Feodalisme
vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.
Die feodalisme of leenwese was 'n stelsel wat die maatskaplike, politieke en ekonomiese lewe van die Europese Middeleeue gekenmerk het. Die term is afgelei van die Oud-Duitse woord fihu (vee) (wat destyds gelykstaan aan besit) en verskyn as Middellatyns feudum. Die feodalisme het betrekking op die verhouding tot ondergeskiktes wat op twee verskillende gebiede ontwikkel: Die verhouding van boere tot grondbesitters en die betrekkinge tussen vasalle en here.
Die stelsel is gebaseer op die eed (foedus) wat 'n leenman aan sy leenheer (die koning in die algemeen) afgelê het.
[wysig] Oorsprong
Die feodale stelsel het sy oorsprong in die vroeë Middeleeue, toe die polities-ekonomiese basisse van die antieke en Germaanse samelewings begin versmelt. Ná die volksverhuising ontwikkel in die voormalige Romeinse Ryk 'n aantal Germaanse koninkryke. Die feodale instellings ontstaan eeue later, omtrent 800, in die Frankiese Ryk, waar die boere ná 'n lang reeks van oorloë en invalle van die Wikings, Sarasene, Magjare en ander vreemde troepe ekonomies geruïneer is en afhanklik begin word van die feodale grondbesitters.
Die kerngebied van die Europese feodalisme is Noord-Frankryk, wat deur 'n suiwer en hoogs ontwikkelde vorm van die leenwese gekenmerk is. In Suid-Europa, veral Spanje, Languedoc en Italië, het die erfenis van die antieke tydperk bewaar gebly. Hier bly 'n grooter gedeelte van die land vry van leenverhoudings, terwyl ook die stedelike kultuur anders as in die noorde van Europa nie uitgewis is nie. In Languedoc en Italië beleef die stede vanaf die 10de eeu selfs 'n nuwe bloeitydperk.
