Roland (Ridder)
Dit artikel zou samengevoegd moeten worden met Orlando (ridder), of er dient een duidelijker afbakening tussen beide artikelen te worden gemaakt (Overleg).
Roland (* ca. 736; † 15 Augustus 778) in het oud Franks Hruodland ook Hruotland is ook bekend als Orlando. De naam gaat terug op de Oudgermaanse benaming Hrôth Nanths, een typische tweeledige naam die zoveel betekent als Die Gene die beroemd is door het hele land.
Hij was in het Frankenrijk van Karel de Grote graaf van de bretonse of brittanische mark, respectievelijk Cenomanië. Hij was één van de eerste Paladijnse ridders. Hij zou een neef van Karel de Grote geweest zijn, maar dit is nooit helemaal achterhaald, door middel van volkse vertellingen bleef zijn mythe overeind.
Er is slechts één enkele historische verwijzing naar een Franse Roland, in een deel van de Vita Karoli Magni, geschreven door de biograaf van de keizer, Einhard. De originele tekst in het Latijn verwijst naar "Hruodlandus Brittannici limitis praefectus". Hij sneuvelde bij de terugtocht uit Spanje na Karels veldtocht tegen de Waskonen (Basken). In een bergpas bij Roncevaux in de Pyreneeën werd de Frankische achterhoede, waar Hruotland bevelhebber van was, in de pan gehakt.
Onder de baskische bergbewoners doet nog steeds de sage de ronde, dat in stormachtige nachten de echo van een hoorn kan worden gehoord - de hoorn Olifant - die Hruotland bij zijn sterven zou hebben geblazen om de Frankische voorhoede te waarschuwen.
Hruotland zou volgens overlevering in Blaye begraven zijn, maar het graf werd tijdens de Franse Revolutie verwoest. Zijn Grafschrift bevindt zich in de Nationale Bibliotheek in Parijs. Tegelijkertijd met Hruotland sneuvelden onder anderen Graaf Eginhard von Metz en Graaf Anselm von Worringen. De hoorn Olifant zou in Bordeaux begraven zijn, zijn zwaard (of een kopie ervan) bevindt zich waarschijnlijk in Rocamadur.
In Italië en de Slavische landen wordt de ridder voornamelijk Orlando genoemd en zijn de verhalen rond zijn persoon wat geromantiseerder. In Duitsland en Frankrijk wordt hij Roland genoemd.
Vanaf de 12e Eeuw werd, losjes gebaseerd op historische bronnen, van Roland een populaire held gemaakt door de middeleeuwse minstrelen. Hij werd het symbool van de nobele Christen die door Moslims in de pan werd gehakt. Op dat moment was het Iberisch Schiereiland immers deels in handen van Moslims.
De belangrijkste bron voor latere verhalen is het zogenaamde Het Roelantslied waarin werd beschreven over zijn daden bij de strijd om Roncevaux. In 1510 schreef Ludovico Ariosto het gedicht Orlando Furioso. Antonio Vivaldi en Georg Friedrich Händel baseerde er een opera op. In Frankrijk en Italië wordt zijn legende vaak via poppenspel verteld.
In Catalonië werd Roland (of Rotllà zoals de Catalanen hem noemen) een mythische, sterke, reus. In veel plaatsen in zowel Noord als Zuid Catalonië kom je namen tegen die iets te maken hebben met Rotllà.
[bewerk] Literatuur
- Steinsieck, Wolf: Das altfranzösische Rolandslied. Stuttgart: Reclam, 1999. - ISBN 3-15002-746-2
- Wapnewski, Peter/Wesle, Carl: Das Rolandslied des Pfaffen Konrad. Tübingen: Niemeyer, o.J. - ISBN 3-48420-169-X
- Klein, Hans-Wilhelm: Die Chronik von Karl dem Großen und Roland. W. Fink-Verlag, Band XIII (ca. 1985)
- Lejeune, Rita u.a.: Die Rolandsage. Brüssel 1966
[bewerk] Links
- Jan Thor, Orlando Furioso (Het Roelandslied en een kritisch onderzoek)
- Roland und das Olifant. Das Rolandslied. La chanson de Rollant. Der helt Rolant
- Konrad der Pfaffe, um 1170 (bibliotheca Augustana)
- Foto van de hoorn Olifant van een olifantsslachtttand die aan Hruotland wordt toegeschreven
