Gmina Krynica-Zdrój

Gminę zamieszkuje 16 877 osób (30 czerwca 2004), w tym: 8 800 kobiet i 8 077 mężczyzn. Gęstość zaludnienia wynosi 116,2 mieszk./km². Średni dochód na mieszkańca wynosi 1 695,16 zł (dane z 2002).

[edytuj] Sołectwa

Berest, Czyrna, Mochnaczka Niżna, Mochnaczka Wyżna, Muszynka, Piorunka, Polany, Tylicz oraz miasto Krynica-Zdrój.

[edytuj] Historia

W 1363 roku król Kazimierz Wielki w miejscu osady Ornawa założył miejscowość Miastko. Nadając prawa miejskie, ufundował tutaj kościół, szkołę parafialną oraz mury obronne. Miastko (przemianowane w 1612 na Tylicz) było aż do XIX wieku najważniejszym ośrodkiem regionu. W 1391 roku król Władysław Jagiełło Miastko i okoliczne ziemie nadaje biskupom krakowskim i włącza do klucza muszyńskiego, który istnieje do I rozbioru Polski.

Po roku 1856 nastąpił gwałtowny rozwój Krynicy dzięki tutejszym zdrojom i działalności prof. Józefa Dietla. W roku 1889 Krynica uzyskła prawa miejskie. Tylicz stracił je w roku 1935.

Zobacz też: Historia Krynica-Zdroju

[edytuj] Zabytki

Zabytki Krynicy-Zdroju
Drewniana cerkiew greckokatolicka pw. Św. Michała Archanioła w Mochnaczce z 1846 roku. Jest trójdzielną świątynią z wieżą konstrukcji słupowej z izbicą. Prezbiterium jest wielokrotnie zamknięte. Wewnątrz ikonostas barokowo – klasycystyczny, dwa ołtarze barokowe i ambona.
Kaplica w Mochnaczce Niżnej z 1787 roku. Pierwotnie służyła jako cerkiew. Zbudowana jest z drewna, posiada ołtarz i ikonostas.
Kaplica w Mochnaczce Wyżnej z 1700 roku.
Cerkiew greckokatolicka pw. Śś Kosmy i Kamiana w Tyliczu z 1743 roku. Jest trójdzielnym, drewnianym budynkiem z wieżą konstrukcji słupowej. We wnętrzu cerkwi znajduje się ikonostas z XVIII wieku, polichromia z 1938 roku. Znajduje się tu specjalne miejsce dla śpiewaków zwane kriłosami.
Cerkwie w Bereście, Muszynce, Piorunce, Polanach i Czyrnej.
Rezerwat historyczny "Okopy konfederatów barskich" w Tyliczu.

[edytuj] Turystyka

Największą atrakcją turystyczną jest niewątpliwie przejazd kolejką gondolową na Jaworzynę Krynicką (1114 m n.p.m.). Ta aktualnie najnowocześniejsza kolej linowa w Polsce ma przepustowość do 1600 osób/godz. Największą zimową atrakcją są trasy narciarskie na Jaworzynie i Słotwinach. Znaduje się tu kilka sztucznie śnieżonych i oświetlonych wyciągów narciarskich.

Amatorom pieszych wędrówek gmina proponuje się gęstą sieć szlaków turystycznych. Przy szlaku czerwonym na Jaworzynę Krynicką stoi pomnik przyrody nieożywionej "Diabelski Kamień". Skała ta jest wąska u podstawy i szersza w górnej części. Przez obszary na stokach Szalonego i Góry Parkowej prowadzą ścieżki przyrodnicze. Trzecia jest przygotowywana na wschodnim zboczu Jaworzyny Krynickiej.

Na stokach Runku, Żydówki, Huzarów, Doliny Muszynki i Szczawicznego Potoku można uprawiać kolarstwo górskie. Amatorzy rekreacji konnej mogą skorzystać ze stadniny koni w Tyliczu.