Dyskusja:Filozofia Wschodu
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] stek bzdur
Bez obrazy ale ten artykuł to totalny stek bzdur:
"Filozofia Wschodu powstawała na gruncie religii politeistycznych, w przeciwieństwie do zachodniej, bazującej w dużej mierze na monoteistycznych religiach judeochrześcijańskich. [...] Wschodnie religie na ogół uważają albo że istnieje wiele bogów (hinduizm, shintoizm, odłamy buddyzmu) [...]"
Z moich informacji wynika ze jest wprost odwrotnie! Indyjskie filozofie wschodu nie powstały na gruncie hinduizmu ale braminizmu i wedyzmu które to (tak jak i hinduizm w dzisiejszej opartej głownie na nich postaci) sa religiami MONOTEISTYCZNYMI. Hinduizm może i jest wyznawany przez jakichś indyjskich wieśniaków jako religia politeistyczna, ale ogolnie jest religia monoteistyczną. Wszyscy bogowie sa tylko manifestacjami - emanencjami absolutu - Brahmana (jego "osobami" podobnie jak Trójca Święta w chrzescijanstwie), a scislej mówiąc jego trzech pierwszych manifestacji (co jeszcze bardziej przybliża to do idei twórcy świetej): Brahmy, Śiwy i Wisznu. Niemożna tutaj niezauwać ogromnego podobienstwa do neoplatynizmu (filozofii Plotyna ścislej) i gnostycyzmu w których pojawiają się emanencje w identyczny sposób. Ponadto w czystym braminizmie który to dał początek połowie indyjskich szkół filozoficznych (łącznie z buddyzmem) w ogóle nie ma żadnych bóstw prócz brahmana. "Politeizm" został podciagniety pod braminizm -czyli w zasadzie hinduizm w starszej nazwie - zeby pogodzic z nim wiare lokalnej podbitej przez wyznajacych go Ariow ludnosci i tym samym uzyskac wieksza kontrole nad ta ludnoscią (mn. przez usprawiedliwienie systemu kastowego). Ponadto nie należy zapominać o przemoznym wpływie islamu na myśl wschodnią, że nadmienie Sufizm i Sikhizm.
Myśl filozoficza Zachodu zradziła się za to w warunkach politeizmu. Wpływ chrzescijanstwa nastąpił dopiero potem. Monoteizm został tez przez filozofow poganskiej starozytnej Grecji niezaleznie (?) "wymyslony" - Platon, Arystoteles.
"[...] albo w ogóle ich nie potrzebują (odłamy buddyzmu, taoizm). Bogowie są we wschodnich religiach bliżsi człowiekowi - np. w hinduizmie i buddyzmie bogowie są po prostu czującymi istotami, które tak samo jak człowiek i zwierzęta mogą w przyszłym wcieleniu stać się kimś innym - człowiek może stać się bogiem, bóg zwierzęciem, itp. W efekcie trudno oddzielić wschodnie religie od filozofii."
Ten fragment natomiast spowodował nie nie mogłeb przebrnąć dalej.
Ogolnie rzecz ujmujac ten artykuł mogłby tylko kogos zniechecic do Filozofii Wschodu. Argumenty na jej rzecz i krytykujące filozofie Zachodu sa silnie naciagane i niepotrzebne. W zasadzie trudno znalesc takie koncepcje (koncepcje ogolne, pomijam tu twierdzenia naukowe i rożne szczegółowe poglądy) ktore dało by się znaleść w jednej kulturze a nie dało by się znaleść w drugiej.
Przepraszam za forme ale jest dosc pozno i troche sie spieszylem.
I Jeszcze wracajac do jednej rzeczy: niemoglem sie nie przyczepic do stwierdzenia jakoby ludzie wschodu zwracali tak duza (wieksza niz ludzie zachodu) uwage na duchowosc a ludzie zachodu na dobra materialne, jest to poprostu powstarzanie popularnych, głownie newageowych haseł: wystarczy popatrzec na Chiny (wspolczesne Chiny), pozatym kultura Indii jest de facto duzo blizsza kulturze Bliskiego Wschodu czy Europy niż np. kulturze Japonii.
Na razie to tyle potem postaram sie cos dopisac. Dobrze by bylo zeby tym artykulem zajal sie ktos kompetentny (ja sie za wystarczajaco takiego nieuwazam).
Pozdrawiam.
- Coś w tym jest. Zgadzam się z większością zarzutów, tym bardziej, że brakuje tu m.in.
siuńjaty, arjadewy, sautrantiki, cittamatry (jogaczary), madhjamiki, Mo Zi, mulasarwastiwady, Nagarjuny, szentongu, wajbhasziki, adwajty, sankhji, tantryzmu, i pewnie wielu innych...
- Aż mi głupio że coś takiego popełniłem. Ale trochę się poduczyłem od tamtego czasu i już też nie uważam się za kompetentnego.
- Olaf 20:52, 29 mar 2006 (CEST)
[edytuj] odpowiedz na "stek bzdur"
Bez obrazy, ale zarowno sam arytkul, jaki i ten zarzut to stek bzdur, a odpowiedz na niego jest kolejnym pomieszaniem z poplataniem. Mieszacie kochani religie z filozofia, a potem dziwicie sie, ze ludzie odrzucaja pojecie "filozofii Wschodu" w ogole. śunyata to pojęcie (sanskrycki termin filozoficzny) - doktryna teoriopoznawcza i/lub metafizyczna a shentong (termin tybetanski) to jedna z kilku interpretacji tego pojecia / tej doktryny; Aryadeva (uczen Nagarjuny) i Mozi (Chinczyk z calkiem innej bajki) to imiona/nazwiska filozofow czy myslicieli; sautrantika i mulasarwastiwada to nazwy szkol religijnych (zwl. ta ostatnia), cittamatra to nazwa doktryny filozoficznej, yogacara to nazwa szkoly gloszacej te doktryne, tantryzm to nazwa pradu religijnego... advaita to nazwa doktryny gloszonej przez wiele szkol, lub jako skrot myslowy nazwa jednej ze szkol - advaita-vdanty; samkhya to nazwa nurtu filozoficznego a vaibhasika to nazwa jednej ze szkol w obrebie nury sarvarivada (nie mylic z "mulasarvastivada"),.... itd. noychoH 11:09, 9 paź 2006 (CEST)
[edytuj] Co więcej :)
Spotkałem się z opiniami, które sam podzielam, że termin "filozofia" nie powinien być używany w odniesieniu do myśli wschodu. Dlaczego? Otóż "filozofia" jest greckim terminem odnoszącym się pierwotnie do wiedzy, jako takiej. Samo znaczenie "umiłowanie mądrości" jest bardzo wymowne, bo przedstawia wiedzę jako wartość samą w sobie, nawet jeśli nie wynikają z niej żadne praktyczne korzyści. Później to znaczenie zaczęło się trochę zmieniać, jednakże zawsze odnosiło się do wiedzy o świecie (zaznaczamm, że nie chodzi tu o wiedzę stricte naukową), którą zdobywali myśliciele europejscy.
Nie znam się zanadto na myślicielach wschodu i ich ideach, jednakże wydaje mi się, że ich osiągnięcia leżą na innej, równie ważnej płaszczyznie, opierającej się przede wszystkim na religii.
Jeżeli się mylę, proszę napisać, dlaczego. Chętnie skoryguję swoją opinię :) slomkovsky@o2.pl
Tak się przyjęło, nie ma więc pwodu by palić książki;)MaLu 19:55, 3 paź 2006 (CEST)
[edytuj] Filozofie Wschodu to filozofie, nie mylmy ich z religiami Wschodu
Kwestia nazwy: "filozofia" jest niewatpliwie teminem greckim, co nie znaczy, ze nie mozna go stosowac dla nauki powstalej w jezyku polskim. Albo w sanskrycie czy po japonsku.
Po chinsku filozofia zwie sie "zhexue" czyli "nauczanie medrcow", a kim sa medrcy - o tym mowia stare tejsty analizujace kryteria uznania za medrca (kryteria wcale nie religijne - zobacz w tekstach takich jak "Wielka Nauka" (Daxue) przypisywana mistrzowi Zengowi, I. uczniowi Konfucjusza i "Doktryna Srodka" (Zhongyong), przypisywana wnukowi Konfucjusza, a moze i same "Dialogi konfucjanskie" (Lunyu) - wszystkie sa dostepne w przekladzie polskim).
Najstarsza nazwa filozofii w Indiach to "anviksziki" - czyli "wnikanie w ..." a pozniejsza to "darśana" czyli "oglad". Kautilya (III w. przed Chr.) piszac o "anwiksziki" pisze, ze jest to nauka posiadajaca przedmiot odrebny i metode odrebna od Wed (czyli religii), polityki, rolnictwa i czegos tam jeszcze (zapomnialem).
O pierwszym rozdziale tej dyskusji (np. o bzdurach nt. "monoteizmu" Wed) nie chce mi sie pisac. Zainteresowanych odsylam do poczytania "Hymny Rygwedy", przel. S. Michalski; "Artharwaweda" oraz "Hymny wedyjskie" przeł. Cezary Galewicz i H. Markiewicz, prace Joanny Jurewicz i in. noychoH 10:05, 9 paź 2006 (CEST)
[edytuj] Odrzut
- jesli jak piszesz, "nie znasz sie na filozofach Wschodu", to na jakiej podstawie odrzuciles??? noychoH 11:09, 9 paź 2006 (CEST)
Oto odrzut po remoncie z hasła [filozofia]]:
[edytuj] Filozofowie Wschodu
- Filozofia indyjska
- Ortodoksyjna filozofia hinduska
- przedfilozoficzna myśl Wed
- Nasadijasukta
- filozofia Upaniszad
- Jadzniawalkja
- Uddalaka Aruni
- przedfilozoficzna myśl Wed
- myśl przedfilozoficzna traktatów szczegółowych (śastra), podań (purana) i eposu
-
- Kautilja
- Manu Swajambhuwa
- Watsjajana Mallanaga
- purany
- Bhagawadgita
-
- systematyczna filozofia hinduska
- njaja
- Gautama Akszapada
- Watsjajana
- Uddjotakara
- Dżajanta Bhatta
- Bhasarwadznia
- Waczaspati Misra
- Udajana
- Gangesia
- Raghunatha Siromani
- wajsieszika
- Kanada Uluka
- Prasiastapada
- Maticzandra
- Annam Bhatta
- sankhja
- Iswarakryszna
- Gaudapada (samkhjanista)
- Mathara
- pseudo-Kapila
- Aniruddha
- joga
- Patańdżali
- Wjasa
- Siankara Bhagawatpada
- Bhodża
- Widżniana Bhikszu
- wedanta
- mimansa
- Dżajmini
- Vrttikara
- Kumarila Bhatta
- Prabhakara Dewa
- Murari Misra
- Apadewa
- siajwa siddhanta
- pratyabhidżnia
- trika siajwa
- tantra
- njaja
- Ortodoksyjna filozofia hinduska
-
- Systemy nieortodoksyjne (??) filozofii indyjskiej
- adżiwikizm (fatalizm)
- dżinizm
- Wardhamana alias Dżina Mahawira
- Tattvarthasutra
- Malliszena Suri
- Systemy nieortodoksyjne (??) filozofii indyjskiej
-
-
- buddyzm
- Budda Siakjamuni
- therawada
- Buddhaghosa
- Anuruddha
- sarwastiwada
- Katjajaniputra
- Wasumitra
- Wasubandhu
- Jasiomitra
- buddyzm
-
-
-
-
- satyasiddhi
- Harivarman
- sammitija lub pudgalawada
- satyasiddhi
-
-
-
-
-
- mahasanghika
-
-
-
-
-
- madhyamaka
-
-
-
-
-
- cittamatra lub jogaczara
- pseudo-Aśwaghosza lub Maming
- cittamatra lub jogaczara
-
-
-
-
-
- widżnianawada
-
-
-
-
-
- sautrantika-widżnianawada
-
-
-
-
-
- madhyamaka-widżnianawada
-
-
-
-
- czarwaka lub lokajata (materializm)
- Bryhaspati
- adznianika (agnostyczym)
- Dżajarati Tirtha
- czarwaka lub lokajata (materializm)
-
-
- współczesna filozofia indyjska
-
- filozofia tybetańska
- filozofia Indochin i Birmy
-
- Ledi Sayadaw
-
- filozofia malajo-indonezyjska
-
- myśl klasyczna
- konfucjanizm (rujia)
- Konfucjusz (Kongzi)
- Mencjusz (Mengzi)
- Xunzi
- Dong Zhongshu
- guwen-xinwen-jia
- Han Yu
- Liu An
- taoizm
- motizm
- legizm (fajia)
- Shangzi
- Han Feizi
- dialektycy (mingjia))
- Hui Shi
- Gongsun Long
- filozofowie przyrody (yinyangjia i wixingjia)
- Jixia
- krytycy i inni
- Wang Chong
- konfucjanizm (rujia)
- myśl klasyczna
-
- filozofia średniowieczna i nowożytna
- neotaoizm
- buddyzm
- neokonfucjanizm (lixue, xinxue)
- Shao Yong
- Zhang Zai
- Zhou Dunyi
- Cheng Hao
- Cheng Yi
- Zhu Xi
- filozofia średniowieczna i nowożytna
-
-
-
- Cheng Liang
- Lu Xiangshan
- Wang Yangming
-
-
-
-
- Luo Qinshun
- Li Zhi
- Dai Zhen
-
-
-
- Tan Sitong
- Kang Youwei
- Liang Qichao
- Fung Yu-lan
-
-
- filozofia japońska
- filozofia koreańska
- filozofia wietnamska
[edytuj] Odpowiedz
Napracowalem się nad tą lista, ale nie ważne, mozna ja przeniesc do "filozofie orientalne",
Moze nie byc tej listy w hasle "filozofia", ale wtedy i nalezy stamtad usunac i nazwiska filozofow Zachodu, dla rownowagi.
Celowo zrobiłem tak dluga liste nazwisk, by uswiadomic wreszcie, masie totalnych ignorantow, ktorzy z tego powodu, ze czegos nie znaja, zaraz to odrzucaja. Odrzucaja "filozofie Wschodu" jako filozofie, bo nie wiedza, ze na Wschodzie tez byli filozofowie, piszacy traktaty i dyskutuujacy ze soba na wzor Sokratesa, Platona i Arystotelesa, Dunsa Szkota i Tomasza, Kanta i Hume'a, itp. Wysztarczy poszperac na temat tych nazwisk po Internecie by sporo informacji znalezc. Moze jeszcze za malo, bo wielu tekstow nie opracowano, ale wystraczy zajrzec do czasopism "Journal of Indian Philosophy", "Journal Of Chinese Philosophy", "Philosophy East and West" oraz "Asian Philosophy" by przestac wreszczie utozsamiac filozofie indyjska z hinduizmem, filozofie chinska z taozimem religijnym itp.
noychoH 10:05, 9 paź 2006 (CEST)
[edytuj] Dziękuję
Zawarte tutaj argumenty w pełni mnie przekonały co do niezgodności mojej opinii z prawdą, za co bardzo dziękuję :) NoychoH, proszę, nie unoś się emocjami, że uważałem, tak, a nie inaczej. Mi wystarczy rzeczowa dyskusja :) Slomkovsky 17:11, 12 paź 2006 (CEST)
