Talaan ng mga bansa
Mula sa Tagalog Wikipedia, ang malayang ensiklopedya.
Ito ang alpabetong talaan ng mga bansa ng mundo, kasama ang mga parehong internasyonal na kinikilala at pangkalahatang hindi kinikilalang mga malayang estado, may nanirahang dumidependeng teritoryo, kasama din ang mga lugar na may espesyal na soberanya. Sinasakop lahat ang mga bahagi sa ilalim ng hurisdiksyon ng mga natalang bansa, kabilang ang teritoryo, teritoryong bahagi ng tubig (kabilang ang panloob na mga bahagi ng tubig at karatig na sona), Ekslubsibong Sonang Pang-ekonomiya, continental shelf at espasyong panghimpapawid. Para sa isang talaan ng mga malalayang estado lamang, tignan ang talaan ng mga malalayang estado.
Nasa wikang Ingles ang nakatala dito at kabilang pareho ang maikling opisyal na mga pangalan (e.g. Afghanistan) at ang (mahabang) opisyal na pangalan (e.g. The Islamic Republic of Afghanistan). Hindi nais ipahawatig ng artikulong ito na magbigay na opisyal na posisyon sa pagtatalo ukol sa pagpapangalan.
[baguhin] Mga entidad na kasama sa artikulong ito
Mayroong mga 243 entidad sa talaang ito, tinuturing na mga bansa. Binubuo ito ng:
- 191 mga kasaping estado sa Mga Nagkakaisang Bansa.
- 1 di-miyembrong estadong tagamasid sa Mga Nagkakaisang Bansa, ang Vatican City.
- 1 di-kinikilalang estado ng Mga Nagakakaisang Bansa, diplomatikong kinikilala ng 26 iba mga estado at may de facto na relasyon sa iba, ang the Republic of China sa Taiwan.
- 1 bagong tatag na malayang estado na walang nakikitang pagharang sa hinaharap para maging kasapi ng Mga Nagkakaisang Bansa: Montenegro.
- 6 pangkalahatang di-kinikilala ngunit de facto na malayang estado, Abkhazia, Nagorno-Karabakh, Northern Cyprus, Somaliland, South Ossetia at Transnistria ang mga ito, lahat kinikilala ng walang estado (maliban sa Northern Cyprus na nagpapanatili ng diplomatikong relasyon sa Turkey lamang).
- 2 mga entidad na kinikilala ng mga maraming bansa bilang malaya ngunit hindi de facto na malaya, Palestine at Western Sahara ang mga ito.
- 37 may naninirahang dumidependeng mga teritoryo:
- 3 panlabas na teritoryo ng Australia (Christmas Island, Cocos (Keeling) Islands at Norfolk Island)
- 3 Mga dumidepende sa British Crown (Guernsey, Jersey at ang Isle of Man)
- 2 panlabas ng mga bansa sa Kingdom of Denmark (Greenland at Faroe Islands)
- 1 panlabas na bansa ng France (French Polynesia)
- 1 sui generis kolektibidad ng France (New Caledonia)
- 3 panlabas na mga kolektibidad ng France (Mayotte, Saint Pierre and Miquelon at Wallis and Futuna)
- 2 panlabas na bansa sa Kingdom of the Netherlands (Aruba at Netherlands Antilles)
- 2 estado (Cook Islands at Niue) na nasa malayang asosasyon sa New Zealand
- 1 panlabas na teritoryo ng New Zealand (Tokelau)
- 14 panlabas na teritoryo ng United Kingdom (Anguilla, Bermuda, British Virgin Islands, Cayman Islands, Falkland Islands, Gibraltar, Montserrat, Pitcairn Islands, Saint Helena at kanyang mga dumidependeng bansa ang Ascension Island at Tristan da Cunha, Turks and Caicos Islands at ang Sovereign Base Areas ng Akrotiri at Dhekelia)
- 5 unincorporated na mga teritoryo at mga commonwealth ng United States (US) (American Samoa, Guam, Northern Mariana Islands, Puerto Rico at Virgin Islands)
- 4 espesyal na mga entidad ng kinikilala ng ng internasyunal na pinagkayarian o kasunduan (Åland sa Finland, Svalbard sa Norway, gayon din ang Special Administrative Regions ng Hong Kong at Macao sa People's Republic of China).
- 1 United Nations (UN)'s protectorate sa loob ng de jure na teritoryo ng mga malalayang bansa (Kosovo sa Serbia and Montenegro sa ilalim ng interim sibilyang administrasyon ng UN).
Sa Aneks, isang balangkas ang binibigay sa mga entidad na hindi kabilang sa talaang ito.
[baguhin] Talaan ng mga bansa
[baguhin] A
- Abkhazia - Republic of Abkhazia (de facto malayang estado sa loob ng Georgia)
- Afghanistan - Islamic Republic of Afghanistan
- Akrotiri - Akrotiri Sovereign Base Area (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Åland - Åland Islands (awtonomong lalawigan ng Finland, kinikilala sa internasyunal na kasunduan)
- Albania - Republic of Albania
- Algeria - People's Democratic Republic of Algeria
- American Samoa - Territory of American Samoa (unincorporated at di-organisadong teritoryo ng United States)
- Andorra - Principality of Andorra (kasamang prinsipalidad ng Pangulo ng Republika ng Pransya at ang Obispo ng Urgell, Espanya bilang ex officio mga puno ng estado)
- Angola - Republic of Angola
- Anguilla (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Antigua and Barbuda (Commonwealth Realm)
- Argentina - Argentine Republic (estadong pederal, pinapangalan ding Argentine Nation para sa mga layunin ng pagbabatas)
- Armenia - Republic of Armenia
- Aruba (panlabas na bansa sa Kingdom of the Netherlands)
- Ascension Island (dumidepende sa Saint Helena, isang panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Australia - Commonwealth of Australia (estadong pederal, Commonwealth Realm)
- Austria - Republic of Austria (estadong pederal)
- Azerbaijan - Republic of Azerbaijan (tignan din Nagorno-Karabakh)
[baguhin] B
- Bahamas, The - Commonwealth of The Bahamas (Commonwealth Realm)
- Bahrain - Kingdom of Bahrain
- Bangladesh - People's Republic of Bangladesh
- Barbados (Commonwealth Realm)
- Belarus - Republic of Belarus
- Belgium - Kingdom of Belgium (estadong pederal)
- Belize (Commonwealth Realm)
- Benin - Republic of Benin
- Bermuda (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Bhutan - Kingdom of Bhutan
- Bolivia - Republic of Bolivia
- Bosnia and Herzegovina (estadong pederal)
- Botswana - Republic of Botswana
- Brazil - Federative Republic of Brazil (estadong pederal)
- British Virgin Islands (panlabas na teritoryo ng United Kingdom, tignan din Virgin Islands)
- Brunei - Negara Brunei Darussalam
- Bulgaria - Republic of Bulgaria
- Burkina Faso
- Tignan ang Myanmar para sa Burma
- Burundi - Republic of Burundi
[baguhin] C
- Cambodia - Kingdom of Cambodia
- Cameroon - Republic of Cameroon
- Canada (estadong pederal, Commonwealth Realm)
- Cape Verde - Republic of Cape Verde
- Cayman Islands (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Central African Republic (kadalasang isinusulat o binabanggit bilang Central Africa)
- Chad - Republic of Chad
- Chile - Republic of Chile
- China (PRC) - People's Republic of China (kadalasang Mainland China)
- Tignan Taiwan (ROC) para sa Republic of China (tignan din One-China policy at pagtatalo sa representasyon sa UN sa pagitan ng PRC at ROC)
- Christmas Island - Territory of Christmas Island (panlabas na teritoryo ng Australia)
- Cocos (Keeling) Islands - Territory of Cocos (Keeling) Islands (panlabas na teritoryo ng Australia)
- Colombia - Republic of Colombia
- Comoros - Union of the Comoros (estadong pederal)
- Congo (Kinshasa) - Democratic Republic of the Congo (dati at popular na kilala bilang Zaire)
- Congo (Brazzaville) - Republic of the Congo
- Cook Islands (sariling-namamahalang estado na may malayang asosasyon sa New Zealand)
- Costa Rica - Republic of Costa Rica
- Côte d'Ivoire - Republic of Côte d'Ivoire (dati at popular na kilala bilang Ivory Coast)
- Croatia - Republic of Croatia
- Cuba - Republic of Cuba
- Cyprus - Republic of Cyprus (tignan din Northern Cyprus)
- Czech Republic (minsang isinusulat o binabanggit bilang Czechia)
[baguhin] D
- Denmark - Kingdom of Denmark
- Dhekelia - Dhekelia Sovereign Base Area (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Djibouti - Republic of Djibouti
- Dominica - Commonwealth of Dominica
- Dominican Republic (minsang isinusulat o binabanggit bilang The Dominican)
[baguhin] E
- East Timor - Democratic Republic of Timor-Leste
- Ecuador - Republic of Ecuador
- Egypt - Arab Republic of Egypt
- El Salvador - Republic of El Salvador
- Equatorial Guinea - Republic of Equatorial Guinea
- Eritrea - State of Eritrea
- Estonia - Republic of Estonia
- Ethiopia - Federal Democratic Republic of Ethiopia (estadong pederal)
[baguhin] F
- Falkland Islands (panlabas na teritoryo ng United Kingdom, inaangkin din ng, at isang dating pag-aari ng Argentina sa pangalang Islas Malvinas)
- Faroe Islands (sariling-namamahalang panlabas na administratibong dibisyon ng Denmark)
- Fiji - Republic of the Fiji Islands
- Finland - Republic of Finland
- France - French Republic
- French Polynesia (panlabas na bansa ng France)
[baguhin] G
- Gabon - Gabonese Republic
- Gambia, The - Republic of The Gambia
- Georgia (tignan din Abkhazia at South Ossetia)
- Germany - Federal Republic of Germany (estadong pederal)
- Ghana - Republic of Ghana
- Gibraltar (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Greece - Hellenic Republic
- Greenland (sariling-namamahalang panlabas na administratibong dibisyon ng Denmark)
- Grenada (Commonwealth Realm)
- Guam - Territory of Guam (unincorporated at organisadong teritoryo ng United States)
- Guatemala - Republic of Guatemala
- Guernsey - Bailiwick of Guernsey (Mga dumidepende sa British Crown)
- Guinea - Republic of Guinea
- Guinea-Bissau - Republic of Guinea-Bissau
- Guyana - Co-operative Republic of Guyana
[baguhin] H
- Haiti - Republic of Haiti
- Honduras - Republic of Honduras
- Hong Kong - Hong Kong Special Administrative Region of the People's Republic of China (diplomatikong kilala bilang Hong Kong, China)
- Hungary - Republic of Hungary
[baguhin] I
- Iceland - Republic of Iceland
- India - Republic of India (estadong pederal)
- Indonesia - Republic of Indonesia
- Iran - Islamic Republic of Iran
- Iraq - Republic of Iraq
- Ireland (karaniwang tumutukoy din bilang Republic of Ireland na opisyal na "deskripsyon" ng estado upang ipagkaiba sa pulo ng Ireland sa kabuuan)
- Israel - State of Israel
- Italy - Italian Republic
- Tignan Côte d'Ivoire para sa Ivory Coast
[baguhin] J
- Jamaica (Commonwealth Realm)
- Japan
- Jersey - Bailiwick of Jersey (Mga dumidepende sa British Crown)
- Jordan - Hashemite Kingdom of Jordan
[baguhin] K
- Kazakhstan - Republic of Kazakhstan
- Kenya - Republic of Kenya
- Kiribati - Republic of Kiribati
- Korea (North) - Democratic People's Republic of Korea (popular na kilala bilang North Korea)
- Korea (South) - Republic of Korea (popular na kilala bilang South Korea)
- Kosovo (awtonomong lalawigan ng Serbia and Montenegro sa ilalim ng interim sibilyang administrasyon ng UN)
- Kuwait - State of Kuwait
- Kyrgyzstan - Kyrgyz Republic (minsang isinusulat o binabanggit bilang Kirghizia)
[baguhin] L
- Laos - Lao People's Democratic Republic
- Latvia - Republic of Latvia
- Lebanon - Republic of Lebanon
- Lesotho - Kingdom of Lesotho
- Liberia - Republic of Liberia
- Libya - Great Socialist People's Libyan Arab Jamahiriya
- Liechtenstein - Principality of Liechtenstein
- Lithuania - Republic of Lithuania
- Luxembourg - Grand Duchy of Luxembourg
[baguhin] M
- Macau - Macao Special Administrative Region of the People's Republic of China (diplomatikong kilala bilang Macao, China)
- Macedonia - Republic of Macedonia (diplomatikong kilala minsan bilang Former Yugoslav Republic of Macedonia)
- Madagascar - Republic of Madagascar
- Malawi - Republic of Malawi
- Malaysia (estadong pederal)
- Maldives - Republic of Maldives
- Mali - Republic of Mali
- Malta - Republic of Malta
- Man, Isle of - Isle of Man (Mga dumidepende sa British Crown, kilala din bilang Mann)
- Marshall Islands - Republic of the Marshall Islands (US associated state)
- Mauritania - Islamic Republic of Mauritania
- Mauritius - Republic of Mauritius
- Mayotte (panlabas na kolektibo ng France)
- Mexico - United Mexican States (estadong pederal)
- Micronesia - Federated States of Micronesia (estadong pederal, US associated state)
- Moldova - Republic of Moldova (tignan din Pridnestrovie)
- Monaco - Principality of Monaco
- Mongolia (minsang isinusulat o binabanggit bilang Outer Mongolia (kasama ang Tuva) upang matukoy na iba sa Inner Mongolia ng People's Republic of China)
- Montenegro - Republic of Montenegro
- Montserrat (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Morocco - Kingdom of Morocco (tignan din Western Sahara)
- Mozambique - Republic of Mozambique
- Myanmar - Union of Myanmar (dati at popular na kilala bilang Burma)
[baguhin] N
- Nagorno-Karabakh - Nagorno-Karabakh Republic (de facto na malayang estado sa loob ng Azerbaijan)
- Namibia - Republic of Namibia
- Nauru - Republic of Nauru
- Nepal - Kingdom of Nepal
- Netherlands, the - Kingdom of the Netherlands (sa legalidad, tumutukoy ang Netherlands sa pangunahing lupaing bahagi ng sa Europa ng Kingdom of the Netherlands, kasama ang huli na binubuo ng Netherlands at dalawang panlabas na mga bansa, Aruba at Netherlands Antilles ang mga ito)
- Netherlands Antilles (panlabas na bansa ng Kingdom of the Netherlands)
- New Caledonia (sui generis kolektibidad ng France)
- New Zealand (Commonwealth Realm)
- Nicaragua - Republic of Nicaragua
- Niger - Republic of Niger
- Nigeria - Federal Republic of Nigeria (estadong pederal)
- Niue (sariling-namamahalang estado na may malayang asosasyon sa New Zealand)
- Norfolk Island - Territory of Norfolk Island (panlabas na teritoryo ng Australia)
- Northern Cyprus - Turkish Republic of Northern Cyprus (de facto malayang estado sa loob ng Cyprus, kinikilala lamang ng Turkey)
- Northern Mariana Islands - Commonwealth of the Northern Mariana Islands (commonwealth sa unyong politikal sa United States)
- Norway - Kingdom of Norway
[baguhin] O
- Oman - Sultanate of Oman
[baguhin] P
- Pakistan - Islamic Republic of Pakistan
- Palau - Republic of Palau (US associated state)
- Palestine - State of Palestine (ang State of Palestine ay kasalukuyang kinikilala ng mahigit 90 mga bansa, lubos na sinisuporthan ang internasyunal na katayuan ng Palestine ng mga di-kumikilalang mga bansa sang-ayon sa Palestinian National Authority, isang pagpapaganap ang nasa proseso na maaaring ibilang ang kalaunang pagkilala nito bilang isang State of Palestine, tignan din Mga mungkahi para sa isang estado sa Palestine)
- Panama - Republic of Panama
- Papua New Guinea - Independent State of Papua New Guinea (Commonwealth Realm)
- Paraguay - Republic of Paraguay
- Peru - Republic of Peru
- Philippines, the - Republic of the Philippines
- Pitcairn Islands - Pitcairn, Henderson, Ducie, and Oeno Islands (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Tignan Transnistria para sa Pridnestrovie
- Poland - Republic of Poland
- Portugal - Portuguese Republic
- Puerto Rico - Commonwealth of Puerto Rico (commonwealth na may asosasyon sa United States)
[baguhin] Q
- Qatar - State of Qatar
[baguhin] R
[baguhin] S
- Saint Helena (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Saint Kitts and Nevis - Federation of Saint Kitts and Nevis (estadong pederal, Commonwealth Realm)
- Saint Lucia (Commonwealth Realm)
- Saint Pierre and Miquelon (panlabas na kolektibidad ng France)
- Saint Vincent and the Grenadines (Commonwealth Realm)
- Samoa - Independent State of Samoa
- San Marino - Most Serene Republic of San Marino
- São Tomé and Príncipe - Democratic Republic of São Tomé and Príncipe
- Saudi Arabia - Kingdom of Saudi Arabia
- Senegal - Republic of Senegal
- Serbia - Republic of Serbia
- Seychelles - Republic of Seychelles
- Sierra Leone - Republic of Sierra Leone
- Singapore - Republic of Singapore
- Slovakia - Slovak Republic
- Slovenia - Republic of Slovenia
- Solomon Islands (Commonwealth Realm)
- Somalia (kasalukuyang pira-piraso ang buong bansa kasama ang kanyang Transitional National Government na pinatapon, tignan din Somaliland)
- Somaliland - Republic of Somaliland (de facto malayang estado sa loob ng Somalia)
- South Africa - Republic of South Africa
- South Ossetia - Republic of South Ossetia (de facto malayang estado sa loob ng Georgia)
- Spain - Kingdom of Spain
- Sri Lanka - Democratic Socialist Republic of Sri Lanka
- Sudan - Republic of the Sudan
- Suriname - Republic of Suriname
- Svalbard (panlabas na teritoryo ng Norway, kinikila sa international na kasunduan)
- Swaziland - Kingdom of Swaziland
- Sweden - Kingdom of Sweden
- Switzerland - Swiss Confederation (estadong pederal)
- Syria - Syrian Arab Republic
[baguhin] T
- Taiwan (ROC) - Republic of China (popular na tumutukoy bilang Taiwan at diplomatikong kilala minsan bilang Chinese Taipei, ang politikal na kalagayan ng ROC at ang legal na kalagayan ng Taiwan Island (at kanyang mga karatig pulo) na may pagtatalo)
- Tajikistan - Republic of Tajikistan
- Tanzania - United Republic of Tanzania (estadong pederal)
- Thailand - Kingdom of Thailand
- Togo - Togolese Republic
- Tokelau (panlabas na teritoryo ng New Zealand)
- Tonga - Kingdom of Tonga
- Transnistria - Transnistrian o Pridnestrovian Moldovan Republic (ginagamit ng pamahalaang Transnistrian ang salin ng Pridnestrovie, de facto malayang estado sa loob ng Moldova)
- Trinidad and Tobago - Republic of Trinidad and Tobago
- Tristan da Cunha (dumidepende sa Saint Helena, isang panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Tunisia - Tunisian Republic
- Turkey - Republic of Turkey
- Turkmenistan
- Turks and Caicos Islands (panlabas na teritoryo ng United Kingdom)
- Tuvalu (Commonwealth Realm)
[baguhin] U
- Uganda - Republic of Uganda
- Ukraine
- United Arab Emirates (estadong pederal)
- United Kingdom - United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland (Commonwealth Realm)
- United States - United States of America (estadong pederal)
- Uruguay - Oriental Republic of Uruguay
- Uzbekistan - Republic of Uzbekistan
[baguhin] V
- Vanuatu - Republic of Vanuatu
- Vatican City - State of the Vatican City (pinamamahalaan ng Komisyong Pontipikal na hinihirang ng Papa na ang kasalukuyang puno ng Holy See at ng Vatican City)
- Venezuela - Bolivarian Republic of Venezuela (estadong pederal)
- Vietnam - Socialist Republic of Vietnam
- Virgin Islands - United States Virgin Islands (unincorporated at organisadong teritoryo ng United States, popular na kilala bilang U.S. Virgin Islands, tignan din British Virgin Islands)
[baguhin] W
- Wallis and Futuna (panlabas na koletibidad ng France)
- Western Sahara - Saharawi Arab Democratic Republic (malawak na sinasakop ng teritoryo ng Western Sahara ng Morocco, ang Sahrawi Arab Democratic Republic ay kasalukuyang kinikilala ng mahigit sa 50 mga bansa ngunit pinapatupad ang epektibong kontrol sa teritoryo sa silangan ng Moroccan Wall, tignan din Politika ng Western Sahara)
[baguhin] Y
- Yemen - Republic of Yemen