Dini bayramlar
Vikipediya, açıq ensiklopediya - ویکیپدیا ، آچیق انسایکلوپدیا
بومقاله هله لیک قارالاما حالیندادیر، مقاله نی تکمیل اتمه ایله ویکیپدیا نی زنگینلشدیرین
Mövlud bayramı
Mühəmməd peyğəmbərin doğum günü yaxınlaşır. Tarixçilərin bəzi-si Peyğəmbərin 571-ci il rəbiül-əvvəl ayının 12-də, bəziləri isə 17-də dünyaya göz açdığını yazırlar. Bu il miladi təqvimlə Mövlud günü may ayının 25-nə, yaxud 30-na təsadüf edir. Həmin günlərdə Peyğəmbərin anadan olmasının 1431-ci ildönümü bayram ediləcikdir.
Peyğəmbər "tarixin gur işığında" doğulmuşdur, yəni bir çox tarixi şəxsiyyətlərdən fərqli olaraq Peyğəmbərin bütün həyat yolu təfsilatı ilə öyrənilmişdir. Onun doğum tarixi ilə bağlı bir neçə günlük fərqi isə aradan qaldırmaq məqsədilə Türkiyə Diyanət Vəqfi 1989-cu ildən etibarən Peyğəmbərin doğumunu "Kutlu (Mübarək) Doğum həftəsi" altında bir həftə - rəbiül-əvvəl ayının 12-dən 17-dək bayram etməyi daha uyğun hesab etmiş və bu fikir digər müsəlman ölkələri tərəfindən rəğbətlə qarşılanmışdır. Müsəlmanlar həmin həftəni dünyanın hər yerində bayram edirlər. Buna Mövlid, yaxud bizim Azərbaycanda olduğu kimi Mövlud bayramı deyirlər. Mövlid ərəbcədən tərcümədə "doğum yeri", yaxud "doğum vaxtı" deməkdir.
Ümumiyyətlə, islamda bəzi gecələr müqəddəs, qiymətli gecələr sayılır: Qədr gecəsi, Merac gecəsi, Mövlud gecəsi belə gecələrdəndir. Mövlud gecəsi Peyğəmbərin doğulduğuna səmimi-qəlbdən sevinənlərin günahlarını Allah Peyğəmbərə görə bağışlar.
Əsrlər boyu Mövlud gecəsinin öz ənənələri təşəkkül tapmışdır. Bu gecə müsəlmanlar oyaq qalır, Quran oxuyur, sədəqə çıxarır, günahlarının bağışlanması üçün Allaha dualar edirlər, qəlblərə xoş bir duyğu, sevinc, arxayınlıq hakim kəsilir.
Lakin Mövlud gecəsinin fəlsəfəsi bununla bitmir. Burada məqsəd ondan ibarətdir ki, müsəlmanlar Mühəmməd peyğəmbərin keçdiyi həyat yoluna bir daha nəzər salsınlar, onun yüksək insani keyfiyyətlərindən, əxlaqi dəyərlərindən ibrət götürə bilsinlər.
Qurana görə, Peyğəmbər adi insandır (əl-Kəhf, 110), möminlərə şəfqətli və mərhəmətlidir (ət-Təubə, 128), yaxşı əməl sahiblərinə cənnətdən müjdə verən, pis əməl sahiblərini cəhənnəm əzabından xəbərdar edəndir (əl-Maidə, 19), möminlərə onların özlərindən daha yaxındır (əl-Əhzab, 6). Allah onu insanlar arasında seçmiş, özünə rəsul-elçi etmiş, doğru yolu göstərən sonuncu rəhbərlik kitabı Quranla aləmlərə rəhmət olaraq peyğəmbər göndərmişdir. Odur ki, Quranda buyurulur: "Səni de(ya Mühəmmədü) aləmlərə ancaq bir rəhmət olaraq göndərdik" (əl-Ənbiya, 107). Allah onu gözəl əxlaqına görə insanlara təqlid nümunəsi kimi vəsf edir: "Allahın Rəsulu Allaha, Qiyamət gününə ümid bəsləyənlər və Allahı çox zikr edənlər üçün gözəl nümunədir" (əl-Əhzab, 21). Peyğəmbərə iman gətirməklə, onun dediklərinə əməl etməklə, onu müqəddəs tutmaqla insan böyük savab qazanır, axirətdə yüksək dərəcələrə və əbədi səadətə nail olur.
Mövlud bayramı bütün bunları insanlara bir daha xatırladır, onları əməli salehliyə, xoşxasiyyətliliyə, gözəl əxlaqa çağırır.
