Z Wikipedii
Żołnierz Wojska Polskiego uzbrojony w karabin maszynowy PKM podczas patrolu w
Iraku
Czołgowy karabin maszynowy PKT
PK/PKS - (Pulemiot Kalasznikowa/Pulemiot Kalasznikowa Stankowyj) - radziecki uniwersalny karabin maszynowy kalibru 7,62 x 54 mm R.
[edytuj] Historia konstrukcji
Ukm PK/PKS powstał w biurze konstrukcyjnym Michaiła T. Kałasznikowa. Nowy karabin miał zastąpić wszystkie znajdujące się na uzbrojeniu Armii Czerwonej ciężkie i ręczne karabiny maszynowe. Karabin został przyjęty do uzbrojenia w roku 1961. Jednocześnie z karabinem przyjęto do uzbrojenia trójnożną podstawę 6T2 konstrukcji Samożenkowa. W następnych latach nowy karabin stał się podstawowym karabinem maszynowym armii państw Układu Warszawskiego (w Polsce PK/PKS został przyjęty na uzbrojenie w połowie lat sześćdziesiątych, od 1968 roku był produkowany przez Zakłady Przemysłu Metalowego "H. Cegielski"). W 1969 roku broń została zmodernizowana. Zmiany konstrukcyjne miały na celu zmniejszenie masy. Osiągnięto to poprzez szerokie zastosowanie przy produkcji technologii tłoczenia. Karabin PKM/PKMS ('Pulemiot Kalasznikowa Modernizirowannyj/Pulemiot Kalasznikowa Modernizirowannyj Stankowyj) różni się od PK/PKS budową niektórych zespołów, przy czym automatyka broni działa na niezmienionej zasadzie. Zastosowano lżejszą lufę (bez żeber) i nowy tłumik płomienia. Pokrywę komory zamkowej i osłonę donośnika zaczęto tłoczyć z cieńszej blachy. Aby zachować sztywność pojawiły się na nich charakterystyczne przetłoczenia. Kolbę wyposażono w oporę naramienną ułatwiającą strzelanie z dwójnogu. W następnych latach pojawiła się wersja PKMN/PKMSN, wyposażona w podstawę do mocowania celownika nocnego PPN-3. Wprowadzono także nową podstawę trójnożną 6T5 skonstruowaną przez Stiepanowa. Wzorując się na karabinie PK/PKS w Polsce skonstruowano ukm UKM-2000.
[edytuj] Pochodne PK/PKS
- PKT - w roku 1962 do uzbrojenia przyjęto pochodną PK, czołgowy karabin maszynowy PKT (Pulemiot Kalasznikowa Tankowyj). PKT posiada dłuższą lufę o grubszych ściankach oraz zamknięty regulator gazowy. Karabin wyposażono w elektrospust. Zasilanie zapewnia taśma o pojemności 250 naboi. Donośność maksymalna PKT wynosi ok. 3800 m, a skuteczna ok. 1000 m.
- PKM-NATO - na początku lat 90. w Zakładach Cegielskiego w Poznaniu prowadzono prace nad przystosowaniem ukmu PK/PKS do zasilania natowską amunicją 7,62 x 51 mm. Rezultatem prac był prototyp oznaczony PKM-NATO. Przekonstruowano lufę (odmienne wymiary komory nabojowej), suwadło, podstawę donośnika, zamek i wyrzutnik. Przekonstruowano także taśmę nabojową. Zmiany konstrukcyjne części są minimalne. Prototyp badano w 1997 roku. Broni nie wprowadzono do produkcji.
[edytuj] Opis konstrukcji
Uniwersalny karabin maszynowy PK/PKS jest zespołową bronią samoczynną. Zasada działania oparta o odprowadzanie gazów prochowych przez boczny otwór w lufie. Ryglowanie przez obrót zamka. Mechanizm spustowy umożliwia tylko ogień ciągły. Zasilanie taśmowe (początkowo stosowano taśmę ciągłą, później segmentową składającą się z odcinków po 50 naboi). Jeśli karabin jest używany jako rkm, taśma o pojemności stu naboi jest przechowywana w blaszanej skrzynce amunicyjnej przyłączonej pod komorą zamkową broni. Jako ckm karabin jest używany z taśmą o pojemności 200 naboi (skrzynka amunicyjna jest w takim przypadku ustawiana obok broni). Karabin posiada lufę szybkowymienną, zakończoną szczelinowym tłumikiem płomienia. Przyrządy celownicze składają się z muszki stałej i nastawnego celownika krzywiznowego. Wersja PKMN/PKMSN posiada podstawę pod celownik noktowizyjny PPN-3.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne
[edytuj] karabinu maszynowego
Wzór |
PK |
PKM |
PKT |
Masa karabinu (kg) |
9,0 |
7,5 |
10,5 |
Masa lufy (kg) |
2,6 |
2,4 |
3,23 |
Długość karabinu (mm) |
1173 |
1196 |
1098 |
Długość lufy (bez tłumika płomienia) (mm) |
605 |
605 |
722 |
Prędkość początkowa pocisku (m/s) |
825 |
825 |
855 |
Szybkostrzelność teoretyczna (strz./min) |
650 |
650 |
700 |
Szybkostrzelność praktyczna (strz./min) |
250 |
250 |
250 |
Masa skrzynki amunicyjnej ze 100/200/250 nabojami |
3,9/8,0/- |
3,9/8,0/- |
-/-/9,4 |
Wzór |
6T2 |
6T5 |
Masa (kg) |
7,5 |
4,5 |
Kąt ostrzału w płaszczyźnie pionowej |
od -15 do +15 |
od -10 do +20 |