Amorfa solido

El Vikipedio

Amorfa solido estas solido en kiu ne estas long-ampleksa ordo de la lokoj de la molekuloj. (Solidoj en kiuj estas long-ampleksa molekula ordo nomiĝas kristalaj solidoj.) Plej multaj klasoj de solidaj materialoj aŭ troviĝas aŭ farebliĝas en amorfa formo. Ekzemple, kutima fenestra vitro estas ceramikaĵo, plej multaj polimeroj estas amorfaj, kaj eĉ amorfaj alojoj farebliĝas sub specialaj kondiĉoj (tiel kiel rapida solidiĝo kaj jona implantado) Vitroj ofte referiĝas kiel 'subfridigitaj' likvoj.

Estas multaj manieroj fari amorfan solidon. Se likvo malvermiĝas sufiĉe rapide por eviti kristaliĝon, amorfa solido nomita vitro formas sub la vitra-transira temperaturo. Amorfaj solidoj produktitaj laŭ aliaj vojoj, tiel kiel jona implantado ne estas, teknike parole, vitroj. Laŭ vulgara lingvaĵo, la termino vitro referas al amorfaj oksidoj, kaj precipe al silikatoj (kombinaĵoj bazitaj sur silicio kaj oksigeno). Por eviti konfuzon, aliaj specoj de vitroj ofte referiĝas kun adjunkto, tiel kiel la termino 'metala vitro' referi al amorfaj metalaj alojoj.

Estas malfacile distingi inter vere amorfa solido kaj kristala solido en kiu la grandeco de la kristaloj estas tre malgrandaj (malpli ol du nanometroj). Eĉ amorfaj materialoj havas iom da mallong-ampleksa ordo inter siaj atomaj lokoj (en distanca skalo de proksime unu nanometro). Plue ĉe tre malgrandaj kristaloj granda frakcio de ties atomoj lokiĝas ĉe aŭ apud la surfaco de la kristalo; reformado de la surfaco kaj interfacaj efikoj distordas la atomajn lokojn, malpliigante la strukturan ordon. Eĉ la plej antaŭaj teknikoj de struktura karakteroizado, tiel kiel x-radia difrakcio kaj transira elektrona mikroskopio, malfacile distingas inter amorfaj kaj kristalaj strukturoj ĉe tiuj ĉi grandecaj skaloj.

La transiro de likva stato al vitro, ĉe temperaturo sub la ekvilibra fanda punkto de la materialo, nomiĝas la vitra transiro. De praktika vidpunkto, la vitre transira temperaturo difiniĝas empirie kiel la temperaturo ĉe kiu la viskozo de la likvo pliiĝas certan kvanto (kutime 10¹³ paskal-sekundojj). La transira temperaturo dependas de la fridiĝa rejto, kun la vitra transiro okazanta ĉe pli alta temperaturo por pli rapida fridiĝa rejto. La preciza naturo de la vitra transiro estas objekto de progresanta esploro. Dum estas klare ke la vitra transiro ne estas unuagrada termodinamaka transiro, estas debato ĉu ĝi estas plialtgrada transiro, ĉu nur kinetika efiko.

Ekzemploj de amorfaj solidoj estas vitroj kaj plastoj