Lubawa

Z Wikipedii

Współrzędne: 53°18' N 019°27' E

Lubawa
Herb Lubawy
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina  - rodzaj	Lubawa miejska
Założono	1216
Prawa miejskie	1260 ?
Burmistrz	Edmund Antoni Standara (e-mail)
Powierzchnia	16,84 km²
Położenie	53° 18' N 19° 27' E
Wysokość	145 m n.p.m.
Liczba mieszkańców (2004)  - liczba ludności  - gęstość	9251 549,3 os./km²
Strefa numeracyjna (do 2005)	89
Kod pocztowy	14-260
Tablice rejestracyjne	NIL
TERC10 (TERYT)	6283507021
Położenie na mapie Polski
Urząd miejski3 ul. Rzepnikowskiego 9a 14-260 Lubawa tel. 89 645-33-35; faks 89 645-25-58
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons
Strona internetowa miasta

Lubawa (niem. Löbau) – miasto i gmina w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim na wschodnich krańcach ziemi chełmińskiej, stolica historycznej ziemi lubawskiej. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa olsztyńskiego.

Według danych z 30 czerwca 2004², miasto miało 9251 mieszkańców.

Spis treści 1 Struktura powierzchni 2 Demografia 3 Historia 4 Zabytki 5 Herb miasta 6 Komunikacja 7 Sport 7.1 Informacje ogólne 7.2 Historia 7.3 Znani piłkarze 8 Sąsiednie gminy 9 Zobacz też 10 Linki zewnętrzne

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2002⁶, Lubawa ma obszar 16,84 km², w tym:

• użytki rolne: 83%
• użytki leśne: 0%

Miasto stanowi 1,22% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 30 czerwca 2004²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	9251	100	4737	51,2	4514	48,8
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	549,3		281,3		268,1

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1351,58 zł.

[edytuj] Historia

Lubawa zawdzięcza swój rozwój wybudowaniu w XIII w. zamku – rezydencji biskupów chełmińskich. Ponieważ wówczas biskupami chełmińskimi byli wybierani członkowie zakonu krzyżackiego, to założenie urbanistyczne miasta i zamku było zgodne z nurtem architektury krzyżackiej (zamek usytuowany poza murami miasta, lecz sprzężony z nim poprzez system murów obronnych). Do czasów nam współczesnych z zamku zachowały się jedynie fundamenty i ściany piwnic (po pożarze w końcu XVIII w., przez następne stulecie, zamek stopniowo rozbierano). Początki miasta sięgają XIII w., kiedy to Lubawa była pruskim grodem, pod władzą księcia Surwabuno.

Podczas wojny Polski z zakonem krzyżackim, spod Lubawy wojska krzyżackie wyruszyły w lipcu 1410 r. pod Grunwald.

Na zamku biskupim, w latach 1535-1539, czterokrotnie przebywał Mikołaj Kopernik. Lubawa zasłynęła nie tylko z tego, że przebywał w niej słynny astronom, ale także z Biblii Gutenberga, zwanej też Biblią Pelplińską. Zakupił ją dla zamku biskupów chełmińskich biskup Chrapicki. Niestety, pod koniec XVIII wieku biblia została wraz z sekularyzacją biskupstwa przenienisiona do Pelplina.

Miasto było silnym ośrodkiem kulturalnym i oświatowym. Pierwszym wieszczem ziemi lubawskiej był nauczyciel i poeta Teofil Ruczyński. Drugim, ks. prof. Janusz Stanisław Pasierb (ur. w Lubawie w 1929 roku). Poeta i wybitny teolog studiował m.in w Pelplinie, później w Rzymie oraz Fryburgu. Pasierb zmarł w 1993 roku w Warszawie.

[edytuj] Zabytki

• Stare miasto
• Kościół parafialny pw. św. Anny z 1330 r.
• Drewniany kościół parafialny pw. św. Barbary z 1673 r.
• Zespół klasztorny benedyktynów
  • Kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela
  • Dawny klasztor
• Pozostałości murów obronnych (ul. Pod Murami, Pomorska, Bankowa)
• Zespół szpitala miejskiego pw. św. Jerzego z II poł. XIX wieku
  • szpital (ul. Grunwaldzka)
  • kaplica (ul.Grunwaldzka)
  • klasztor ss. miłosierdzia (u. św. Barbary)
  • Ogrodzenie
• Domy, ulice: Bankowa, Jagiellońska, Kilińskiego, Kościelna, Pod Murami (dawne baszty), Pomorska, Zamkowa

[edytuj] Herb miasta

W herbie Lubawy widnieje postać pierwszego biskupa Prus, wcześniejszego misjonarza tych ziem, Christiana. Z jego to rąk właśnie, w XIII w., pruski książę lubawskiego grodu, Surwabuno, przyjął chrzest.

[edytuj] Komunikacja

Przez Lubawę przebiegają następujące drogi:

• DK15 - kierunek: Ostróda, Olsztyn
• DK15 - kierunek: Brodnica, Toruń, Wrocław
• DW541 - kierunek: Lidzbark, Sierpc
• DW537 - kierunek: Olsztynek
• DW536 - kierunek: Iława

[edytuj] Sport

Motor Lubawa - klub piłkarski założony w 1968 roku.

[edytuj] Informacje ogólne

• Rok założenia: 1968
• Pełna nazwa: Międzyzakładowy Ludowy Klub Sportowy Motor
• Barwy: żółto-niebiesko-czarne
• Adres: Grunwaldzka 18, 14-260 Lubawa
• Stadion: pojemność: około 700, wymiary boiska: 100 x 60 m
• Oświetlenie: brak
• Prezes: Ryszard Góralski
• Trener: Jerzy Budziłek
• Kierownik: Tadeusz Licznerski

[edytuj] Historia

Inicjatorami powstania klubu byli Jan Domazer i Tadeusz Licznerski. Pierwszym prezesem klubu był wybrany 18 grudnia 1968 roku Bernard Szymanowski. Piłkarze rozgrywki rozpoczęli od poziomu A klasy, juniorzy występowali w III lidze. Na dwa sezony na pod koniec lat 80. zespół awansował do klasy okręgowej. Wtedy prezesem był Józef Kurszewski, który stanowisko to pełnił 22 lata, aż do roku 1995. sezon 1997/1998 to historyczny awans Motoru do IV ligi, trenerem jest wówczas Marek Czacharowski. Od sezonu 2000/2001 do sezonu 2005/2006 drużyna uczestniczy w rozgrywkach IV ligi.

[edytuj] Znani piłkarze

Jacek Elgert, Arkadiusz Moszczyński, Sławomir Mówiński, Mariusz Opałka, Andrzej Roszkowski

[edytuj] Sąsiednie gminy

Lubawa

[edytuj] Zobacz też

• Synagoga w Lubawie

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Mapa Löbau (sektion 2484) (1926, skala 1:25 000)
• Oficjalna strona miasta