Stała dysocjacji
Z Wikipedii
Stała dysocjacji (obecnie często zwana po prostu stałą jonizacji) to stała równowagi reakcji dysocjacji czyli rozpadu związków chemicznych na poszczególne jony, pod wpływem rozpuszczalnika, lub pod wpływem np: działania silnego pola elektrycznego.
Przykładowo dla kwasu HA, ulegającemu reakcji dysocjacji w wodzie:
stała dysocjacji ma postać
Dla zasady B, ulegającej reakcji :
stała dysocjacji ma postać
W obu przypadkach zostało pominięte stężenie wody, gdyż w warunkach reakcji jest ono prawie stałe i jest wliczone w wartość stałej dysocjacji.
Zamiast stałej dysocjacji można podać wartość pKa lub pKb, które są miarą mocy odpowiednio kwasu i zasady.
Dla każdego kwasu i zasady można podać tzw. sprzężoną zasadę czy sprzężony kwas (sprzężone pary kwas-zasada), np. dla słabego kwasu octowego CH3COOH sprzężoną zasadą jest anion octanowy CH3COO-; dla słabej zasady amonowej NH3 (lub w formie uwodnionej NH4OH) kwasem sprzężonym jest kation amonowy NH4+.
Dla wody (i dla każdego rozpuszczalnika ulegającego autodysocjacji) cząsteczki H2O pełnią rolę zarówno kwasu jak i zasady.
Stałe dysocjacji dla sprzężonej pary kwas-zasada spełniają równanie:
oraz pKa + pKb = pKw
Stała dysocjacji sprzężonego kwasu lub zasady jest jednocześnie równa tzw. stałej hydrolizy odpowiedniej soli, np. Ka dla NH4+ jest równe stałej hydrolizy NH4Cl.