Bazylika
Z Wikipedii
Bazylika - w architekturze tą nazwą określa się typ kościoła wielonawowego ( niezależnie od funkcji kanonicznych, które ten kościół pełni ), o nawie głównej wyższej od naw bocznych i posiadającej własne okna ponad dachami naw bocznych (w odróżnieniu od kościoła halowego). Natomiast podobny kościół, w którym nawa główna nie posiada okien, jest nazywany pseudobazyliką.
Spis treści |
[edytuj] Bazylika w starożytnej grecji:
Bazylika (od greckiego βασιλικός – królewski),(stoa basilike - hala królewska) – pierwotnie budowla w starożytnej Grecji, w której urzędowali archontowie.
[edytuj] Bazylika w starożytnym Rzymie:
Następnie w starożytnym Rzymie hala targowo-sądownicza na głównym rynku (forum). Bazylika starożytna była to budowla na planie prostokąta, która mogła być jedno- lub wielonawowa, kryta lub odkryta, z wejściem na krótszym lub dłuższym boku, z apsydą lub bez, parterowa lub piętrowa.
Wyróżnia się dwa typy bazyliki rzymskiej:
- orientalną, która miała wejście (lub wejścia) na dłuższym boku, a jej wnętrze było podzielone na nawę środkową i przejście, które biegło wokół niej,
- grecką, która miała wejście na jednym z krótszych boków z apsydą naprzeciwko.
[edytuj] Bazylika wczesnochrześcijańska:
Chrześcijanie, nie chcąc korzystać z pogańskich świątyń i budować świątyń podobnych do świątyń pogańskich, zaadaptowali bazylikę grecką, jako wzorzec budowania świątyń chrześcijańskich.
W IV w. uzyskała wiele charakterystycznych elementów, m.in. wydłużony plan o wyraźnym założeniu osiowym oraz drewnianą więźbę (otwartą lub oddzieloną drewnianym stropem).
[edytuj] Bazylika w średniowieczu:
Od średniowiecza nazwę bazylika przyznawano także świątyniom, traktując je jako tytuł honorowy nadawany niektórym kościołom, najczęściej będącym siedzibą wysokiej rangi dostojnika kościelnego np. biskupa albo legata papieskiego. W katolicyzmie tytuł bazylika większa (basilica maior) jest zarezerwowany dla kościołów własnych papieża z tronem papieskim, bazylika mniejsza (basilica minor) – dla pozostałych.