Korea lingvo

El Vikipedio

Lingvistiko > Izolita lingvo > Korea lingvo

---

Korea lingvo

Korea lingvo 한국말 [Hangugmal] aŭ 조선말 [Chosŏnmal]
Estas parolata en:	Koreio
Tuta parolantaro:	78.000.000 (1999)
Rangordo:	12
Klasifikita:	Disputoj abundas. Izolita lingvo
Nacia Lingvo de:	Sud-Koreio Nord-Koreio
Kodoj
ISO 639-1:	ko
ISO 639-2:	kor
SIL:	KKN

Enhavo 1 Parolantoj: 2 Dialektoj: 3 Gramatiko: 4 Korea alfabeto: 5 Alia Nomoj 6 Klasifiko 7 Sonoj 7.1 Konsonantoj 8 Vidu ankaŭ jenon:

[redaktu] Parolantoj:

• 42,000,000 en Suda Koreio (1986).
• Tuta parolantaro: proksimume 78,000,000 (1999)

31 regionoj. Korea estas parolata inkluzive en Aŭstralio, Brazilo, Kanado, Ĉinio, Germanio, Guamo, Japanio, Kazaĥio, Norda Koreio (20,000,000 - 1986), Mongolio, Rusio, Uzbekio.

[redaktu] Dialektoj:

Dialekto	Kie estas uzata
Seula (Seoulmal)	Seulo, Inĉeono, Gaeseongo urboj, Gjeonggi, Nord kaj Sud Hŭanghae provincoj
Pjeongana (Pyeonganmal)	Pjongjango, Nampo urboj, Nord kaj Sud Pjeongan-do, Jagang-do provincoj
Gangwona (Gangwonmal)	Gangwon-do provinco
Ĉungĉonga (Chungcheongmal)	Daejeono urbo, Nord kaj Sud Ĉungĉong-do provincoj
Jeollamal	Gŭangjŭo urbo, Nord kaj Sud Jeolla-do provincoj
Gyeongsangmal	Busan, Daegu, Ulsan urboj, Nord kaj Sud Gyeongsang provincoj
Ĉeĝua (Jejumal)	Ĉeĝua insulo/provinco
Hamgyeongmal	Ĉeongĵinĵo, Najin-Seonbong urboj, Nord kaj Sud Hamgyeong, Yanggang provincoj

[redaktu] Gramatiko:

• SOV

[redaktu] Korea alfabeto:

Han-gul, fonetika skribsistemo kreita en 1443 de Reĝo Seĝong, Ĉinaj ideogramoj ankaŭ estas uzataj.

[redaktu] Alia Nomoj

• en Nord-Koreio estas:
  • 조선말, Ĉoson-mal
• en Sud-Koreio estas:
  • 한국어, 한국말, 韓國語, Hankuk-o, Hankuk-mal;

[redaktu] Klasifiko

La korea ofte estas klasifikata kiel izolita lingvo sen klare montreblaj parencoj. Disputoj abundas pri al kiu grupo ĝi apartenas. Supozeble frue branĉiĝis de praaltaja lingvo. Aliaj lingvistoj (speciale japana lingvistoj) kredas ke la korea estas parenco de la Japana.

[redaktu] Sonoj

[redaktu] Konsonantoj

		Bilabiala	Alveola	Palatala	Velara	Glota
Eksploda	simpla	p	t	c	k
	streĉa	p’	t’	c’	k’
	kunspira	ph	th	ch	kh
Frikativo	simpla		s			h
	streĉa		s’
Nazalo		m	n		ŋ
Laterala Alproksimiĝo			l

Ekzempla vortoj:

Fonemo	IFA	latinliter	Esperanto
p	pal	bal	'piedo'
p’	p’al	ppal	'suĉata'
ph	phal	pal	'brako'
m	mal	mal	'ĉevalo'
t	tal	dal	'luno'
t’	t’al	ttal	'filino'
th	thal	tal	'veturata'
n	nal	nal	'tago'
c	cal	jal	'bona'
c’	c’al	jjal	'premata'
ch	chal	chal	'piedbatata'
k	kal	gal	'irata'
k’	k’al	kkal	'sterni'
kh	khal	kal	'tranĉilo'
ŋ	baŋ	bang	'ĉambro'
s	sal	sal	'karno'
s’	s’al	ssal	'rizo'
l	balam	baram	'vento'
h	hal	hal	'farata'

[redaktu] Vidu ankaŭ jenon:

• Koreaj numeraloj
• Listo de lingvoj
• Lingva familio