Stamppot
Een stamppot is in Vlaanderen (daar is de benaming hutsepot meer gebruikelijk) en Nederland een traditioneel gerecht dat wordt bereid uit diverse onderdelen, meestal uit aardappelen en groenten.
[bewerk] Algemene bereidingswijze
De onderdelen van de stamppot worden al dan niet in één pan in ruim water met zout goed gaar gekookt. Daarna wordt het water afgegoten en worden alle onderdelen door elkaar gestampt met een stamper, en af en toe geroerd. Naar smaak wordt zout, peper en eventueel boter of ander vet toegevoegd. Direct daarna wordt het gerecht geserveerd. Daarbij kan nog los vlees gegeven worden. Favoriet bij sommigen is een kuiltje jus in de stamppot.
[bewerk] Stamppotten
Stamppot andijvie (met spekjes)
- Stamppot rauwe andijvie: gaar gekookte aardappelen worden door rauwe fijngesneden andijvie gestampt. Daardoor heen kunnen blokjes kaas en uitgebakken spek(jes) worden geroerd, waarbij de kaas enigszins moet smelten. Op Texel wordt recept dit ook wel stimpestamp genoemd.
- Stamppot andijvie: gaar gekookte andijvie wordt vermengd met gaargekookte aardappelen en vervolgens gestampt. Serveren met een kuiltje jus.
- Hete bliksem: een stamppot op basis van aardappelen en appels. Door het vocht in vooral de appel blijft deze stamppot erg lang warm. Vaak geserveerd met spek of bloedworst. In Oost-Nederland wordt dit gerecht ook wel "hemmel en eerde" genoemd, naar de twee hoofdingredienten, appel hoog uit de boom (hemel) en aardappels uit de grond (aarde).
- Stamppot boerenkool: meestal geserveerd met rookworst of metworst. In Groningen wordt dit recept mous genoemd.
- Stamppot spinazie: meestal geserveerd met spek en pijnboompitten.
- Stamppot zuurkool: meestal geserveerd met rookworst of metworst. De zuurkool dient apart te worden gekookt van de aardappelen, want anders worden deze door de invloed van het zuur uit de kool niet gaar.
- Hutspot: een stamppot van aardappelen, wortels en uien. In België heet dit stoemp.
- Stamppot raapstelen: rauwe raapstelen worden vermengd met gekookte aardappelen en evt. spekjes en vervolgens door elkaar gestampt. In Noord Brabant heet dit 'keeltjesstamppot'. Het is een typische voorjaarsstamppot, die in februari-maart wordt gegeten, meestal met spek.
- Stamppot augurken: rauwe augurken worden gestampt en vermengd met gekookte aardappelen en spekjes. Deze stamppot werd vooral in Den Helder en omstreken gegeten omdat daar altijd een overschot aan augurken was.
