Daun

Ti Wikipédia, énsiklopédi bébas

Daun nu wangunna laminar

Dina botani, daun téh organ luhur taneuh dina tutuwuhan nu pancénna pikeun fotosintésis. Pikeun tujuan ieu, daun téh bentukna datar/cépér tur ipis, sangkan sél-sél nu ngandung kloroplas (jaringan klorénkim) kasorot ku cahya (panonpoé), sarta nyerep/nembus kana jaringanana. Dina kalolobaan tutuwuhan, daun ogé mangrupakeun loka lumangsungna réspirasi, transpirasi, jeung gutasi. Daun bisa neundeun dahareun jeung cai, sarta, pikeun sababaraha tutuwuhan lian, ogé mibanda pancén lianna deui.

Daun garing nalika usum gugur

[édit] Anatomi

Daun tangkal kembangan nu lengkep diwangun ku petiola (watang daun), lamina (lambaran daun), jeung stipula. Tempat napelna petiola kana watang disebut axil daun. Teu sakabéh tutuwuhan daunna lengkep kawas kitu. Dina sababaraha spésiés, stipulana teu écés atawa sama sakali euweuh, euweuh petiolaan, atawa lambar daunna teu laminar (datar).

Daun téh mangrupakeun salah sahiji organ tutuwuhan nu ilaharna diwangun ku sababaraha jaringan:

épidermis nu mungkus beungeut luhur jeung handap
klorénkim interior nu disebut mésofil
rangka véna (jaringan pembuluh).

[édit] Épidermis

Épidermis mangrupakeun kelompok sél luar multilapis nu ngabungkus daun, nu jadi wates antara tutuwuhan jeung dunya luar. Épidermis mibanda sababaraha pancén: ngajaga sangkan cai teu leungit, ngatur panukeuran gas, sékrési sanyawa métabolik, jeung--dina sababaraha spésiés--pikeun nyerep cai. Lolobana mah daun téh mibanda anatomi dorsoventral: beungeut luhur (adaxial) jeung handap (abaxial) nu wanda jeung pancénna bisa béda.

Épidermis ilaharna transparan (sél épidermal teu ngandung kloroplas) sarta dilapis ku kutikula nu ngandung lilin pikeun ngahambat nyaabna cai. Kutikula ieu biasana mah leuwih ipis di épidermis bagian handap, sarta leuwih kandel dina daun nu hirup di wewengkon nu iklim garing.

[édit] Morfologi

'Beungeut' daun bagian handap

Karakter luar daun (kayaning bentuk, margin, bulu, jsb.) téh penting pikeun nangtukeun spésiés tutuwuhan. Struktur ieu téh mangrupakeun hasil ngaluyukeun (adaptasi) ka kaayaan lingkunganana.

Daun bisa digolongkeun ku rupa-rupa cara, sedengkeun tipeuna biasana mah luyu jeung ciri spésiésna, najan aya sababaraha spésiés nu ngahasilkeun leuwih ti hiji tipeu daun. Istilah-istilah nu patali jeung gambaran morfologi daun dipidangkeun di Wikipustaka.

[édit] Istilah

Tabel nu ngagambarkeun istilah-istilah morfologi daun

[édit] Margin (sisi)

Margin daun mangrupakeun ciri genus sarta ngabantu pikeun nangtukeun spésiésna:

[édit] Adaptasi

Daun Poinsettia mibanda pigmén daun beureum pikeun ngirut serangga jeung manuk ka puseur kembang.

Sangkan bisa tetep hirup di lingkungan anu beurat, daun bisa ngaluyukeun manéh ku sababaraha cara:

Bulu na beungeut daun pikeun 'néwak' kalembaban di nu cuaca garing, sangkan teu loba teuing nyaab
Leaves rustle to move humidity away from the surface reducing the boundary layer resistance between the leaf and the air.
Plant prickles are modified clusters of epidermal hairs
Dilapis lilin sangkan teu loba teuing nyaab
Small, shiny leaves to deflect the sun's rays
Ngandelan pikeun neundeun cai (misalna cocor bébék)
Change to spines instead of laminar (blade) leaves (e.g. cactus)
Shrink (to phyllodes) or disappear (with the appearance of cladodes), as photosynthetic functions are transferred to the leaf stem (Acacia species)
Robah bentuk sangkan teu pati katebak angin
Leaves to trap insects (e.g. pitcher plant)
Change to bulb parts to store food (e.g. onion)
Ngahasilkeun minyak aromatik pikeun ngusir hérbivora (misalna ékaliptus)
Protect as spines, which are modified leaves.
Ngarobah kelir pikeun ngirut serangga jeung manuk (misalna Poinsettia).