Pankreas
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Pankreas, karın boşluğunda, omurganın bel bölümü önünde yeralan salgı bezidir.
Ortalama 15-20 cm uzunluğunda ve kadınlarda 55 gr erkeklerde 70 gr ağırlığındadır. Önden arkaya doğru yassılaşan pankreasın düzensiz olan biçimi çengele benzetilebilir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Bölümleri
Şişkin olan sağ ucuna baş, daha dar olan orta bölümüne gövde, gövde ile başın birleştiği ince bölüme boyun, ince uzun olan son ucuna da kuyruk denir. Kuyruk bölümü dalağa dek uzar. Pankreas, dalak, karaciğer ve üst mezanter atardamarlarıyla beslenir. Pankreas'ın boşaltıcı kanalları, Wirsung kanalı ve Santorini kanalıdır.
[değiştir] Salgı görevleri
Pankreas'ın iç ve dış salgı görevleri vardır. İç salgı görevini Langerhaus odacıkları denen salgı hücreleri yapar. Bunların salgıladığı insülin, glüsitlerin metabolizmasında en önemli rolü oynar ve yetersizliği şekerli diyabete neden olur. Dış salgı görevi akinus keseciklerine aittir. Bu salgı kesecikleri, pankreas özsuyu denen ve onikiparmak bağırsağına dökülen alkali bir sıvı salgılar. Sıvı içinde, yiyeceklerden alınan glikojen ile nişastayı ayrıştırarak oligasakaritleri oluşturan amilopsin;oligasakaritleri monosakarite dönüştüren maltaz; mide pepsinlerinin etkisindeki proteinleri aminoasitlere ayrıştıran tripsin enzimi; kazein, jelatin ve keratini hidrolize eden, tripsinin etkinleştirdiği kimotripsin enzimi; yağları hidrolize ederek, yağ asitleri ve gliseritleri oluşturan steapsin olarak anılan bir lipaz vardır.
[değiştir] Salgı miktarı
Yetişkinlerde, günde 800-900 cm³ pankreas özsuyu salgılanır.
[değiştir] Başlıca rahatsızlıklar
Pankreasta görülen başlıca rahatsızlıklar, pankreatit denen yangılanmalar, urlar, özellikle boşaltıcı kanallarda görülen taşlar, kistler, daha çok travmalardan sonra ortaya çıkan yalancı kistlerdir.
| İç salgı bezleri - d |
|---|
| Böbrekler | Böbreküstü bezleri | Corpus luteum | Epifiz bezi | Hipofiz bezi | Hipotalamus | Pankreas Paratiroid | Tiroid | Testisler | Yumurtalıklar |
