Tartışma:Boşnaklar

Vikipedi, özgür ansiklopedi

[değiştir] Boşnak kime denir?

• Demek, "Bosna-Hersek Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilere Boşnak" deniyor. Yani bu cumhuriyetin vatandaşları olan Sırplar, Hırvatlar filan da Boşnak... Bir maddede şuur lafı olunca, nedense içinde genellikle doğru bilgi bulunmuyor. Başka bir şuurlu madde de Acaristan. Şimdi sıra Çeçenya'ya gelmiş olmalı. Bakalım orada neler çıkacak şuurlu yazarlardan. Evet, br de Slav maddesi vardı, Slav kelimesi İngilizce "Slave"den geliyormuş.
• Bir de İngilizce tanıma bakalım:

“Boşnaklar (Bosna dilinde: Bošnjaci), Bosnalılar olarak da bilinir, asıl olarak Bosna-Hersek ve Sırbistan-Karadağ’ın Sancak bölgesinde yaşayan Güney Slav halkı. Almanya, ABD, Avusturya, İsveç, Kosova ve Makedonya Cumhuriyeti’nde de az sayıda Boşnak yaşamaktadır.” Sanırım buna bizim bir de Türkiye’yi eklememiz gerekiyor. İşin aslı şu: Böyle yazarlarla ansiklopedi ortaya çıkmaz. Yöneticiler uyuyor mu! --SidE 06:01, 29 Mayıs 2006 (UTC)

Bosniaks (Bosnian: Bošnjaci), also known as Bosnians, are a South Slavic people living chiefly (genellikle, başta anlamında, İngilizce makalenin muharriri asıl olarak demek isteseydi, sanırsam originally kelimesini kullanırdı) in Bosnia and Herzegovina and the Sandžak region of Serbia and Montenegro. Smaller (az sayıda değil, daha az sayıda, yani Bosna ve Sancak'a kıyasla daha az sayıda, Almanya'da veya Türkiye'de 3-5 Boşnak mı var?) populations are also present in Kosovo and Republic of Macedonia, as well as in the other former Yugoslav republics.

With a weakening of Serb dominance in Bosnian communist leadership, the door opened up for a new national identification. Finally in the 1961 Yugoslav census, the "Muslims in the ethnic sense" option first appeared. By 1963 Muslims were listed in the Bosnian constitution alongside Serbs and Croats. Finally, in 1968, "Muslims" with a capital M was adopted as the term for a member of a nation rather than "Muslims" as adherents to Islam. (This summons forth the old discussions about whether a Jew is a member of a tribe or of a religion; the dilemmas were parallel).

In the West, Bosniaks are sometimes also referred to as "Bosnian Muslims". The term "Bosnian Muslim" is considered antiquated and, in certain situations, even mildly offensive. This is because not all Bosniaks are Muslims (although most are) and because of their historical struggle for national recognition. It is important to note that not all of the Muslim peoples of the Balkans are Bosniaks; there are other groups of South Slavic Muslims (such as the Pomaks) as well as non-Slavic Muslim Albanians, Turks, and Roma people.

1970'lerde Müslüman ismi ile geçen insanlar bugün kendilerini Boşnak ismi altında tanımlıyorlarsa, demek ki bir Boşnaklık şuuru gelişiyor. Acaristan'da Acar olma veya Acaralı olma şuurunun geliştiği gibi. :)

Cretanforever

[değiştir] Çeviri, Türkçe ve ansiklopedi

Demek ki "Bosna-Hersek Cumhuriyeti vatandaşı olan kişilere Boşnak denir" tanımı doğru değil. Çeviri ve dil muhabbetine de girelim isterseniz. “Başta” sözcüğünün bir anlamı da zaten “asıl”dır. Az sayıda, duruma göre 3-5’i de ifade eder, birkaç milyonu da. Az sayıda ifadesini neyin ardından kullandığınıza bağlı olarak. Sizin tanım cümleniz Türkçe açısından yanlış, çeviri bire bir aktarmak değildir. Sizin cümlenizin doğru Türkçesi şöyle:

“Boşnaklar, çoğunluğu Bosna-Hersek'te ve Sırbistan-Karadağ’ın Sancak bölgesinde olmak üzere, Almanya, ABD, Avusturya, İsveç, Kosova, Makedonya Cumhuriyeti ve Türkiye’de yaşayan Güney Slav halkıdır.”

Böyle yazdığınızda diğer ülkelerdeki nüfusun az sayılarda olduğu zaten doğrudan ifade edilmiş olur. Ama isterseniz şöyle de çevirebilirsiniz.

“Boşnaklar, bir Güney Slav halkıdır. Çoğunluğu Bosna-Hersek'te ve Sırbistan-Karadağ’ın Sancak bölgesinde yaşar. Ayrıca Almanya, ABD, Avusturya, İsveç, Kosova, Makedonya Cumhuriyeti ve Türkiye’de az sayıda Boşnak nüfusu vardır.” Daha az diyebilmek için, önceki cümlede sayısal bir ifadenin olması gerekir. Bunlar da Türkçe’nin incelikleri. Çeviri, bire bir yapılmıyor. Biz eski ansiklopedi editörleri, bire bir çeviri yapanları, acemi sayarız.

Ansiklopedicilik, her coğrafyada, ansiklopedi yazarlarının kendi kültür ve dinlerini kovaladığı ve yakaladığı bilgileri madde olarak sunduğu bir alan değil. Bu tür çalışmalara monografi denir. Ansiklopediler temelde, monografi olmadığı için yansız ve objektif sayılır. Türkçe Vikipedia’nın temel sorunu, yazarlarının kişisel ve sadece belli bir yaklaşımı sergilemeye çalışmasıdır. Bundan dolayı, Türkçe Viki’nin gerçek ansiklopedi olma şansı, bence nededeyse yoktur. Ansiklopedinin niteliği, madde sayısıyla ölçülmez yalnızca, metinlerinin bütünsel bir bilgi içerip içermediği, ansiklopedi ilkelerine uygun olup olmadığıyla da ölçülür. Bundan dolayı, Türkçe Viki, 1 milyon maddeli ansiklopedi bile olsa, bu yaklaşımı sürdürdüğü sürece güvenilir bir kaynak olamaz.

Örneğin Boşnakları Müslüman topluluk olarak anlatmak ile bir ulus veya halk olarak anlatmak arasındaki farkı kavramayan yazar, ansiklopedi yazarı değildir ve hiçbir zaman ansiklopedi yazarı olamaz. Türkiye’nin zengin sayılabilecek bir ansiklopedi deneyimi vardır; o deneyimleri görmek ve yararlanmak gerekir. Başta Viki’ye madde yazanlar bunu yapmalı.

Kolay gelsin!

--SidE 07:20, 31 Mayıs 2006 (UTC)

• Konu şu veya bu şekilde tartışılabilir. Yanlışlar, bilgi ve kaynakların açıklanmasıyla, düzeltilebilir. Yazınsal hataları düzeltmek kolay, tutum hatalarını düzeltmek zordur:

"Türkçe Vikipedia’nın temel sorunu, yazarlarının kişisel ve sadece belli bir yaklaşımı sergilemeye çalışmasıdır. Bundan dolayı, Türkçe Viki’nin gerçek ansiklopedi olma şansı, bence nededeyse yoktur. Ansiklopedinin niteliği, madde sayısıyla ölçülmez yalnızca, metinlerinin bütünsel bir bilgi içerip içermediği, ansiklopedi ilkelerine uygun olup olmadığıyla da ölçülür. Bundan dolayı, Türkçe Viki, 1 milyon maddeli ansiklopedi bile olsa, bu yaklaşımı sürdürdüğü sürece güvenilir bir kaynak olamaz"

Dün iyi niyet olduğunu varsaymak ilkesini çevirdik. Ama önemli olan bu ilkeleri benimsemek, uygulamak. Bu iş baştan bitmiştir tarzı, insanların şevklerini küçümseyecek ve buna zarar verecek nitelikte konuşmak, şahsi kanımca Vikipedi - Özgür Ansiklopedicilik anlayışıyla taban tabana zıttır. İnsanlara doğruyu tatlı dille göstermezseniz, onların doğruyu benimsemelerini nasıl beklersiniz? Burası ancak nesnel gerçeklere yer verecek bir ansiklopedi olacak, daha olamadı, zira bu kolay bir şey değil. Ansiklopedi geleneği en baştan beri nesnel olamamışken, herkesin değiştirebildiği, çoklu-katılımın en üst düzeyde yaşandığı bir ansiklopedide her an, her konuda bunun beklenmesi ne derece doğru? Ne derece adil? Sonuç olarak konu hakkında hiçbir yorum yapmayı uygun bulmuyorum, zira kendimi şu olsun diyecek kadar vakıf bulmuyorum. Ama kendimi bu tutuma tepki verecek derecede vakıf buluyorum. Hep beraber biz bu ansiklopediyi güvenilir bir bilimsel kaynak yapabiliriz. Belki ütopist bir söylem ama, bu söylem olmasaydı Vikipedi doğmazdı. - Noumenon 09:41, 31 Mayıs 2006 (UTC)

Yukarıdaki konudan bağımsız olarak, her insan yanlış yapabilir veya bildiği bilgi yanlış olabilir. Bu konuyu tartışmak yerine düzgün haline getirmeye çalışmak ve bir hoşgörü olarak ciddi anlamda yaptığımız değişikliklerin nedenini kısaca tartışma sayfasına belirtmek en güzeli ve kolayıdır. --Ugur Basak^mesaj 09:55, 31 Mayıs 2006 (UTC)

[değiştir] Taraflı maddeler

• Haklısınız, üslup yanlış olmuş. Bunda biraz şunun etkisi oldu, bunu da samimiyetle söyleyeyim. Ansiklopedileri tartmanın birkaç basit yolu var, bu tecrübeyle sabit. Osmanlı padişahlarının adlarının yazılış biçimi (-t- veya –d- ile yazmak), bir zamanlar Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde kalmış coğrafyanın ele alınış biçimi, içinde bulunduğumuz konjonktürde tartışma konusu olan maddelerin yazılış biçimi, dinsel konular (örn. Şiiler üç vakit namaz kılar, bu doğru bilgi yazılmış, ama bir başkası silmiş) gibi. Örnekleri çoğaltmak mümkün.

• Anlattıklarımı yukarıda söylediğim konuya bağlarsam, Türkçe Viki’de, ölçüt sayılabilecek maddeler tamamen yanlı. Üstelik yanlı maddelerin değiştirilmesine izin verilmediği de çok açık. Aynı sürüm sürekli geri getirilmiş ve bu gibi maddelerde son sürümdeki imza hep aynı kişilerin. Yönetici olan arkadaşlar kimler bilmiyorum, ama bunu önlemek gerekiyor. Yanılmıyorsam, kullanıcı adı olmadan İngilizce Wiki’de madde girişi yapamıyorsunuz. Türkçe Viki de önlem almalı bence. Gerçekten emek verilerek yazılmış maddelerin, ideolojik ve siyasal nedenlerle değiştirilmiş olduğu çok açık. Ben önce ansiklopediyi inceledim, bu türden çok madde var. Asla nesnel bilgiyi vermeye izin verilmeyen maddeler. Uzak bir örnek vereyim: Eğer bir Fransız, Cezayir Bağımsızlık Savaşı’na bağımsızlık savaşı diyemiyorsa, nesnel ansiklopedi maddesi yazması mümkün değil.

• Ben biraz tepkisel davrandım, kusura bakmayın, ama tepkim de nedenlere dayanıyor. Slav maddesini gördüm örneğin. Siz de bakın (Tartışma:Slav). Gerçekten insanın tepkisini çekiyor ve böyle çok fazla örnek var.

• Kolay gelsin! --SidE 15:55, 31 Mayıs 2006 (UTC)