Bielawa

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też: inne miejscowości o tej nazwie.

Bielawa


Herb Bielawy	Flaga Bielawy

Gmina
- rodzaj

Bielawa
miejska

Założono

XIII w.

Prawa miejskie

1924 r.

Burmistrz

Ryszard Dźwiniel
(e-mail)

Powierzchnia

36,2 km²

Położenie

50° 42' N
16° 37' E

Wysokość

od 280 do 345 m n.p.m.

Liczba mieszkańców (2006)
- liczba ludności
- gęstość

32 652
871 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

58-260 do 58-263

Tablice rejestracyjne

DDZ

TERC10
(TERYT)

5020102011

Miasta partnerskie

Chatham - Kent

Hronov

Lingen

Położenie na mapie Polski

Urząd miejski³

pl. Wolności 1
58-260 Bielawa
tel. 74 833-42-55; faks 74 833-58-38
(e-mail)

Galeria zdjęć w Wikimedia Commons

Strona internetowa miasta

Bielawa (niem. Langenbielau) – miasto i gmina w województwie dolnośląskim, w powiecie dzierżoniowskim. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa wałbrzyskiego. Bielawa rozciąga się na długości 12 km wzdłuż potoku Bielawica, na powierzchni ponad 36 km², leży na wysokości 280 do 345 m n.p.m.

Według danych z 31 grudnia 2005², miasto miało 32 652 mieszkańców.

Położone na Przedgórzu Sudeckim, w pobliżu Gór Sowich nad potokiem Bielawica. Na terenie miasta znajdują się Góra Parkowa (455 m n.p.m.) i Łysa Góra (365 m n.p.m.).

[edytuj] Struktura powierzchni

Według danych z roku 2005⁶, Bielawa ma obszar 36,2 km², w tym:

użytki rolne: 48,18%
użytki leśne: 35,47%
tereny mieszkaniowe: 4,67%
drogi: 4,2%
tereny przemysłowe: 1,87%
tereny wypoczynkowe: 1,19%
wody: 1,19%
inne: 3,23%

Miasto stanowi 7,56% powierzchni powiatu.

[edytuj] Demografia

Dane z 31 grudnia 2005²:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	32 652	100	17 444	53	15 280	47
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	871		466,3		404,7

Według danych z roku 2002⁶, średni dochód na mieszkańca wynosił 1214,12 zł.

[edytuj] Historia

1288 – Pierwsza udokumentowana wzmianka o Bielawie
1428 – Husyci w Bielawie
1530 – Przejęcie kościoła katolickiego przez protestantów
1598 – Budowa zamku
1654 – (9.III) Zwrot kościoła katolikom
1730-1714 – Zaraza
1720 – Pierwszy murowany dom mieszkalny w Bielawie
1741 – Początek panowania pruskiego
1742 – Założenie pierwszej szkoły (ewangelickiej)
1743 – Otwarcie zboru ewangelickiego
1762 – Bitwa pod Fischerbergiem (Pilawą)
1801 – Urbarz bielawski
1804 – Wielka powódź i głód
1806-1808 – Okupacja francuska
1826 – Pierwsza apteka

Ten artykuł jest częścią cyklu Bielawa

Historia

Włodarze miasta

Edukacja

Gmina Bielawa

Bielawianka Bielawa

Bielawa na polskiej Wikipedii

Bielawa na Wikimedia Commons

Strona internetowa

1840 – Pierwsza placówka pocztowa
1844 – (5.VI) Powstanie tkaczy
1847 – Wprowadzenie targów tygodniowych
1864 – Wprowadzenie oświetlenia gazowego
1872 – Otwarcie szpitala ewangelickiego
1876 – (15.XI) Otwarcie nowego kościoła katolickiego
1877 – Powstanie pierwszej gazety "Langenbielauer Anzeiger"
1883 – Pierwsze światło elektryczne
1891 – (1.VI) Otwarcie linii kolejowej Dzierżoniów – Bielawa
1899 – (7.X) Pierwszy samochód w Bielawie
1900 – Otwarcie kolei Gór Sowich
1900 – (15.X) Otwarcie Zawodowej Szkoły Włókienniczej
1901 – (30.IX) Otwarcie Szpitala św. Elżbiety
1902 – Uruchomienie rzeźni miejskiej
1907 – (7.VIII) Otwarcie szkoły średniej (gimnazjum)
1921 – Utworzenie Centralnej Gazowni
1924 – (1.V) Nadanie Bielawie praw miejskich
1925 – Otwarcie wieży widokowej na Górze Parkowej
1931 – (XII) Wydanie "Kroniki Bielawy" Fritza Hoenowa
1945 – (8.V) Zajęcie Bielawy przez Rosjan
1945 – (10.V) Ponowne uruchomienie zakładów Włókienniczych Ch. Dierig A.G.
1945 – (23.VI) Powołanie pierwszego polskiego burmistrza
1946 – (12.IV) Rozpoczęcie akcji przesiedlenia Niemców z Bielawy do Niemiec Zachodnich
1946 – Uruchomienie produkcji w obecnym Lincoln Electric Bester SA
1947 – Zaczęła ukazywać się gazeta "Krosno"
1947 – (6.XII) Z inicjatywy dyrektora Mikołaja Olszewskiego powstaje "Teatr Robotniczy" przy Zakładach Przemysłu Bawełnianego nr l
1968 – Otwarcie hotelu miejskiego "Pod Wielką Sową"
1975 – (1.VI) Nowy podział administracyjny Polski – Bielawa wchodzi w skład województwa wałbrzyskiego
1990 – Funkcjonowanie Bielawy jako gminy samorządowej
1995 – (I) Podpisanie umowy partnerskiej z niemieckim miastem Lingen
1996 – Podpisanie umowy o Współpracy i Przyjaźni z czeskim miastem Hronov
1999 – Włączenie Bielawy do Województwa Dolnośląskiego i Powiatu Dzierżoniowskiego
1999 – (IX) Otwarcie pływalni miejskiej "Aquarius"
2001 – (23.III) Otwarcie w Bielawie pierwszej w kraju i Europie Wschodniej Szkoły Słonecznej
2004 – (1.V) 80. rocznica nadania praw miejskich Bielawie, Przystąpienia Rzeczypospolitej Polskiej do Unii Europejskiej
2004 – (4-6.VI) Obchody 160. Rocznicy Powstania Tkaczy Śląskich
2006 – (14.IV) Otwarcie obwodnicy

Zobacz też: zabytki Bielawy.

[edytuj] Góry

Zobacz więcej w osobnym artykule: Wzgórza Bielawskie.

Góra Parkowa

Bielawa położona jest u podnóża Gór Sowich. Najwyższym szczytem Bielawy jest Kalenica. Na południe od centrum miasta położona jest Góra Parkowa (455 m n.p.m.), a na niej znajduje się wieża widokowa i wyciąg narciarski. W granicach miasta znajduje się też Łysa Góra (365 m n.p.m.) - roztacza się stąd przepiękna panorama miasta z widokiem na Góry Sowie. Jest to również wspaniałe miejsce do uprawiania sportów lotniarskich - przed wojną z tej góry startowały szybowce.

[edytuj] Gospodarka

Położenie geograficzne Bielawy w południowo-zachodniej części Polski sprawia, że bliżej jest np. do Pragi - ok. 250 km, Wiednia ok. 360 km, niż do Warszawy ok. 420 km. Odległość do Wrocławia (najbliższe lotnisko) wynosi ok. 67 km. Przejścia graniczne z Republiką Czeską w Tłumaczowie oddalone jest o ok.30 km, w Kudowie Słonem o 85 km., a z Niemcami w Zgorzelcu - 160 km. Przez miasto przebiega obwodnica miejska należąca do drogi wojewódzkiej nr DW384 Wrocław - Nowa Ruda - Tłumaczów. W regionie działa Komunikacja Miejska (autobusowa) obsługująca 13 okolicznych miejscowości, w których żyje ok.100 tys. mieszkańców.

Obwodnica Bielawy i tereny dla inwestorów

U podnóża Łysej Góry w ciągu drogi wojewódzkiej nr DW384 przebiega obwodnica miejska, wokół której zlokalizowano tereny inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw. Do zagospodarowania przewiduje się ok. 65 ha. uzbrojonych działek inwestycyjnych.

Rozwojowi miasta sprzyja specyficzne położenie w trójkącie miast, w skład którego wchodzą również Dzierżoniów i Pieszyce. Usytuowanie to stwarza możliwość łączenia ponadlokalnych funkcji komunikacji, oświaty, kultury. Połączenie to zwiększa potencjał gospodarczy regionu, a także sprzyja rozwojowi sektora usług w gminie.

Rozwinięty głównie przemysł włókienniczy – (Zakłady Przemysłu Bawełnianego Bielbaw oraz Bieltex) oraz elektrotechniczny – (Lincoln Electric Bester – producent spawarek). W Bielawie istnieje również kilkanaście średnich przedsiębiorstw specjalizujących się w budownictwie, kamieniarstwie, elektronice, produkcji okien, mebli, tarcicy, oprawek okularowych, pędzli i szczotek. Pozostałe podmioty gospodarcze to małe firmy rodzinne zatrudniające do kilku osób. Zajmują się one przeważnie handlem lub świadczeniem usług.

Korzystne położenie geograficzne Bielawy, bliskość granicy państwowej, potencjał przemysłowy, wolne tereny do zagospodarowania, to atuty miasta. Władze miasta otwarte są na pomysły, dlatego będą sprzyjać wszelkim interesującym, nowatorskim i przyjaznym dla środowiska przedsięwzięciom. Dla osób z pomysłem i inicjatywą miasto oferuje system ulg i preferencji ułatwiających rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Zobacz też: obwodnica Bielawy, Bielbaw.

[edytuj] Stacje kolejowe

Zobacz więcej w osobnym artykule: Bielawa Zachodnia.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Bielawa Wschodnia.

Bielawa posiada dwie stacje kolejowe:

Bielawa Zachodnia - nieczynna już stacja położona w zachodniej części miasta, niedaleko fabryki Bielbaw.
Bielawa Wschodnia - też nieczynna stacja połozóna przy skrzyżowaniu ulic Stefana Żeromskiego i Kolejową, niedaleko fabryki Bieltex.

[edytuj] Znane obiekty współczesne

Urząd Miasta w Bielawie

Najbardziej znanymi obiektami są:

Pływalnia Miejska "AQUARIUS"
Ośrodek Wczasowo Wypoczynkowy "Sudety"

Zobacz też: zabytki Bielawy.

[edytuj] Sport i turystyka

W okresie powojennym powstał Klub Sportowy "Bielawianka", który już w zmienionej formie, działa do obecnych czasów z sekcjami: piłkarską, lekkoatletyczną, zapaśniczą i siatkarską. Od 2003 roku działa rownież ULKS MUFLON, zrzeszający młodzież z Bielawy i Dzierżoniowa, szkoląc ją w lekkiej atletyce.

Od 1991 r. w Bielawie działa również koszykarski Klub Sportowy Ziemi Dzierżoniowskiej "LUZ". Drużyny młodzieżowe tego klub rywalizują w rozgrywkach organizowanych przez Dolnośląski Związek Koszykówki. Od 1998 r. organizowane są amatorskie rozgrywki koszykarskie pod nazwą Bielawska Liga Koszykówki. W rywalizacji bierze udział zarówno młodzież, jak dorośli, którzy chcą aktywnie spędzić wolny czas.

W mieście znajduje się boisko treningowe i stadion z trybunami, hala sportowa z nawierzchnią tartanową, sala treningowa oraz pływalnia "Aquarius" z basenem przygotowanym do rozgrywania zawodów pływackich. W roku 2001 powstało Miejskie Centrum Kultury Fizycznej, które ma za zadanie koordynować i wspomagać działalność rekreacyjno-sportową w mieście. Organizuje również imprezy sportowe oraz współpracuje z innymi organizatorami. Jedną z imprez są Mistrzostwa Dolnego Śląska w Toczeniu Opony Wielkogabarytowej.

W Bielawie można znaleźć doskonałe warunki do odpoczynku, zarówno biernego jak i aktywnego. Doskonałe położenie, góry, las i woda (m.in. Zbiornik Sudety) to bielawskie atuty. Z Bielawy prowadzą szlaki turystyczne piesze i rowerowe w Góry Sowie w kierunku przełęczy Jugowskiej i dalej na Wielką Sowę. Obszar gminy to wspaniałe tereny turystyczne, stanowiące ogromną atrakcję dla licznie wypoczywających turystów. Latem mogą oni wędrować szlakami turystycznymi oraz wypoczywać nad zalewem przy Ośrodku Wypoczynkowym "Sudety". Zimą zaś mogą korzystać z terenów narciarskich oraz cieszyć się urokami śnieżnych krajobrazów. Do najważniejszych atrakcji architektonicznych Bielawy można zaliczyć: neogotycki kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, kościół katolicki pw. Bożego Ciała, Pałac Sandreckich, barokowe domy oraz krzyże pokutne.

Zobacz więcej w osobnym artykule: Zabytki Bielawy.

Pomnik sowy na kolumnie, symbolu miasta, położonego na Placu Wolności

[edytuj] Wydarzenia kulturalne

Majówka – impreza folklorystyczna w Bielawie – maj
StreetFighter Festival (SFF) – impreza motocyklowa w Bielawie – maj/czerwiec
Dni Bielawy – czerwiec
Tolk-Folk – festiwal Tolkiena w Bielawie – lipiec
Sudeckie Lato – festyn sportowo-rekreacyjny w Bielawie – lipiec
Regałowisko – koncert muzyki reggae w Bielawie – sierpień
Darcie gumy Kormoran Grand Prix – zawody dla siłaczy w Bielawie – listopad

[edytuj] Osiedla

Panorama Bielawy widziana z gór Sowich

Osiedle Włókniarzy
Osiedle Konstytucji 3 maja
Osiedle Centrum
Osiedle Słoneczne
Osiedle Podgórskie
Osiedle Białe
Nowa Bielawa
Osielde XXV-lecia
Osiedle Europejskie
Osiedle Południowe
Kamieniczki
Józefówek

Zobacz też: Spółdzielnia Mieszkaniowa w Bielawie

[edytuj] Edukacja

Obecnie gmina Bielawa jest organem prowadzącym dla: 6 przedszkoli, 5 szkół podstawowych, 3 gimnazjów i Świetlicy Socjoterapeutycznej. Wszystkie gimnazja i szkoły podstawowe mają pracownie komputerowe z dostępem do internetu.

Ciekawe miejsce stanowi ekologiczny plac zabaw przy Przedszkolu Publicznym nr l „Parkowe Skrzaty” przy ul. Parkowej 5, który powstał dzięki realizacji międzynarodowego polsko-niemieckiego projektu ekologiczno-edukacyjnego.

W starannie wyremontowanym budynku z końca XIX wieku przy ul. Wolności 57 mieści się Powiatowe Centrum Kształcenia Praktycznego, z nowocześnie wyposażonymi pracowniami komputerowymi przeznaczonymi do szkoleń zawodowo-technicznych oraz z zakresu maszyn sterowanych CNC. Zajęcia w tych kierunkach organizuje Lokalna Akademia Informatyczna.

Na terenie Bielawy funkcjonują 2 szkoły średnie tj.: Zespół Szkół Ogólnokształcących i Zespół Szkół w Bielawie. Absolwenci tych szkół mogą kontynuować naukę w kilku policealnych szkołach znajdujących się również w Bielawie.

23 marca 2001 r. w Bielawie została otwarta dziesiąta w Europie, a pierwsza w kraju i Europie Wschodniej „Szkoła Słoneczna”. Było to wydarzenie na miarę XXI wieku. Szkoła kształci instalatorów solarnych urządzeń instalacji grzewczych: centralnego ogrzewania oraz ciepłej wody użytkowej, a także systemów fotovoltaicznych – współpracujących z siecią elektryczną i akumulatorami. W roku 2002 rozszerzono działalność „Szkoły Słonecznej” tworząc Centrum Energii Odnawialnej.

Od 1990 r. w mieście działa również Zespół Szkół Społecznych, który oprócz szkoły podstawowej i gimnazjum, prowadzi Szkołę Muzyczną I stopnia.

Inne placówki oświatowe w mieście to: Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy, Zespół Szkół Specjalnych, Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna