93 Harbi
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| 93 Harbi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |
 Rusya Romanya |
||||||||
| Kumandanlar | |||||||||
| Gazi Ahmet Muhtar Paşa | General Loris Melikof | ||||||||
93 Harbi ya da 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı Osmanlı padişahı II. Abdülhamit döneminde savaşılan bir Osmanlı-Rus Savaşıdır. Hicri takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden Osmanlı tarihinde 93 Harbi olarak bilinir.Savaş sonunda Osmanlı Devleti Rus Çarlığı'na karşı ağır bir yenilgi almış, dağılma süreci hızlanmıştır.
Tersane Konferansı'nda (1876) alınan kararların Osmanlı Devleti'nce reddedilmesinden sonra Rusya, Paris Antlaşması'nın (1856) Karadeniz'de tersane ve savaş gemisi bulundurulmayacağına ilişkin hükümlerini tanımadığını bildirdi.Ardından da Ortodoks uyruklarına söz konusu antlaşmadaki hükümleri uygulaması için Osmanlı Devleti'ne baskıda bulunmaya başladı.Bu sırada İngiltere, Rusya'nın Osmanlılara savaş ilan etmesini önlemek amacıyla Londra Konferansı'nın toplanmasına ön ayak oldu.Ama Osmanlılar konferansta hazırlanan protokolü içişlerine müdahale sayarak reddettiler.Ülkedeki Panslavist akımların etkisiyle protokolün reddini bir savaş nedeni sayacağını önceden bildirmiş olan Rusya 24 Nisan 1877'de Eflak ve Boğdan'a girerek Osmanlılara savaş açtı.Osmanlılar, Kafkasya ve Tuna olmak üzere iki cephede, kendilerinden üstün durumdaki Rus ordusuna karşı savunma savaşı verdi.
Kafkasya cephesinde Ahmed Muhtar Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Ruslara karşı uzun süre direndi.Nisan - Mayıs 1877'de Doğubeyazıt ve Ardahan Ruslarca işgal edildi.Ama Halyaz ve Zivin'de Rus orduları yenilgiye uğradı.Gedikler (25 Ağustos) ve Yahniler (4 Ekim) çarpışmaları Osmanlıların zaferiyle sonuçlandı.Rusların 15 Ekim 'deki Alacadağ Çarpışması'nda kazandığı zaferle Kafkas cephesindeki Osmanlı kuvvetleri çözülmeye başladı.Kasım 1877'de Kars'ı ele geçiren Rus Orduları Erzurum'a yöneldi.Ahmed Muhtar Paşa Kars - Erzurum arasında kurduğu savunma hattında kış koşullarını iyi değerlendirerek üstün bir savunma savaşı verdiyse de Erzurum düştü.
Tuna Cephesinde ise Çırpanlı Abdülkerim Nadir Paşa komutasındaki Osmanlı kuvvetleri, Rusçuk, Silistre, Şumnu ve Varna arasında bulunan Doğu Tuna Ordusu, Vidin'de üslenen Batı Tuna Ordusu ve ikisinin arasında yer alan Balkan Ordusu olmak üzere üç ordudan oluşuyordu.Tuna Cephesi savaşları Rusların 21 Haziran 1877'de saldırıya geçmesiyle başladı.Tırnova ve Niğbolu'yu alan Rus orduları Şıpka Geçidine indi.Aralık 1877'de Plevne'nin düşmesinden sonra Sırplar da Osmanlılara karşı yoğun saldırıya geçtiler.Hızla ilerleyen Rus orduları Kızanlık, Samaku, Yeni Zağra, Çırpan, Tırnova ve Filibe'yi aldıktan sonra Meriç'i geçti.20 Ocak 1878'de Edirne düştü.Ruslar Silivri'yi de alarak Ayastefanos'a (Yeşilköy) kadar ilerlediler.Savaş Osmanlıların isteği üzerine imzalanan Ayastefanos Antlaşması'yla son buldu.Ama Avrupa'da dengenin Rusya lehine bozulduğunu gören Avusturya, İngiltere, Fransa ve Almanya bu antlaşmaya karşı çıktılar.Berlin'de uluslararası bir konferans toplandı ve 13 Temmuz 1878'de Berlin Antlaşması imzalandı.
93 Harbi, Osmanlı Devleti'nin dağılma sürecini başlatan ilk önemli olaylardan biri sayılır.II. Abdülhamit'in, yenilgiden sorumlu tuttuğu Heyet-i Mebusan'ı süresiz tatil ederek Kanun-i Esasi'yi askıya alması, ayrıca savaş sonrasında Balkanlar'la Kafkasya'dan Anadolu'ya gelen 1 milyonu aşkın göçmenin yol açtığı toplumsal ve ekonomik bunalım öbür önemli sonuçlarıdır.Başlangıçtaki başarılara karşın ordunun donatım eksikliği ve teknik yetersizlikleri, özellikle Tuna cephesindeki komutanlar arasında görülen geçimsizlik ile II. Abdülhamit'in doğrudan ve yanlış müdahaleleri yenilginin başlıca nedenleri arasında gösterilir.
 |
Osmanlı Devleti ile ilgili bu madde bir taslaktır. Maddenin içeriğini geliştirerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |
Çaldıran Savaşı - Mercidabık Savaşı - Ridaniye Savaşı - Mohaç Savaşı - Belgrad'ın Fethi - Preveze Deniz Savaşı - İnebahtı Deniz Savaşı
I. Viyana Kuşatması - II. Viyana Kuşatması- Navarin Deniz Savaşı - Kırım Savaşı - 93 Harbi - Trablusgarp Savaşı - Balkan Savaşları - I. Dünya Savaşı - Kurtuluş Savaşı - Kıbrıs Barış Harekâtı
Koyu olanlar birden fazla cephe içermektedir
