Kunów

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości noszące tę nazwę.

Kunów


Herb Kunowa	Flaga Kunowa

Gmina
- rodzaj

Kunów
miejsko-wiejska

Prawa miejskie

1365

Burmistrz

Ireneusz Władysław Ożdżyński

Powierzchnia

7,28 km²

Położenie

50° 59' N
21° 18' E

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

3153
433,1 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

27-415

Tablice rejestracyjne

TOS

TERC10
(TERYT)

3263407054

Urząd miejski³

ul. Warszawska 45b
27-415 Kunów
tel. 41 261-13-63; faks 41 261-13-62
(e-mail)

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Kościół św. Władysława

Wnętrze kościoła św. Władysława

Kunów - miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie ostrowieckim, położone nad rzeką Kamienną. Jest siedzibą miejsko-wiejskiej gminy Kunów.

Prawa miejskie w latach 1365-1867 i ponownie od 1990.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. kieleckiego.

Według danych z 31 grudnia 2004, Kunów miał 3153 mieszkańców.

[edytuj] Położenie

Miasto położone jest dolinie rzeki Kamiennej, przy ujściu Świśliny. Znajduje się 8 km na północny zachód od Ostrowca Świętokrzyskiego.

Przez Kunów przebiega droga krajowa nr 9 E371 . W mieście znajduje się stacja kolejowa na trasie Skarżysko-Kamienna - Ostrowiec Świętokrzyski.

Przez miasto przechodzi niebieski szlak turystyczny z Łysej Góry do Pętkowic oraz niebieski szlak rowerowy ze Skarżyska-Kamiennej do Ostrowca Świętokrzyskiego.

[edytuj] Historia

Kunów był początkowo własnością biskupstwa krakowskiego. Biskupi mieli tu swój dwór, w którym często przemieszkiwali. Od co najmniej 1362 r. znajdowała się tu siedziba klucza majątkowego. W Kunowie przebywał między innymi Paweł z Przemankowa, w 1271 r. uwięziony na rozkaz Leszka Czarnego i wysłany do Sieradza. W 1241 r. osada została złupiona przez Tatarów, a w 1247 przez Konrada Mazowieckiego. Za panowania Kazimierza Wielkiego miejscowa parafia zajmowała obszar 63 km² i była zamieszkiwana przez ok. 240 osób. W 1365 r. osada otrzymała przywilej miejski. Kunów lokowany był na prawie magdeburskim.

W XV w. przebywał tu kardynał Zbigniew Oleśnicki, który znacznie rozbudował miasto. W Kunowie wykopano obszerny staw, który dostarczał siły wodnej działającym tu wówczas fabrykom sukna i łomom kamienia. Znajdował się tu drewniany kościół pw. św. Władysława. W 1502 r. miasto został złupione i spalone doszczętnie przez Tatarów.

Dwór biskupi odbudowano dopiero w drugiej połowie XVI w. W 1535 r. biskup Piotr Tomicki nadał Kunowowi ponownie prawa miejskie. Dzięki protekcji biskupa Andrzeja Zebrzydowskiego miasto w 1548 i 1554 r. otrzymało nowe przywileje i ulgi, które pozwoliły mu się odbudować. Pozwalały one na pobieranie opłaty na utrzymanie mostu na Kamiennej. Zwolniały także mieszczan kunowskich od opłat celnych i targowych na terenie całego kraju. W Kunowie znajdowały się kopalnie czerwonego i białego marmuru. W 1578 r. w mieście było 65 rzemieślników różnych profesji.

W 1616 r. w Kunowie znajdowało się 130 domów. W 1638 r. w mieście wzniesiono murowany kościół w miejsce dawnego drewnianego. Po potopie szwedzkim liczba domów zmniejszyła się do 63, Kunów był zamieszkiwany przez 530 osób.

W XVIII w. i ponownie od 1859 r. działała tu kopalnia rudy. W 1789 r. miasto przeszło na własność skarbu państwa. W Kunowie pracowało wówczas 10 kamieniarzy dostarczających kamienia ciosanego do Warszawy.

W 1814 i 1818 r. miasto było niszczone przez pożary. W 1827 r. było tu 119 domów i 730 mieszkańców. W 1860 r. 145 domów i 1121 mieszkańców (w tym 232 Żydów). W XIX w. miasto podupadło w związku z rozwojem nowego ośrodka przemysłowego w Ostrowcu Świętokrzyskim. W 1867 r. Kunów utracił prawa miejskie. Odzyskał je dopiero w 1990 r.

[edytuj] Zabytki

Kościół parafialny pw. Świętego Władysława z XVII wieku, z ołtarzami rzeźbionymi przez miejscowych kamieniarzy, obok drewniania plebania z 1855 roku i murowana dzwonnica z 1896, wybudowana według projektu Wojciecha Gersona; świątynię otacza kamienne ogrodzenie z bramami i stacjami drogi krzyżowej
Przykościelny cmentarz z nagrobkami z XIX wieku, spośród których wyróżnia się nagrobek Franciszka Fornalskiego; na cmentarzu znajduje się także mogiła powstańców z 1863 poległych w bitwie pod Janikiem-Sadłowizną

[edytuj] Ludzie związani z Kunowem

Jerzy Dobrzański- dziedzic dóbr ostrowieckich, major Legionów Polskich, kawaler Virtuti Militari; gorący zwolennik wydobywania węgla kamiennego z okolic Kunowa
Antoni Piotrowski - malarz, rysownik i ilustrator
Franciszek Fornalski - żołnierz napoleoński, odznaczony orderami Virtuti Militari i Legii Honorowej

[edytuj] Zobacz też

Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kunowskiej

[edytuj] Bibliografia

Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, "Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Warszawa 1880
"Miasta polskie w Tysiącleciu", przewodn. kom. red. Stanisław Pazyra, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, Wrocław - Warszawa - Kraków, 1965-1967