinosauridae (éteint)
│ └─o Oviraptorosauria (éteint)
│ ├─o Incisivosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Avimimidae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Caudipterygidae (éteint)
│ └─o Oviraptoroidea (éteint)
│ ├─o Caenagnathidae (éteint)
│ └─o Oviraptoridae (éteint)
└─o
├─o
│ ├─o Bagaraatan (éteint)
│ └─o Xinjiangovenator (éteint)
└─o Paraves ou Eumaniraptora
├─o Pedopenna (éteint)
├─o Avialae
│ ├─o Epidentrosaurus (éteint)
│ │
│ └─o AVES (+)
│
└─o Deinonychosauria (éteint)
├─o Troodontidae (éteint)
└─o Dromaeosauridae (éteint)
├─o Unenlagiinae (éteint)
└─o
├─o Microraptorinae (éteint)
└─o
├─o Dromaeosaurinae (éteint)
└─o Velociraptorinae (éteint)
|
|
Archaeopteryx (Theropoda)
Nid d' Orodromeus (Theropoda)
Sinosauropteryx (Theropoda)
Beipiaosaurus (Theropoda)
Tyrannosaurus rex (Theropoda, Tyrannosauridae)
Tyrannosaurus rex (Theropoda, Tyrannosauridae)
Triceratops sp. (Ceratopsia)
Brachiosaurus sp. (Sauropoda)
Brachiosaurus sp. (Sauropoda)
|