Kolonbia
Wikipedia(e)tik
|
|||||
Lema nazionala: Libertad y Orden ( Askatasuna eta Ordena ) |
|||||
Ereserkia: ¡Oh Gloria Inmarcesible! | |||||
Hiriburua | Bogota 4º 39´ N 74° 3´ O |
||||
Hiri handiena | Bogota | ||||
Hizkuntza ofiziala(k) | Gaztelera | ||||
Gobernua
Presidentea
|
Errepublika Álvaro Uribe Vélez |
||||
Independentzia - Aldarrikatua - Onartua |
Espainiatik 1810 uztailaren 20 1819 abuztuaren 7 |
||||
Azalera - Guztira - ur % |
1.141.748 km² (25.) 8,8% |
||||
Biztanleria - Estimaketa 2005 - Errolda 2003 - Dentsitatea |
42.954.279 (30.) 44.531.434 36 biztanle/km² (134.) |
||||
Dirua | Kolonbiako Pesoa (COP ) |
||||
Ordu eremua - Udan (DST) |
UTC (UTC -5) Ez (UTC -5) |
||||
Interneteko domeinua | .co | ||||
Telefono aurrizkia | +57 |
||||
Gentilizioa | kolonbiar | ||||
Kolonbia Amerika ipar-mendebaldeko estatua da, mugakide Venezuela eta Brasilekin ekialdean, Ekuador eta Peru hegoaldean eta Panama mendebaldean.
Kostak bi ozeanotan ditu: Ozeano Barea menedbaldean eta Ozeano Atlantikoa (Karibe itsasoa) iparraldean. Hiruburua Bogota da.
Hizkuntza ofizial bakarra gaztelania da. Hala ere, Putumayo eta Nariño departamenduetan ketxuazko hiztunak bizi dira. Beste eskualde batzuetan beste hiztun gutxitu batzuk ere bizi dira (Txibtxa tartean).
Eduki-taula |
[aldatu] Banaketa administratiboa
- Artikulu nagusia: Kolonbiako departamenduak.
Herrialdea 6 eskualdetan (Andeetako eskualdea, Karibeko eskualdea, Orinocoko eskualdea, Amazonaseko eskualdea, Pazifikoko eskualdea eta Uharteetako eskualdea) eta 32 departamendutan banatuta dago.
[aldatu] Hiririk Garrantzitsuenak
1. Bogota: 6.776.009 biztanle (7.881.156 metropoli-barrutian).
2. Medellin: 2.223.078 biztanle.
3. Cali: 2.068.386 biztanle.
4. Barranquilla: 1.112.837 biztanle.
5. Indietako Cartagena: 1.075.000 biztanle.
6. Cucuta: 750.000 biztanle (950.000 metropoli-barrutian).
7. Pereira: 576.329 biztanle.
8. Bucaramanga: 549.263 biztanle.
9. Ibague: 435.074 biztanle.
10. Pasto: 424.283 biztanle.
11. Manizales: 380.000 biztanle.
12. Armenia: 305.551 biztanle.
[aldatu] Inguru naturala
Kolonbiako Andeetako mendirik altuena Cristobal Colon mendia da (5.775 m.), Santa Martako Sierra Nevada-n dagoena.
Honen ondoren, Ritacuba Blanco (5.410 m), Nevado del Ruiz (5.389 m) eta Galeras (4.276 m) mendiak ditugu.
[aldatu] Historia
- 1985eko azaroaren 13an Nevado del Ruiz sumendiak laba egotzi eta izozgune bat urtu zuen, luizi bat sortuz eta Armero herria (Andeetako eskualdea) estaliz, 23.000 hildako utziz.
[aldatu] Kultura
- Gabriel Garcia Marquez (1927), idazlea.
- Fernando Botero (1932), eskultorea.
- Sergio Cabrera (1950), zinema zuzendaria.
- Victor Gaviria (1955), zinema zuzendaria.
- Juanes (1972), abeslaria.
- Ikus, gainera: