TOPAS
Z Wikipedii
TOPAS Transportér Obrněný Pásový |
|
TOPAS-2AP w Muzeum Wojska Polskiego | |
Dane podstawowe | |
Państwo | Czechosłowacja |
Trakcja | gąsienicowa |
Typ | transporter opancerzony |
Załoga | 2 + 16 żołnierzy desantu (TOPAS) 3 + 12 lub 8 żołnierzy desantu (TOPAS-2AP) |
Historia | |
Prototyp | 1962 |
Lata produkcji | 1962 - 1972 |
Dane techniczne | |
Silnik | silnik wysokoprężny, 4-suwowy, 6-cylindrowy rzędowy P-V6 |
Moc | 300 KM (220 kW) |
Transmisja | mechaniczna |
Moc jedn. | 14,7 kW/t (TOPAS) 13,4 kW |
Nacisk jedn. | 0,51 KG/cm² |
Wymiary | |
Długość maksymalna | 7,00 m |
Szerokość | 3,14 m (TOPAS) 3,225 m (TOPAS-2AP) |
Wysokość | 2,10 m (TOPAS) 2,725 m (TOPAS-2AP) 2,72 m (WPT-TOPAS) |
Prześwit | 0,41 m (TOPAS) 0,425 m (TOPAS-2AP) |
Masa | |
Masa własna | 13 000 kg (TOPAS) 15 100 kg (TOPAS-2AP) |
Masa bojowa | 15 000 kg (TOPAS) 16 400 kg (TOPAS-2AP) 15 000 kg (WPT-TOPAS) |
Pojemność zbiorników paliwa | 407 l |
Opancerzenie | |
Typ pancerza | z płyt walcowanych |
Grubość pancerza | 17 mm |
Osiągi | |
Prędkości maksymalne | |
Na drodze | 60 km/h |
W wodzie | 10,8 km/h |
Zdolność pokonywania przeszkód | |
Rowy | 2,8 m |
Ściany pionowe | 1,10 m |
Stoki o nachyleniu do | 38 % |
Zasięg | 450 - 550 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
Strzeleckie | TOPAS 1 karabin maszynowy kal. 7,62 mm 1 pancerzownica Tarasnice 21 kal. 82 mm TOPAS-2AP 1 wielkokalibrowy karabin maszynowy KPWT kal. 14,5 mm 1 karabin maszynowy PKT lub SGMT kal. 7,62 mm (sprzężony z KPWT) WPT-TOPAS 1 karabin maszynowy PK kal. 7,62 mm |
Użytkownicy | |
Czechosłowacja, Polska, Angola, Bułgaria, Egipt, Indie, Irak, Izrael, Libia, Maroko, Słowacja, Sudan |
TOPAS (cz. Transportér Obrnený Pasovy) – gąsienicowy transporter opancerzony konstrukcji czechosłowackiej z okresu po II wojnie światowej.
[edytuj] Historia
Pod koniec lat 50. XX wieku Czechosłowacja nabyła w ZSRR licencję na produkcję transporter opancerzony BTR-50. Otrzymana dokumentacja stała się podstawą do opracowania nowego gąsienicowego transportera opancerzonego dla Czechosłowackiej Armii Ludowej. Prace nad nowym transporterem rozpoczęto w 1958 roku. Prace nad pierwszym z wersji tego transportera ukończono w 1962 roku i otrzymał on nazwę TOPAS (skrót od pełnej nazwy – Transportér Obrněný PÁSový)
W ramach modernizacji zmieniono układ przeniesienia mocy, silnik wyposażono w turbosprężarkę i zmieniono kształt przedniej-górnej płyty pancernej.
Zmodernizowany transporter został przyjęty do uzbrojenia armii czechosłowackiej i otrzymał oznaczenie OT-62 (skrót od Obrněný Transportér vzor 62) a jego produkcję seryjną rozpoczęto w 1963 roku.
Produkowana go w kilku wersjach:
- OT-62A — transporter opancerzony, nieuzbrojony (wersja podstawowa)
- OT-62B (TOPAS-2A) — transportera z wieżyczką obrotową, uzbrojony w km kal. 7,62 mm (w wieżyczce obrotowej) i pancerzownicę Tarasnice 21 kal. 82 mm
- DTP-62 (cz. Dílna Technické Pomoci) — wóz pogotowia technicznego, produkowany w Czechosłowacji
- wóz sztabowy przystosowany do pracy oficerów sztabowych
- wóz dowodzenia
- wozu łączności
Na początku lat sześćdziesiątych transportery opancerzone TOPAS został przyjęty do uzbrojenia Wojska Polskiego, była to wersja podstawowa – nieuzbrojona. W związku z tym że Wojskowej Akademii Technicznej rozpoczęto pracę nad jego modernizacją polegającą na zamontowaniu wieży przy czym wykorzystano wieżę z transportera SKOT-2A. Zmodyfikowana wieża otrzymała oznaczenie 2AP i była uzbrojona w sprzężone wielkokalibrowy karabin maszynowy KPWT i karabin maszynowy SGMT (później zmieniony na PKT). Transporter TOPAS wyposażony w taką wieżę otrzymał oznaczenie TOPAS-2AP.
Po wprowadzeniu do produkcji seryjnej budowano dwie jego wersje różniące się wyposażeniem:
- OT-62C, wersja I – transportera opancerzonego dla przewozu drużyny piechoty z pełnym wyposażeniem bojowym (3 członków załogi i 12 żołnierzy desantu).
- OT-62C, wersja II – transportera opancerzony dla przewozu działonów moździerzy (przewoził 2 moździerze 82 mm i ośmiu artylerzystów)
W Polsce Wojskowym Instytucie Techniki Pancernej i Samochodowej opracowano jeszcze jedną wersję tego transportera jako wozu pogotowia technicznego oznaczono go jako WPT-TOPAS. W tej wersji transporter miał służyć do ewakuacji z pola walki (także z wody) uszkodzonych transporterów TOPAS i czołgów pływających PT-76, holowania tych pojazdów, dokonywania drobnych napraw w rejonie walk i udzielania pomocy załogą. W związku z tym w skład wyposażenia tego transportera wchodziła: *wyciągarka mechaniczna o uciągu 2,5 tony i linie o długości 600 m – służąca do wyciągania pojazdów z wody
- dźwigu o nośności 1 tony, napędzanego ręcznie, z możliwością montowania w kilku miejscach
- zasobniki z zestawem narzędzi, przyrządów i urządzeń do naprawy
- zestaw spawalniczy (do spawania gazowego)
- ponton, przyrządy dla płetwonurków
[edytuj] Użycie
Po rozpoczęciu produkcji seryjnej transporter opancerzony TOPAS wszedł do uzbrojenia wojska Czechosłowackiej Armii Ludowej pod oznaczeniem OT-62. W późniejszym okresie był sprzedawany także wielu krajów Afryki i Azji, przy czym była to wersja nieuzbrojona.
Po zakupieniu przez Polskę transportera ze względu na dobrą pływalność znalazła się na uzbrojeniu 7. Dywizji Obrony Wybrzeża (polska dywizja piechoty morskiej) i był po podstawowy transporter tej dywizji. Wojsko Polskie posiadało ok. 200 transporterów tego typu, które używano do połowy lat osiemdziesiątych.