Angkor
Z Wikipedii
Angkor – zabytkowy kompleks, w skład którego wchodzi miasto, zespoły świątynne, park archeologiczny, tereny leśne i zbiorniki wodne, obejmujący obszar ponad 400 km², będący pozostałościami po państwie Khmerów. Położony jest parę kilometrów na północ od miasta Siem Reap, w prowincji o tej samej nazwie, w Kambodży. Angkor wpisany jest na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Historia Angkoru zaczyna się w 802 roku, od dojścia do władzy Dżaja Warmana II (Jayavarmana II), który doprowadził do zjednoczenia państwa Khmerów, ogłaszając uniezależnienie się od Indonezji. Od tego czasu zaczęły powstawać świątynie jak Preah Ko w 879, czy Lolei w 893 roku. Jedną z ciekawszych budowli stanowi poświęcona hinduskiemu bożkowi Shiva świątynia Banteay Srei wybudowana około 967 roku. Banteay Srei oznacza "Cytadela Kobiet", a została wykonana z czerwonego kamienia, którego pochodzenia nie udało się ustalić, w każdym razie nie występuje on w bliższej i dalszej okolicy.
Za panowania Suria Warmana II (1113-1150 n.e.) powstała największa świątynia, Angkor Wat. Jest wyrazem wysokiego poziomu rozwoju kulturalnego, ze względu na piękne i perfekcyjnie wykonane dekoracje, proporcje, czy rzeźbę.
Stolica Angkoru przenoszona była wielokrotnie przez poszczególnych władców. Na przykład, pierwszy władca Dżaja Warman II przenosił ją dwukrotnie w czasie swego panowania. Na przełomie XII w. i XIII w., za panowania Dżaja Warmana VII, powstaje Angkor Thom, czyli "Wielkie Miasto", otoczone murem obronnym na planie kwadratu o boku 3 km i wysokości 8 m. Główną świątynią jest Bayon. Jedyną pozostałością po siedzibie królów, zachowaną do dziś jest Phimeanakas. Angkor Thom był ostatnią stolicą przed upadkiem państwa, podbitym przez Tajów w 1432, którzy w 1434 roku przenieśli ją do Phnom Penh.
W XVI w. Portugalczycy wyparci z Sumatry przez Duńczyków poprosili o azyl w Kambodży i wtedy pierwsi Europejczycy ujrzeli Angkor na własne oczy. Jednak proces restauracji rozpoczął się dopiero pod koniec XIX w. a w latach 1907-1970 odbywał się pod kierunkiem "Francuskiej Szkoły Dalekiego Orientu" (EFEO).
Reżim Czerwonych Khmerów, pod rządami Pol Pota próbował zniszczyć część zabudowań Angkoru za pomocą prymitywnych ładunków wybuchowych, jednak udało im się dokonać jedynie powierzchownych zniszczeń. Poważnym utrudnieniem dla prac restauracyjnych okazały się tysiące min rozstawionych na ogromnych obszarach otacających zabytkowe obiekty. Wraz z nastaniem reżimu wszyscy zagraniczni członkowie ekipy prowadzącej prace zostali wydaleni z kraju, natomiast z kilku tysięcy tubylców współpracujących z nimi pozostało jedynie kilka osób. Została zniszczona część dokumentacji, przez co po ustaniu reżimu archeologowie stanęli przed zadaniem układania największych puzzli świata – uprzednio rozebranego dla umożliwienia innych prac muru przy jednym z obiektów składającego się z kilkuset tysięcy kamieni.
Dziś kontynuowane są prace archeologiczne i konserwatorskie, mające na celu przywrócenie świetności zniszczonym zabytkom.
[edytuj] Królowie dynastii Angkorskiej
- Dżaja Warman II (802-850)
- Dżaja Warman III (850-877)
- Indra Warman I (877-889)
- Jaszo Warman I (889-910)
- Harsza Warman I (910-928)
- Dżaja Warman IV (928-942)
- Harsza Warman II (942-944)
- Radżendra Warman (944-968)
- Dżaja Warman V (968-1001)
- Udajaditja Warman I (1001-1002)
- Suria Warman I (1002-1049)
- Udajaditja Warman II (1049-1065)
- Harsza Warman III (1065-1090)
- Dżaja Warman VI (1090-1108)
- Dharanindra Warman I (1108-1112)
- Suria Warman II (1112-1152)
- Harsza Warman III (1152)
- Dharanindra Warman II (1152-1177)
Kraj okupowany przez Czamów
- Dżaja Warman VII (1181-1219)
- Indra Warman II (1219-1243)
- Dżaja Warman VIII (1243-1295)
- Sri Indra Warman (1295-1307)
- Sri Indrjaja Warman (1307)
- Dżaja Warman Parameswara (XIV w.)
Pierwszy najazd Tajów odbył się w 1351 r. Ponowny najazd w 1431 r. zakończył się upadkiem państwa Khmerów w rok później.
[edytuj] Zabytki Angkoru
Angkor Thom ~ Angkor Wat ~ Baksei Chamkrong ~ Banteay Kdei ~ Banteay Samre ~ Banteay Srei ~ Baphuon ~ Bayon ~ Chau Say Tevoda ~ East Baray ~ East Mebon ~ Kbal Spean ~ Khleangs ~ Krol Ko ~ Lolei ~ Neak Pean ~ Phimeanakas ~ Phnom Bakheng ~ Phnom Krom ~ Prasat Ak Yum ~ Prasat Kravan ~ Preah Khan ~ Preah Ko ~ Preah Palilay ~ Preah Pithu ~ Pre Rup ~ Spean Thma ~ Srah Srang ~ Ta Prohm ~ Ta Som ~ Ta Keo ~ Terrace of the Elephants ~ Terrace of the Leper King ~ Thommanon ~ West Baray ~ West Mebon
[edytuj] Galeria
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Angkor Wat.org (en) Informacje o Angkorze
- Angkor.Wat.Online.fr (fr) Informacje o Angkorze
- http://maps.google.com Angkor Wat
- http://maps.google.com Angkor Thom
- http://www.canbypublications.com Mapa Angkoru