Ziggurat
Z Wikipedii
Ziggurat (zigurat, zikkurat - w języku akadyjskim: ziqquratu poch. od czasownika zaqaru - budować wysoko) to monumentalna budowla sakralna w starożytnym Sumerze, Babilonii, Asyrii i Elamie w formie tarasowo uformowanej wieży. Rdzeń zigguratu był wykonany z cegły suszonej. Ściany tarasów wzmacniane były murami z cegły wypalanej, które licowano różnobarwną okładziną glazurowaną. Tarasy, najczęściej o podstawie kwadratowej, zmniejszały się ku górze, przez co na każdym boku powstawał układ schodkowy. Z tarasu na taras prowadziły pochylnie (rampy) lub schody. Budowlę zwieńczała świątynia lub kaplica. Świątynia znajdowała się również u stóp zigguratu i z reguły była ona bardziej okazała z uwagi na brak ograniczeń budowlanych, przy której odprawiano różne obrzędy religijne. Budowano je ponieważ wierzono, że bogowie zamieszkują szczyty gór, a zigguraty miały takowe symbolizować. Niektórzy architekci uważają, że były one pierwowzorem bibilijnej wieży Babel. Każdy ziggurat był siedzibą innego boga. Oprócz religijnych zastosowań, miały w nich miejsce biblioteki, szkoła, magazyny żywności, broni i wody, a również skarbce. Najczęściej budowle te były połączone z kompleksami świątynnymi, które usytuowane były w centrach miast babilońskich.
Ziggurat w swojej klasycznej formie z czasów sumeryjskich (ok. 2100-2000 p.n.e.) miał prostokątną podstawę i trzy kondygnacje. Władcy późniejszych imperiów z terenów Mezopotamii budowali je raczej na kwadratowej podstawie i niekiedy z pomieszczeniami w środku (np. elamicki ziggurat w Dur Untasz-Napirisza). Znacznym rekonstrukcjom i przebudowom, niszczejących już zigguratów, poddali je władcy mezopotamscy z I tysiąclecia p.n.e.
Dotychczas, w wyniku prac archeologicznych, odkopano 16 zigguratów, a ze źródeł literackich wiemy o 34 takich obiektach.
Zachowane zigguraty:
- w Eridu (Abu Szahrajn) i Ur (Wielki Ziggurat w Ur) – zbudowane przez Urnammu (XXII w. p.n.e.)
- w Aszur (XIII w. p.n.e.)
- w Babilonie – ziggurat Etemenanki, identyfikowany z legendarną wieżą Babel
- Ekur - świątynia Enlila w Nippur.
