Poitchrece-e-l'-Årdene
Èn årtike di Wikipedia.
Poitchrece-e-l'-Årdene (so plaece Pwâtchrèsse, fr: Porcheresse) est èn ancyin ptit ban del Walonreye, rebané avou Dåvdisse.
- Limero del posse: 6929 (vî limero 6899)
- Limero diyalectolodjike: Ne 21
- Sipotaedje des djins: les Gadots.
- Eplaçmint sol daegn : 49° 59' 00 N - 5° 04' 58 E
- Altitude: 350 m. sul soû dl' eglijhe
- Po l' etimolodjeye et les vî(s) scrijha(s), riwaitîz dins l' esplicant motî.
Gn a èn ôte Poitchrece : Poitchrece-e-Condroz.
- Stinduwe : 1401 Ha
- Dimanants 415 (1893)
- Eglijhe : ou vî timp, dèpandance du Graide. An 1803, sucursale du Djimbe; paroche an 1856. Eglijhe du 1853, brûléye al bataye du Poitchrece lu 22 d'awousse 1914 et rubåtîe al minme plaece, mês avu l' sôu à Est adon ku dvant, il ére ou Nord.
- Comune :
- An III Départumint du Sambe et Mouze
- An IV Canton d' Viyance
- An VIII Arondichmint du Sint Hubert
- 1814 Dèpartumint du Sambe et Oûte, cerke du Dinant
- 1815 Province di Nameur
- 1818 Province du Lucsambourg, arrond. du Måtche
- 1819 District du Tchestea
- 1822 Cwårti du Tchestea
- 1839 Arrond. du Tchestea
- Sourdant: Tandel. VI b (1893)
Ådvins |
[candjî] No di des plaeces di Poitchrece-e-l'-Årdene
- Tchamps: Belôtchamp
- Bwès:
- Li bôlisse.
- Grintchi.
- Aiwes:
- Tchitchron, metou inte Poitchrece et Rdû.
- Båré (F. Baré).
- A vey avou l' istwere: l' Aloû (so plaece: Lalû, Lâlû). Did la, des nos d' djins: Djan d' l' Aloû divnou Djan dul Loûe.
- Nén clair : a Hôdrî (F. Haudrie) : Hôdi-rî, dirî d' Hodimont di Djimbe (?)
[candjî] Histwere
Porcaritas an 746, dèpandant dul villa mérovinjiène du Graide, pî an 1271, du Comté d' Chiny; an 1595, des Abys; an 1655, des Lardenoy de Ville; an 1741, des Minckwitz, dont lu dêrin, al tourmante revolicionêre, è dvu s' catchî pou rintrer après bin des miséres et sins l' sou, à Poitchrece pouz î moru lu 10 du jwin 1797.
An 1914, les francès astint ou viyaedje cand, lu 22 d'awousse alnute,ont arivé al minme eûre, des Almands vunant du Davdisse et des ôtes vunant d' Djimbe. I n' s'ont nin rcounu et s' ont batu assan.ne, cè ki lz è mon.né à brûler l' viyaede et à fusiyî mwintes djins k' on n' è rtrouvé k' après la guêre.
Pou rlodjî les djins, onz è båti des ptites måjhons, k' onz è loumé: les måjhons du comité.
[candjî] Tuzance walone
- Accint do walon: Poitchrece si trove el Basse-Årdene, e fén mitan do Payis d' ersè.
- dramatike ki djouwe e walon: Le blé qui lève.
[candjî] A vey
- Muzêye do shabot. Dins l' timp, Poitchresse ere conou po ses shabotîs ki fjhént des plats shabots avou do bwès d' bôles et d' hesses. C' est des ptits mestîs k' ont disparexhou après l' guere di 1940-45.
- li viye pompe a aiwe, metowe dilé l' Almaxhe, ki poujheut l' aiwe d' on sourdant vijhén et ki l' evoyeut 30 a 40 metes pus hôt dins les batchs publiks do viyaedje. Ci pompe la purdeut si foice dins l' Almaxhe kékès cintinnes di metes pus hôt pa on bî fwait d' mwin d' ome. L' aiwe fijheut tourner li rowe ki displaecive cwate pistons ki tchessént l' aiwe dins on belier. Cwand ci-ci ere a pression, i s' distcherdjive e-z evoyant l' aiwe dins les buzes ki montént å viyaedje. So les viyès mapes d' Estat-Madjor, gn a co ene taenreye dins l' vijhnaedje di nosse pompe.
