Zwarte thee

Zwarte thee is een ‘echte’ thee (dat wil zeggen, gemaakt van de bladeren van de Camellia sinensis) gemaakt door zwaardere oxidatie dan de witte, groene, en oolong-variëteiten. Het is in het algemeen sterker in smaak en bevat meer cafeïne dan lichter geoxideerde thee.

In het Chinees en cultureel gerelateerde talen, wordt zwarte thee rode thee genoemd (紅茶, Mandarijn hóngchá, Japans kōcha), misschien een duidelijkere beschijving van de vloeistof. In de westerse wereld verwijst "rode thee" gewoonlijk naar de Zuid-Afrikaanse rooibos-thee.

Groene thee verliest gewoonlijk zijn smaak na een jaar, maar zwarte thee behoudt zijn smaak gedurende meerdere jaren (meer dan vijftig jaar in het speciale geval van pu-erh-thee). Het is daarom lang een handelsartikel geweest, en samengeperste blokken zwarte thee hebben zelfs gediend als een vorm van geld in Mongolië, Tibet en Siberië tot in de 19e eeuw. Zwarte thee was oorspronkelijk als enige soort thee in de westerse cultuur bekend; hoewel groene thee meer gebruikt wordt, vormt zwarte thee nog meer dan 90 percent van de theeverkoop in het westen.

De term 'zwarte thee' wordt in Engeland ook gebruikt om een kop thee zonder melk aan te duiden, omdat het toevoegen van melk daar een vast gebruik is.

[bewerk] Types zwarte thee

Gewoonlijk wordt ongemengde zwarte thee genoemd naar de streek van productie.

Assam: Assam, India - Een thee met een rijke 'body', sterk en met een duidelijke moutsmaak. Wanneer de smaak (te) scherp is, kan hij lekker smaken met een wolkje melk.
Ceylon: Sri Lanka
Darjeeling: West Bengalen, India
Lapsang souchong: China (正山小种 of 烟小种): Lapsang souchong komt oorspronkelijk uit Fujian, China. Het is een zwarte thee, gedroogd boven brandend naaldhout. Hierbij wordt een sterke rooksmaak ontwikkeld.
Keemun: China
Nilgiri: Nilgiri, Tamil Nadu, India
Earl Grey
Vietnamese: Vietnam - Niet ongelijk aan sommige goedkopere Yunnan-thee, een plezierig en zoet aroma maar maar met meer 'body' en donkerder; niet zoals thee uit Nepal of Darjeeling.
Nepalese: Nepal - Ongeveer gelijk aan de lagere klassen Darjeeling, maar heeft zijn smaak.

[bewerk] Productie van zwarte thee

Na de oogst worden de bladeren eerste geblanceerd door er lucht over te blazen.

Dan kan de zwarte thee op twee manieren gemaakt worden, CTC (Crush, Tear, Curl) of orthodox. De CTC-methode wordt gebruikt voor thee van mindere kwaliteit die in theezakjes terechtkomt en machinaal verwerkt wordt. Deze methode is efficiënt en effectief om een betere kwaliteit te krijgen uit bladeren van medium en lagere kwaliteit.

De orthodoxe methode wordt met machines of met de hand uitgevoerd. Handverwerking wordt gebruikt voor de hogere kwaliteiten. Hoewel de orthodoxe methode kan verschillen per type thee, resulteert dit type verwerking in losse thee van hoge kwaliteit die vaak gewild is bij veel connoisseurs.

Hierna worden de bladeren geoxideerd onder gecontroleerde temperatuur en vochtigheid. Dit proces wordt ook wel 'fermentatie' genoemd, hoewel er geen fermentatie plaatsvindt. De graad van oxidatie bepaalt de kwaliteit van de thee. Omdat de oxidatie al begint bij het drogen, is de tijd tussen deze stappen ook een cruciale factor in de kwaliteit van de thee.

Dan worden de bladeren gedroogd om het oxidatieproces te stoppen.

Uiteindelijk worden de bladeren gesorteerd in klassen volgens grootte, meestal door zeven. De thee kan verder gesubklasseerd worden volgens andere criteria.

De thee is nu klaar om verpakt te worden.

[bewerk] Variëteiten

Indiase en Ceylon-thee worden meestal genoemd naar het gebied van oorsprong : Darjeeling, Assam, Ceylon, etc., en verder naar landgoed en klasse voor kwaliteitsbladeren: b.v. "Darjeeling Lingia FTGFOP1".

In Ceylon-thee uit Sri Lanka zijn deze klassenamen een aanduiding van de grootte en/of van hoe de thee eruit ziet. Het is echter geen aanduiding voor de kwaliteit. Er is mogelijke een gebrek aan uniformiteit in de klassen die door de markt gebruikt worden, wat het vrij moeilijk maakt om ze correct en accuraat te beschrijven.
Ceylon-thee kan in twee groepen worden onderverdeeld:

De 'theeblad-klassen' die oorspronkelijk door de Ceylon-thee-pioniers werden gemaakt.
De kleinere, gebroken klassen die vandaag de dag worden gebruikt.

Lijst van Ceylon theeblad-klassen:

Orange Pekoe (O.P.) - Lange, dunne, draderige bladeren soms met de top. De gezette thee is licht van kleur.
Pekoe (Pek.) - De bladeren zijn korter en niet zo draderig als O.P., maar de gezette thee heeft meestal meer kleur.
Souchong (Sou.) - EEn krachtig en rond blad, met een bleke drank.
Broken Orange Pekoe (B.O.P. of BOP) - Dit soort is een van de meest aantrekkelijke. Het is veel kleiner dan alle andere theesoorten en heeft een top. De drank heeft een goede kleur en smaak.
Broken Pekoe (B.P.) - Iets groter dan B.O.P., met iets minder kleur, meestal als vuller in blends gebruikt.

Broken Pekoe Souchong (B.P.S) - Iets groter dan B.P. en daarom iets lichter, maar ook gebruikt als blendvuller.

Broken Orange Pekoe Fannings (B.O.P.F.) - DIt soort is erg gewild, vooral in Engeland. Het is veel kleiner dan B.O.P. and je kunt er snel thee mee zetten, met een mooie kleur.

Er wordt een kleine hoeveelheid soorten met top of bloemen gemaakt, (waaronder Bloemige Orange Pekoe (F.O.P) en Bloemige gebrolen Orange Pekoe (F.B.O.P)). Deze zijn veel duurder om te maken dan de fabriekmatige soorten, omdat hierbij de toppen met de hand uitgesorteerd moeten worden.

In Assam, De belangrijkste theesoorten zijn bloemige pekoe (FP), orange pekoe (OP), pekoe (P), pekoe souchong (PS) en souchong (S), met gebroken theeklassen BOP = gebroken Orange pekoe,; FOP =bloemige Orange pekoe; TGFOP = Toppige Gouden bloemige Orange pekoe; BOP= gebroken Oange pekoe; FOP = bloemige Orange pekoe; TGFOP = with broken tea grades BOP = Broken Orange pekoe; FOP = Flowery Orange Pekoe; FTGFOP = fijste toppige gouden bloemige Orange pekoe. Alle typen worden gewoonlijk als enkele' soorten verkocht, of als blend. Blendnamen zijn meestal algemener, zoals "Assam thee" types are sold as either "single" teas, meaning just one variety, or as blends. Blend names are usually more general e.g. "Assam Tea".

Falsificatie is een serieus probleem in de wereld theehandel; de hoeveelheid thee die jaarlijks in de wereld als Darjeeling wordt verkocht is vele malen groter dan de jaarlijkse theeproductie in Darjeeling, die geschat wordt op 11,000 ton.