León (miasto w Hiszpanii)
Z Wikipedii
León, miasto w płn. Hiszpanii, w regionie Kastylia-León, stolica prowincji León, 138 tys. mieszk. (2000). Położone nad rzeką Bernesga (dorzecze Duero), na przedgórzu Gór Kantabryjskich , na trasie pielgrzymek do Santiago de Compostela. Przemysł lekki i spożywczy; ośrodek handlowy, kulturalny i turystyczny.
[edytuj] Historia
- Od 68 r. n.e. stały obóz legionu rzymskiego, nazwa miasta od łac. Legio Septima Gemina.
- W 540 zajęty przez Wizygotów.
- W 712 zdobyty przez muzułmanów a w połowie IX w. przez Asturię; stało się głównym miastem w pochodzie chrześcijaństwa na południe Płw. Iberyjskiego.
- 910–1230 stolica Królestwa Leónu.
- W 988 zdobyty przez Almanzora, który wyruszył z Kordowy niszcząc miasto i burząc rzymskie mury obronne.
- Po odbudowie w XI w. Ferdynand I Kastylijski – władca Kastylii, przejściowo zjednoczył dwa królestwa, poślubiając Sanchę z León, a następnie wyruszył na południe i odebrał Maurom dzisiejszą Nową Kastylię.
- W 1230 Ferdynand III Kastylijski ostatecznie zjednoczył León i Kastylię; udało się mu wyprzeć Maurów do królestwa Grenady.
- Od XIII w. wraz z napływem pielgrzymów szerzyły się wpływy francuskie, m.in. katedrę zbudowano w stylu francuskiego gotyku.
- Od XIII/XIV w. znaczenie Leonu malało na rzecz Kastylii i Aragonii.
- Upadek miasta aż do XIX w.
- W czasie wojny domowej 1936–39, po stronie frankistów.
[edytuj] Zabytki
- Katedra Santa María de la Regla z XIII - XV w., jest budowlą nawiązującą do gotyku francuskiego. Katedra ma dwie odmienne wieże, na zachodniej fasadzie znajdują się bogato rzeźbione portale i rozeta okienna. Wnętrze z bogatym wyposażeniem, doświetlone 125 oknami, z przepięknymi witrażami (ok. 700), przez które światło przenika w przeróżnych kolorach i odcieniach; poza tym stalle, grobowce, chór, krużganki.
- Bazylika romańska San Isidoro z XI–XVIII w.; mieści relikwie św. Izydora, wielkiego wczesnochrześcijańskiego uczonego z Sewilli. W podziemiu panteon – mauzoleum królewskie, miejsce pochówku królów Leonu. Wyjątkową atrakcją są freski w kryptach oraz kapitele kolumn, a także skarbiec i muzeum.
- Klasztory, m.in. San Marcos z XVI–XVIII w., o majestatycznej fasadzie w stylu platoreskowym, dług. ok. 100 m, dwukondygnacyjnej.
- Romański kościół Nuestra Señora del Mercado.
- Pałace z XV–XVII w., m.in. Palacio de los Guzmanes.
- Ratusz z XVII w.
- Mury obronne z XIV w.
- Place, m.in.: Plaza Mayor; Plaza de Santo Domingo; Plaza San Marcelo, gdzie mieści się siedziba banku, który zaprojektował Antoni Gaudí.