Schreck FBA-17H
Z Wikipedii
Schreck FBA-17H – francuski patrolowy samolot – amfibia. Zaprojektowana i zbudowana w 1923 roku w wytwórni lotniczej FBA Hydroavions Louis Schreck w Argenteuil we Francji.
Spis treści |
[edytuj] Historia:
W 1923 roku Louis Schreck – właściciel i konstruktor wytwórni lotniczej FBA Hydroavions Luis Schreck zaprojektował samolot szkolny oznaczony jako FBA-17HE2.
Była to łódź latająca dwupłatowa, napędzana silnikiem rzędowym chłodzonym cieczą, zamontowanym pod górnym płatem w osi symetrii samolotu. Płaty o kształcie prostokątnym drewniane, kryte płótnem, dwudźwigarowe, wsparte między sobą słupkami metalowymi i usztywnione cięgnami stalowymi. Lotki umieszczono tylko na górnym płacie. Pod dolnym płatem znjadowały się dwa pływaki drewniane ustateczniające. Kadłub miał konstrukcję kratownicową, drewnianą, pokrycie ze sklejki. Jego spód miał kształt łodzi płaskodennej i wyposażony był w tzw. wąsy tj. listwy wzdłuż boków części dennej. Pełniły one kierownic strug wody i tłumiły powstające podczas startu i wodowania duże rozbryzgi wody. Z przodu w górnej części kadłuba mieściła się kabina odkryta, osłonięta wiatrochronem płaskim, składającym się z dwóch prostokątnych szyb. W kabinie wyposażonej w dwuster rozmieszczono obok siebie fotele instruktora i ucznia. Tył kadłuba przechodził w statecznik pionowy, do którego był przymocowany ster kierunku oraz mniej więcej w połowie wysokości usterzenie poziome.
W 1924 roku na podstawie samolotu szkolnego FBA-17HE2 opracowano wersję patrolowego samolotu-amfibii, oznaczono go jako FBA-17HMT2. Od swojego poprzednika różnił się tylko silnikiem o większej mocy oraz zastosowaniem podwozia kołowego podciąganego w locie i przy wodowaniu pod spód dlonego płata za pomocą ręcznego mechanizmu obsługiwanego przez obserwatora. W kabinie miejsce obserwatora mieściło się z prawej strony, a pilota z lewej.
Łącznie wyprodukowano 140 samolotów FBA-17H, z tego 115 było używanych przez lotnictwo francuskie, 16 zakupiła Polska, 3 – Kanada i 2 – Japonia.
Łodzie latające i samoloty-amfibie FBA-17H były powszechnie stosowane pod koniec lat dwudziestych i w pierwszej połowie lat trzydziestych we francuskim lotnictwie w bazach morskich w rejonie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie.
[edytuj] Użycie samolotu w lotnictwie polskim
W 1926 roku zakupiono we Francji 8 szkolnych łodzi latających Schreck FBA-17HE2 i 8 patrolowych samolotów-amfibii Schreck FBA-17HMT2. Zostały one przydzielone do Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku. Samoloty te znalazły się w Eskadrze Szkolnej i Bliskich Wywiadów tego dywizjonu. Kilka z tych samolotów zostało wydzielonych z dywizjonu do współpracy z flotyllą rzeczną, a w 1927 roku sformowano z nich pluton wywiadowczy Flotylli Rzecznej w Pińsku. Samoloty-amfibie FBA-17HMT2 były eksploatowane do 1937 roku, samoloty szkolne FBA-17HE2 do 1932 roku. Natomiast jeden samolot FBA-17HE2, który był samolotem dyspozycyjnym dowódcy Morskiego Dywizjonu Lotniczego używany był do 1939 roku i w dniu 8 września 1939 roku został zniszczony w czasie nalotu niemieckiego w Zatoce Puckiej gdzie był zakotwiczony przy brzegu, kilkaset metrów od portu wojennego na Helu.
Natomiast jeden samolot FBA-17HMT2 o nazwie „Lublinek”, który był ufundowany przez czytelników „Głosu Lubelskiego”, po wycofaniu z służby liniowej w lotnictwie wojskowym, był używany w środkowej i wschodniej Polsce do lotów propagandowych przez Zarząd Główny Ligi Obrony Powietrznej Państwa (LOPP).
[edytuj] Opis techniczny samolotów Schreck FBA-17H
[edytuj] Samolotu Schreck FBA-17HMT2
Samolot Schreck FBA-17HMT2 był dwumiejscowym patrolowym samolotem-amfibią, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Podwozie klasyczne wciągane pod płat w locie i przy wodowaniu. Napęd silnik rzędowy. Śmigło dwułopatowe, drewniane, pchające.
[edytuj] Samolotu Schreck FBA-17HE2
Samolot Schreck FBA-17HE2 był dwumiejscową łodzią latającą, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Podwozia nie posiadał – przystosowany do startu z powierzchni wody i lądowania na niej. Napęd silnik rzędowy. Śmigło dwułopatowe, drewniane, pchające.
[edytuj] Dane taktyczno-techniczne samolotu Schreck FBA-17HMT2 (w nawiasie FBA-17HE2)
- Masa:
- własna: 980 (850) kg
- całkowita (w locie): 1280 (1150) kg
- Wymiary:
- rozpiętość: 12,87 m
- długość: 8,94 m
- wysokość: 3,55 (3,20) m
- powierzchnia nośna: 36,50 m²
- Napęd:
- wersja: FBA-17HMT2: 1 silnik rzędowy Hispano-Suiza Bab o mocy 180 KM (132 kW)
- wersja: FBA-17HE2: 1 silnik rzędowy Hispano-Suiza L-4 o mocy 140 KM (103 kW)
- Osiągi:
- prędkość maksymalna: 162 km/h
- prędkość wznoszenia: 3,1 (3,3) m/s
- pułap: 4000 (5000) m
- zasięg maksymalny: 400 km
- Załoga: 2 (pilot, obserwator), w wersji szkolne (pilot-instruktor, uczeń)
