Dżinizm
Z Wikipedii
Dżinizm (sanskr. jina - zwycięzca), (uwaga: w niektórych tekstach pojawia się także forma dżajnizm, która jest kalką z angielskiego i nie powinno się jej używać; niektórzy używają formy dźinizm, która jest sprzeczna z zasadami ortografii polskiej, zob. Dyskusja) - system filozoficzny i religijny który powstał w Indiach około VI wieku p.n.e. w reakcji na silnie zrytualizowany braminizm.
Za twórcę tej religii uważany jest Parśwa żyjący w VIII p.n.e., znacząco zreformował ją jednak Wardhamana Mahawira który stworzył zbiór zasad regulujących życie wyznawców dżinizmu. Są to:
- ahinsa - powstrzymanie się od zadawania cierpienia wszelkim istotom żywym
- asatja - powstrzymanie się od kłamstwa
- asteja - powstrzymanie się od kradzieży
- abrahmaćarja - powstrzymanie się od cudzołóstwa (w przypadku mnichów i mniszek - powstrzymanie się od wszelkich stosunków seksualnych)
- aparigraha - powstrzymanie się od posiadania własności zbędnych (w przypadku mnichów i mniszek - powstrzymanie się od posiadania wszelkiej własności)
Zasady te podkreślają wielki szacunek wyznawców dżinizmu dla wszystkich istot żywych. Dżiniści wierzą w możliwość wyrwania się z kręgu sansary - kołowrotu wcieleń, i osiągnięcia stanu wyzwolenia - mokszy. Droga do tego celu wiedzie poprzez "trzy klejnoty", czyli:
- należyte spojrzenie
- należyte poznanie
- należyte postępowanie (co osiąga się przestrzegając 5 wyżej wymienionych zasad)
Liczbę wyznawców dżinizmu ocenia się na ok. 4,5- 5 mln (z czego 97-98% w Indiach)
Wyznawcy dżinizmu wierzą, że świat nigdy nie powstał, ani nigdy się nie skończy. Przechodzi on przez cykle wznoszące lub opadające, składające się z 4 wieków. Wyższy, "urdhva-loka", to świat niebiański, składający się z siedmiu niebios. Świat ziemski, "madhya-loka", to kraina potępiona, obejmująca siedem piekieł, piętrzących się jedno na drugim, niczym połączone ze sobą parasole.
Współcześnie istnieją 2 główne gałęzie dżinizmu: