Przegląd zagadnień związanych z rodziną
Z Wikipedii
[edytuj] przewodnik rodzinny
[edytuj] skorowidz
agnat - antenat - babka - bigamia - brat - bratanek - bratanka - bratanica - brataniec - córka - dom - dwużeństwo - dynastia - dziad - dziadek - dziadkowie - dziecko - familia - koligacja - krewny - kuzyn - linia - linia wstępna - linia zstępna - macocha - małżeństwo - małżonek - małżonka - matka - mąż - ojciec - ojczym - parantela - pasierb - pasierbica - plemię - pokolenie - pokrewieństwo - poliandria - poligamia - poliginia - poligynia - potomek - potomstwo - powinowactwo - powinowaty - pradziad - pradziadek - prapradziad - progenitura - protoplasta - przodek - rodzeństwo - rodzice - rodzina - ród - siostra - siostrzenica - siostrzeniec - stopień pokrewieństwa - syn - wielomęstwo - wielożeństwo - wychowanek - wychowanica - zstępny - żona -
[edytuj] rodzina
małżonkowie i ich dzieci a także osoby związane pokrewieństwem (krewni) lub powinowactwem (powinowaci)
[edytuj] familia
przestarzałe, dziś żartobliwe określenie rodziny, na Górnym Śląsku nadal używane.
[edytuj] koligacja
pokrewieństwo, powinowactwo zwłaszcza z kimś uznawanym w hierarchii społecznej
[edytuj] parantela
pokrewieństwo, powinowactwo, zwłaszcza z osobami należącymi do znanego rodu
[edytuj] familiant
należący do rodziny
[edytuj] pokrewieństwo
związki, więzy krwi, pochodzenie od wspólnego przodka
[edytuj] krewny
człowiek pozostający z kimś w związkach pokrewieństwa
[edytuj] stopień pokrewieństwa
odnoszenie pokrewieństwa do wspólnego przodka
[edytuj] kuzyn
dalszy krewny pozostający w stosunku do wspólnego przodka w tym samym lub niższym stopniu pokrewieństwa
[edytuj] agnat
krewny w linii męskiej
[edytuj] pociotek
daleki krewny
[edytuj] powinowactwo
relacja, stosunek rodzinny zachodzący między jednym z małżonków a krewnymi drugiego małżonka
[edytuj] powinowaty
osoba spowinowacona, będąca w stosunku powinowactwa
[edytuj] koligat
powinowaty, żonaty z krewną
[edytuj] małżeństwo
związek prawny mężczyzny i kobiety mający na celu utworzenie rodziny; mąż i żona, "para małżeńska", małżonkowie
- małżeństwo rozwojowe małżeństwo, które może mieć dzieci
- małżeństwo morganatyczne małżeństwo osoby z panującego domu królewskiego z osobą niższego stanu, nie dające żonie i dzieciom uprawnień do tytułu ani praw do tronu»
- mezalians zawarcie związku małżeńskiego z osobą uważaną za nieodpowiednią, szczególnie z osobą niższego stanu, pochodzącą ze środowiska niżej cenionego w społeczeństwie
- małżeństwo "nie skonsumowane" - według prawa kanonicznego takie, które można unieważnić (matrimonium ratum sed non consummatum)
- białe małżeństwo (mariage blanc) małżeństwo formalne, zawarte bez zamiaru współżycia seksualnego
- małżeństwo mieszane: małżeństwo osób różnej narodowości, wyznania, rasy
[edytuj] stadło
[edytuj] mariaż
[edytuj] egzogamia
zawieranie małżeństw między mężczyzną i kobietą z różnych grup społecznych, rodów
[edytuj] endogamia
zawieranie małżeństw wewnątrz grupy społecznej (szczepu, rodu, kasty)
[edytuj] monogamia
małżeństwo jednego mężczyzny z jedną kobietą
[edytuj] jednożeństwo
[edytuj] poligamia
związek małżeński jednego mężczyzny z kilkoma kobietami (inaczej: wielożeństwo, poligynia, poliginia) lub jednej kobiety z kilkoma mężczyznami (inaczej: poliandria, wielomęstwo)
[edytuj] wielożeństwo
małżeństwo jednego mężczyzny z wieloma kobietami
[edytuj] poliginia
[edytuj] poligynia
[edytuj] wielomęstwo
małżeństwo jednej kobiety z wieloma mężczyznami
[edytuj] poliandria
[edytuj] synergamia
małżeństwo grupowe
[edytuj] bigamia
zawarcie związku małżeńskiego przez osobę pozostającą w ważnym związku małżeńskim (inaczej: dwużeństwo)
[edytuj] dwużeństwo
[edytuj] mąż
mężczyzna pozostający z kobietą w związku małżeńskim, małżonek tej kobiety
[edytuj] małżonek
[edytuj] żona
kobieta pozostająca z mężczyzną w związku małżeńskim, małżonka tego mężczyzny
[edytuj] małżonka
[edytuj] rodzice
[edytuj] ojciec
ogólnie: mężczyzna mający własne dziecko, a w stosunkach rodzinnych ten mężczyzna względem tego dziecka
- przybrany ojciec: mężczyzna zastępujący ojca dziecku, które wziął na wychowanie
- ojciec chrzestny: mężczyzna przedstawiający do chrztu osobę chrzczoną (najczęściej dziecko), kum
[edytuj] ojczym
mąż matki w stosunku do jej dzieci z poprzedniego małżeństwa
[edytuj] matka
ogólnie: kobieta mająca własne dziecko, a w stosunkach rodzinnych ta kobieta względem tego dziecka
- przybrana matka kobieta zastępująca rodzoną matkę dziecku, które wzięła na wychowanie
- matka chrzestna kobieta przedstawiająca do chrztu osobę chrzczoną (najczęściej dziecko), kuma
[edytuj] macocha
żona ojca w stosunku do jego dzieci z poprzedniego małżeństwa
[edytuj] dziecko
syn, córka , potomek w stosunku do rodziców
- dziecko (syn lub córka) przybrane, adoptowane, przysposobione: dziecko uznane przez kogoś prawnie za własne
- dziecko pozamałżeńskie, nieślubne, z nieprawego łoża, bękart: dziecko rodziców nie będących małżeństwem, pochodzące z niezalegalizowanego związku
- bastard: potomek królewski ze związku pozamałżeńskiego
[edytuj] potomstwo
potomkowie, zwykle w rozumieniu: synowie i córki
- przenośnie: przychówek
[edytuj] progenitura
[edytuj] potomek
w stosunku do rodziców syn lub córka oraz każdy dalszy zstępny (wnuk, prawnuk itd.) w prostej linii, w stosunku do swojego przodka
- przenośnie: latorośl
[edytuj] pokolenie
potomstwo w odniesieniu do tych samych rodziców
[edytuj] zstępny
potomek w linii prostej: dziecko, wnuk, prawnuk, itd.
[edytuj] wychowanek
dziecko płci męskiej wzięte na wychowanie
[edytuj] wychowanica
dziecko płci żeńskiej wzięte na wychowanie
[edytuj] podrzutek
dziecko podrzucone na łaskę obcych ludzi, opuszczone przez rodziców
[edytuj] znajda
podrzutek, dziecko nieznanych rodziców
[edytuj] sierota
dziecko, którego rodzice nie żyją
[edytuj] półsierota
dziecko, któremu zmarło jedno z rodziców
[edytuj] pogrobowiec
dziecko urodzone po śmierci ojca
[edytuj] rodzeństwo
dzieci tych samych rodziców w stosunku do siebie, czyli bracia i siostry
- rodzeństwo przyrodnie: dzieci mające tego samego ojca i inną matkę lub tę samą matkę, a innego ojca
- rodzeństwo cioteczne: cioteczni bracia i cioteczne siostry
- rodzeństwo stryjeczne: stryjeczni bracia i stryjeczne siostry
[edytuj] syn
dziecko płci męskiej w stosunku do rodziców
- syn chrzestny, chrześniak osoba płci męskiej w stosunku do osoby, która ją trzymała do chrztu
- pasierb: syn męża lub żony z poprzedniego małżeństwa, także syn w stosunku do macochy lub ojczyma
[edytuj] córka
dziecko płci żeńskiej w stosunku do rodziców
- córka chrzestna, chrześnica osoba płci żeńskiej w stosunku do osoby, która ją trzymała do chrztu
- pasierbica: córka męża lub żony z poprzedniego małżeństwa, także córka w stosunku do macochy lub ojczyma
[edytuj] siostra
córka w stosunku do innej córki lub syna tych samych rodziców
- siostra przyrodnia: córka tego samego ojca i innej matki lub tej samej matki i innego ojca
- siostra cioteczna: córka ciotki
- siostra stryjeczna: córka stryja
- siostra mleczna: osoba płci żeńskiej, wykarmiona piersią tej samej kobiety co inne dziecko, ale nie spokrewniona z nim
- siostry syjamskie: bliźnięta płci żeńskiej, które urodziły się zrośnięte ze sobą
[edytuj] siostrzenica
[edytuj] siostrzeniec
[edytuj] brat
syn w stosunku do innego syna lub córki tych samych rodziców
- brat przyrodni: syn tego samego ojca i innej matki lub tej samej matki i innego ojca
- brat cioteczny: syn ciotki
- brat stryjeczny: syn stryja
- brat mleczny: osoba płci męskiej, wykarmiona piersią tej samej kobiety co inne dziecko, ale nie spokrewniona z nim
- bracia syjamscy: bliźnięta płci męskiej, które urodziły się zrośnięte ze sobą
- brat wujeczny: syn wuja
[edytuj] bratanek
[edytuj] brataniec
[edytuj] bratanica
[edytuj] bratanka
[edytuj] ród
grupa rodzin pochodzących od wspólnego przodka
[edytuj] plemię
grupa rodów wywodząca się od wspólnego przodka, zamieszkująca wspólne terytorium i związana wspólnotą
[edytuj] dynastia
w ustroju monarchicznym: ród panujący, w którym władza przechodzi dziedzicznie z ojca na syna
[edytuj] dom
[edytuj] linia
- linia prosta: bezpośredni przodkowie i potomkowie
- linia boczna: osoby pochodzące od wspólnego przodka, a nie spokrewnione w linii prostej, np. rodzeństwo
- linia zstępna: krewni pochodzący od wspólnego przodka w linii prostej (krewni w linii zstępnej, krewni zstępni, linia zstępująca) - dzieci, wnuki, prawnuki
- linia wstępna: przodkowie w linii prostej (linia wstępująca) - rodzice, dziadkowie, pradziadkowie
[edytuj] klan
związek rodowy oparty na wspólnocie przodków
[edytuj] szczep
chociaż często utożsamiana z plemieniem, grupa ta nie wywodzi swojego pochodzenia od wspólnego przodka
[edytuj] patriarchat
społeczna organizacja rodowa z dominującą rolą mężczyzny sprawującego władzę ojcowską
[edytuj] patriarcha
najstarszy mężczyzna stojący na czele rodu, protoplasta
[edytuj] matriarchat
organizacja społeczeństwa z dominującą rolą kobiet
[edytuj] matrylineat
w społeczeństwach matriarchalnych zasada pokrewieństwa, według której dziecko włączane jest do rodu matki
[edytuj] przodek
osoba będąca poprzednikiem w rodzinie
[edytuj] protoplasta
najstarszy członek, założyciel rodu
[edytuj] antenat
[edytuj] wstępny
przodek w linii prostej
[edytuj] dziadek
ojciec ojca lub matki
[edytuj] dziadkowie
rodzice ojca albo matki, czyli dziadek i babka
[edytuj] pradziadek
[edytuj] dziad
[edytuj] pradziad
[edytuj] prapradziad
ojciec pradziada albo prababki, bardzo dawny przodek
[edytuj] babka
matka, rzadziej ciotka lub stryjenka ojca lub matki
[edytuj] prababka
[edytuj] praprababka
matka prababki albo pradziadka
[edytuj] wnuk
[edytuj] wnuczka
córka dziecka (syna lub córki)
[edytuj] wnuki
[edytuj] ciotka
[edytuj] wuj
[edytuj] wujenka
[edytuj] stryj
[edytuj] stryjenka
[edytuj] świekra
[edytuj] teść
ojciec żony stosunku do zięcia lub ojciec męża w stosunku do synowej
[edytuj] teściowa
matka żony stosunku do zięcia lub matka męża stosunku do synowej
[edytuj] teściowie
teść i teściowa, czyli rodzice żony lub męża
[edytuj] synowa
[edytuj] synostwo
[edytuj] zięć
[edytuj] dziewierz
[edytuj] szwagier
[edytuj] szwagierka
[edytuj] szwagrostwo
[edytuj] zobacz też
- stan cywilny, kawaler, panna, stan wolny, żonaty, zamężna, wdowiec, wdowa
- testament, testator, spadkobierca, sukcesor, sukcesja, dziedzictwo, dziedzic, majorat, seniorat
- swat, swatka, swaty, partia, zmówiny, dziewosłąb, dziewosłęb
- posag, wiano, wyprawa ślubna, intercyza, wspólny dorobek
- epuzer, oświadczyny, rekuza, zaręczyny, narzeczeństwo, narzeczeni, pan młody, panna młoda, państwo młodzi, impedimenta, ślub, wesele, nowożeńcy, miesiąc miodowy,
- rozkład małżeństwa, separacja, rozwód, rozwodnik, rozwódka,
- dzietność, bezdzietność, kuwada, dzieciorób,
- postrzyżyny, chrzest, chrzciny, kum, kuma, kumostwo,
- wunderkind, dwojaczki, wieloraczki
- mamka, niania, piastun, piastunka, guwerner, guwernantka
- agnacja, kognacja, koneksja, pobratymstwo, braterstwo krwi
- kumoterstwo, nepotyzm
- pociąg płciowy, kochanek, kochanka, konkubinat, konkubent, konkubina, nałożnica, utrzymanka, incest, kazirodztwo
- matrymonialny, biuro matrymonialne
- homogamia, mizogamia, pożycie, kazirodztwo
- prawo rodzinne, zaprzeczenie ojcostwa, alimenty, obowiązek alimentacyjny, adopcja, przysposobienie, usynowienie, patria potestas,
- rodzina zastępcza, rodzina patologiczna, sierota społeczna
- kałym, lewirat, sororat,
- patronimik (patronimikum), matronimik (matronimicum), primo voto,
- dzieciobójstwo, bratobójstwo, ojcobójstwo
- ojciec duchowny, ojciec święty
- etnosocjologia, genealogia, rodowód, filiacja, patrylineat
- Hera, Hestia,
- lokalizacja małżeństwa