Kirk Douglas
Z Wikipedii
Kirk Douglas, właściwie Issur Danielovitch Demsky (ur. 9 grudnia 1916 w Amsterdamie, w stanie Nowego Jorku, USA) – amerykański aktor i producent filmowy.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Początkowo nazywał się Issur Danielovitch Demsky. Jego rodzice, Herschel Danielovitch i Bryna Sanglel, ubodzy białoruscy Żydzi uciekli z cesarskiej Rosji i w 1908 r. osiedlili się w Amsterdamie, małym miasteczku w stanie Nowego Jorku. Obydwoje rodzice byli analfabetami, posługiwali się łamaną angielszczyzną i żyli w beznadziejnym ubóstwie, często głodując.
14-letni Izi postanowił zostać wielkim aktorem. Studiował język angielski na St. Lawrence University w Canton, w stanie Nowego Jorku, gdzie grał w zespole wrestlingowym. Jego talent został zauważony na Amerykańskiej Akademii Sztuk Dramatycznych w Nowym Jorku, gdzie wkrótce otrzymywał stypendium wraz z klasową koleżanką Betty Joan Perske. Potem odbył służbę w Amerykańskiej Marynarce Wojennej od włączenia USA do II wojny światowej w 1941, dopóki się zakończyła w 1945. Po wojnie, powrócił do Nowego Jorku i rozpoczął pracę w radiu teatrze, reklamie oraz występach na Broadwayu.
Realizacja marzeń o aktorstwie nie była taka łatwa. Pojechał do Nowego Jorku. Tam poznał Charlesa Jehlingera, nauczyciela Spencera Tracy i Katherine Hepburn, który nie owijał niczego w bawełnę i stwierdził – "Jesteś zerem". Izi załamał się, płakał. Ale też zrozumiał, że trzeba zakasać rękawy. Praca nad sobą zaprowadziła go na ścieżkę sławy. Ta sława była dość burzliwa, bo naznaczona kłótniami z producentami i zatargami z reżyserami. W 1946 r. debiutował w filmie "Dziwna miłość Marthy Ivers". Przez 60 lat wystąpił w 83 filmach i 9 sztukach.
Zanim w 1996 r. otrzymał nagrodę Oscara, był wcześniej aż trzykrotnie do tej nagrody nominowany za role w filmach: "Champion" (1949) jako zakochany bokser, "Zły i piękny" (1952) w roli bezwzględnego producenta filmowego i "Pasja życia" (1957) w uhonorowanej nagrodą Złotego Globu roli Vincenta Van Gogha. Sławę zdobył tytułową rolą nieugiętego gladiatora i przywódcy największego powstania niewolników w starożytnym świecie w filmie "Spartakus" (1960) w reżyserii Stanley'a Kubricka. Zagrał w hollywoodzkich produkcjach, takich jak "Ostatni zachód słońca" (1961), "Układ" (1969) czy "Był sobie łajdak" (1970). W 1968 odebrał nagrodę im. Cecila B. DeMille'a. Jednak rola naukowcy Adama, mieszkańca na pozaziemskiej stacji doświadczalnej "Tytan" w thrillerze sci-fi "Saturn 3" (1980) z Farrah Fawcett przyniosła mu nominację do antynagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora.
Jest autorem siedmiu książek – dwóch autobiografii, Syn śmieciarza i Wspinając się na górę, trzech powieści i dwóch książek dla dzieci.
Zrobił wiele dla celów humanitarnych na świecie; pomaga innym, zakładając place zabaw i szkoły w społecznościach nękanych niepokojami. W 1981 r. otrzymał prezydencki Medal Wolności (Presidential Medal of Freedom), najwyższe cywilne odznaczenie przyznawane przez prezydenta jak i liczne inne nagrody i zaszczyty, m.in. w 1999 r. otrzymał od Amerykańskiego Instytutu Filmowego nagrodę za życiowe osiągnięcia w dziedzinie filmu. Pełnił funkcję ambasadora dobrej woli dla Departamentu Stanu i jest kawalerem francuskiego orderu Legii Honorowej (Légion d'honneur).
[edytuj] Rodzina
Ze swoją pierwszą żoną Dianą Dill (ur. 22 stycznia 1923) był w związku od 2 listopada 1943 do 1951 r. i ma dwóch synów: aktora Michaela (ur. 25 września 1944) i producenta Joela (ur. 23 stycznia 1947). Z drugą żoną Anne Buydens ożenił się 29 maja 1954 r., mają dwóch synów producenta Petera Vincenta (ur. 23 listopada 1955) i aktora Erica Anthony'ego (ur. 21 czerwca 1958 – zm. 6 lipca 2004 z przedawkowania narkotyków). Ma pięciu wnuków. Mieszka z żoną, Anne, w Beverly Hills.
[edytuj] Ciekawostki
- Ma 178 cm wzrostu.
- Entertainment Weekly umieścił go na 36. miejscu Największych Gwiazd Filmowych wszech czasów.
- Amerykański Instytut Filmowy umieścił go na 17. miejscu listy 50 Największych Legend Ekranu.
- Od roku 1984 zaliczony jest w poczet wielkich sław westernu Hall of Great Western Performers of the National Cowboy and Western Heritage Museum w stanie Oklahoma.
- W 1989 r. miał niegroźny atak serca w restauracji.
- 23 lutego 1991 przeżył katastrofę lotniczą, w której zginęły dwie osoby.
- Brytyjski magazyn Empire umieścił go na 53. miejscu listy 100 Największych Gwiazd Filmowych wszech czasów w 1997 r.
- 14 czerwca 2002 został uhonorowany medalem UCLA (Uniwersytetu Kalifornia).
- W 2005 r. miał "wymienione" oba kolana mimo zaleceń lekarzy. Operacja przebiegła pomyślnie.
- W 2006 r. odebrał pierwszą w historii Nagrodę im. Kirka Douglasa za Całokształt Kariery Filmowej podczas Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Santa Barbara.
[edytuj] Filmografia
- Dziwna miłość Marthy Ivers (The Strange Love of Martha Ivers) (1946) jako Walter O'Neil
- Out of the Past (1947) jako Whit Sterling
- Żałoba przystoi Elektrze (Mourning Becomes Electra) (1947) jako Peter Niles
- I Walk Alone (1948) jako Noll 'Dink' Turner
- The Walls of Jericho (1948) jako Tucker Wedge
- Moja droga sekretarka (My Dear Secretary) (1949) jako Owen Waterbury
- Jak list dla trzech żon (A Letter to Three Wives) (1949)
- Champion (1949) jako Michael "Midge" Kelly
- Młody człowiek z trąbką (Young Man with a Horn) (1950) jako Rick Martin
- Szklana menażeria (The Glass Menagerie) (1950) jako Jim O'Connor
- Na granicy życia i śmierci (Along the Great Divide) (1951) jako Szeryf Len Merrick
- Ace in the Hole (1951) jako Charles 'Chuck' Tatum
- Sekrety detektywa (Detective Story) (1951) jako Detektyw James 'Jim' McLeod
- The Big Trees (1952) jako Jim Fallon
- Bezkresne Niebo (The Big Sky) (1952) jako Jim Deakins
- Zły i piękny (The Bad and the Beautiful) (1952) jako Jonathan Shields
- Historia trzech miłości (The Story of Three Loves) (1953) jako Pierre Narval
- The Juggler (1953) jako Hans Muller
- Ich wielka miłość (Act of Love/Un acte d'amour) (1953)
- 20 000 mil podmorskiej żeglugi (20,000 Leagues Under the Sea) (1954) jako Ned Land
- The Racers (1955)
- Człowiek bez gwiazdy (Man Without a Star) (1955) jako Dempsey Rae
- Indiański wojownik (The Indian Fighter) (1955)jako Johnny Hawks
- Ulysses (1955) jako Ulisses
- Van Gogh: Darkness Into Light (1956) jako on sam
- Pasja życia (Lust for Life) (1956) jako Vincent Van Gogh
- Top Secret Affair (1957) jako Generał Melville Goodwin
- Pojedynek w Corralu O.K. (Gunfight at the O.K. Corral) (1957) jako "Doc" Holliday
- Ścieżki chwały (Paths of Glory) (1957) (także producent)
- Wikingowie (The Vikings) (1958) jako Einar
- Ostatni pociąg z Gun Hill (Last Train from Gun Hill) (1959) jako szeryf Matt Morgan
- Uczeń diabła (The Devil's Disciple) (1959) jako Dick Dudgeon
- premier Khrushchev in the USA (1959) (documentary)
- Obcy, gdy się spotykają (Strangers When We Meet) (1960) jako Larry Coe
- Spartakus (Spartacus) (1960) (także producent) jako Spartakus)
- Miasto bez litości (Town Without Pity) (1961) jako Major Steve Garrett
- Ostatni zachód słońca (The Last Sunset) (1961) jako Brendan O'Malley
- Ostatni kowboj (Lonely Are the Brave) (1962) jako Jack Burns
- Dwa tygodnie w innym mieście (Two Weeks in Another Town) (1962) jako Jack Andrus
- The Hook (1963) jako Sierżant P.J. Briscoe
- Lista Adriana Messengera (The List of Adrian Messenger) (1963) jako George Brougham/Vicar Atlee/Pan Pythian/Arthur Henderson
- For Love or Money (1963) jako Deke Gentry
- Siedem dni w maju (Seven Days in May) (1964) jako pułkownik Martin 'Jiggs' Casey
- Bohaterowie Telemarku (The Heroes of Telemark) (1965) jako Dr Rolf Pederson
- Wojna o ocean (In Harm's Way) (1965)
- Cast a Giant Shadow (1966)
- Czy Paryż płonie? (Is Paris Burning?) (1966)jako generał George S. Patton Jr.
- The Way West (1967) jako Senator William J. Tadlock
- Wóz Pancerny (The War Wagon) (1967) jako Lomax
- Rowan & Martin at the Movies (1968)
- Once Upon a Wheel (1968) (documentary)
- A Lovely Way to Die (1968)
- The Brotherhood (1968) (także producent) jako Frank Ginetta
- The Arrangement (1969)
- Był sobie łajdak (There Was a Crooked Man...) (1970) jako Paris Pitman Jr.
- To Catch a Spy (1971)
- The Light at the Edge of the World (1971) (także producent)
- A Gunfight (1971)
- Człowiek godny szacunku (Un Uomo da rispettare) jako Steve Wallace
- The Master Touch (1972)
- Dr Jekyll i Mr Hyde (Dr. Jekyll and Mr. Hyde) jako Dr Jekyll/Pan Hyde
- Scalawag (1973) jako Peg (także reżyser)
- Bez zobowiązań (Jacqueline Susann's Once Is Not Enough) (1975) jako Mike Wayne
- Oddział (Posse) (1975) jako Howard Nightingale (także reżyser i producent)
- Zwycięstwo nad Entebbe (Victory at Entebbe) (1976) jako Hershel Vilnofsky
- Ciałopalenie 2000 (Holocaust 2000) (1977) jako Robert Caine
- Furia (The Fury) (1978) jako Peter
- Rodzinka na ekranie (Home Movies) (1979) jako Doktor Tuttle
- Kaktus Jack (The Villain) (1979) jako Jack Kaktus
- Saturn 3 (1980) jako Adam
- Końcowe odliczanie (The Final Countdown) (1980) jako kapitan Matthew Yelland
- Człowiek znad Śnieżnej Rzeki (The Man From Snowy River) (1982) jako Harrison / Spur
- Dopaść Ediego (Eddie Macon's Run) (1983) jako Carl Marzack
- Sięgnij po broń (Draw!) (1984) jako Harry
- Amos (1985) jako Amos Lasher
- Twardziele (Tough Guys) (1986) jako Archie Long
- Kto sieje wiatr? (Inherit the Wind) (1986) jako Matthew Harrison Brady
- Queenie (miniserial) jako David Konig
- Oskar (Oscar) (1991) jako Provone Sr.
- Męskie opowieści (Two-Fisted Tales) (1991) jako Generał
- Welcome to Veraz (1991)
- Tajemnica (The Secret) (1992) jako Dziadek Mike Dunmore
- Wiek kina (A Century of Cinema) (1994) (dokumentalny)
- Sknerus (Greedy) (1994) jako Joe McTeague
- Brylanty (Diamonds) (1999) jako Harry Agensky
- Wszystko w rodzinie (It Runs in the Family) (2003) jako Mitchell Gromberg
- Illusion (2004) jako Donal Baines
[edytuj] Bibliografia
- Wisdom of the Elders (1986)
- Syn śmieciarza (The Ragman's Son) (1988)
- Taniec z diabłem (Dance With the Devil) (1991)
- (The Gift) powieść (1992)
- Ostatnie tango w Brooklynie (Last Tango in Brooklyn) (1994)
- (The Broken Mirror) (1997)
- Młodzi bohaterowie biblijni (Young Heroes of the Bible) (1999)
- Wspinając się na górę (Climbing The Mountain: My Search For Meaning) (2000)
- Rabbis: Observations of 100 Leading and Influential Rabbis of the 21st Century (2002)
- Uderzenie szczęścia (My Stroke of Luck) (2003)
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Kirk Douglas w Internet Movie Database (IMDb) (en)
- Kirk Douglas w NNDB (en)