Bitwa pod Almansą
Z Wikipedii
Bitwa pod Almansą stoczona 25 kwietnia 1707 była jedną z najbardziej decydujących bitew podczas hiszpańskiej wojny sukcesyjnej. Pod Almansą francusko-hiszpańska armia pod księciem Berwickiem rozbiła armię portugalsko-angielsko-holenderską dowodzoną przez hrabiego Galwaya, w wyniku czego większość wschodniej Hiszpanii dostała się pod władzę Burbonów.
Spis treści |
[edytuj] Wstęp
Dnia 18 kwietnia 1707 wódz angielski Galway rozpoczął oblężenie miasta Villena. Armia Berwicka stanęła 23 kwietnia pod Almansą zagrażając liniom komunikacyjnym przeciwnika. Wobec tego Galway ruszył na Almansę. Słabszą od przeciwnika jazdę przemieszał z piechotą i ustawił na skrzydłach. Skrzydła Berwicka składały się wyłącznie z jazdy, centrum natomiast stanowiła piechota.
[edytuj] Bitwa
Armia Burbońska liczyła 25000 żołnierzy, jednakowa ilość Francuzów i Hiszpanów, a do tego irlandzki regiment. Przeciwnicy składali się głównie z Portugalczyków i Anglików, ponadto sporo jednostek holenderskich oraz trochę oddziałów niemieckich i francuskich (hugenoci).
Bitwa rozpoczęła się od wymiany ognia artyleryjskiego. Jazda Berwicka dwukrotnie odrzucała jazdę Galwaya, ale potem sama była odrzucana przez ogień piechoty Galwaya. Przed trzecim natarciem Berwick ściągnął z centrum drugą linię piechoty i ustawił ją za jazdą. Jazda jego prawego skrzydła odrzuciła po raz trzeci jazdę Galwaya i przez luki między jego piechotą przedostała się na jego tyły. Piechota lewego skrzydła Galwaya zaatakowana od frontu przez piechotę Berwicka, a z boków i z tyłu przez jazdę, została rozbita. Zwycięska jazda Berwicka obeszła szyk przeciwnika i uderzyła od tyłu na jego prawe skrzydło, potem na centrum, które tymczasem zepchnęło środek szyku francusko-hiszpańskiego do Almansy. Gdy Galway rzucił swe odwody do ataku na centrum armii burbońskiej, Berwick puścił do ataku masy francusko-hiszpańskiej kawalerii na osłabione angielsko-portugalskie linie, zmiatając portugalską jazdę. Nastąpił generalny pogrom. Galway stracił 5000 zabitych i rannych oraz 12000 jeńców; z jego armii liczącej 22000 ludzi, tylko 5000 zdołało ujść do Tortosy. Francuzi i Hiszpanie stracili 3500 zabitych i rannych.
[edytuj] Po bitwie
Zwycięstwo to w wielkim stopniu przybliżyło konsolidację Hiszpanii pod rządami Burbonów. Gdy główna prohabsburska armia w Hiszpanii została zniszczona, Filip V odzyskał inicjatywę i odbił Walencję. W niedługim czasie jedynymi sprzymierzeńcami Karola VI Habsburga terenie Hiszpanii pozostali jego zwolennicy w Katalonii.
[edytuj] Zewnętrzne linki
[edytuj] Źródła polskie
- Mała Encyklopedia Wojskowa, 1967, Wydanie I
