Niklaus Wirth
Niklaus Wirth (Winterthur, 15 februari 1934) Zwitsers ontwikkelaar van diverse programmeertalen.
Wirth studeerde elektronica aan de Eidgenössische Technische Hochschule (ETH) in Zürich waar hij in 1959 afstudeerde. Daarna behaalde hij zijn doctoraat aan de Laval Universiteit in Canada en studeerde hij aan de universiteit van Universiteit van Californië - Berkeley. Hij doceerde aan de Stanford Univerity en aan de ETH in Zürich, waar hij van 1968 tot aan zijn pensionering in 1999 professor aan de vakgroep informatica was.
Wirth behaalde zijn doctoraaltitel met een grondstudie naar de diverse dialecten van de programmeertaal Algol, waaruit een nieuw, geformaliseerd dialect resulteerde: Algol-W genaamd.
Gebaseerd op Algol-W introduceerde Wirth in 1968 de programmeertaal Pascal, een formele, type-strikte programmeertaal. Hoewel de taal uitsluitend bedoeld was als studiemateriaal voor zijn studenten kreeg het, door zijn eenvoud en door de snelle (en gratis) compilers die er voor verkrijgbaar waren, al snel een grote schare aanhangers.
In 1980 startte Wirth een nieuw computer-project, waarvoor hij een computertaal nodig had die, anders dan Pascal, ook geschikt was om op systeemniveau toegepast te worden. Deze taal werd Modula, later Modula-2. Net als Pascal is Modula een geformaliseerde functionele taal, met sterke type-checking. Anders dan Pascal zijn in Modula een aantal praktische problemen van software-ontwikkelaars opgelost. In Modula introduceerde Wirth de concepten 'Modulair programmeren' en 'Software reusability', een mechanisme waarmee functies en variabelen uit andere modules kunnen worden geïmporteerd of juist worden gemaskeerd.
Onder druk van het sterk opkomende concept van 'object georiënteerd programmeren' ontwikkelde Wirth in de jaren 90 van de 20e eeuw 'Oberon', een taal die zich van alle andere onderscheidt doordat het zowel een programmeertaal als een besturingssysteem is. In de inleiding tot deze taal zet Wirth zich sterk af tegen de gangbare teneur van object georiënteerde talen, die in zijn optiek doorgaans de verkeerde oplossingen voor de aan de orde gestelde problemen bieden. Inderdaad levert het door Wirth voorgestelde mechanisme een veel compactere en eenvoudiger taal op dan de concurrerende talen. Oberon biedt als eerste taal aanknopingspunten voor software componenten, en wordt dan ook commercieel verkocht onder de naam Component Pascal.
Niklaus Wirth geldt samen met Brian Kernighan als grote voorman op het gebied van programmeertalen. Beiden hebben echter een sterk contrasterend beeld van de eisen die aan programmeertalen moeten worden gesteld, wat Kernighan noopte tot het schrijven van het werk 'Why Pascal is not my favorite programming language'. Wrang genoeg werden de meeste beperkingen die Kernighan opmerkte reeds voor verschijnen van dit opstel door Wirth in Modula-2 opgelost, en zou 'C' in haar ansi-vorm veel van deze 'tekortkomingen' overnemen, omdat ze aantoonbaar tot verheldering van de structuur voerden.
Sterk vereenvoudigd zou men kunnen stellen dat 'Wirth'-talen gebaseerd zijn op de grondgedachte dat de programmeur de compiler duidelijk moet maken te weten waarmee hij bezig is, en hem dwingen zijn werk te structureren, terwijl 'C' (Kernighan)-dialecten juist ervan uitgaan dat de programmeur a priori weet waarmee hij bezig is. Compilers voor Wirth-talen zijn -bij gelijke performance- doorgaans kleiner en sneller dan die van de 'C'-talen.
Veel programmeercursussen zijn gebaseerd op door Wirth ontwikkeld studiemateriaal, en wanneer bij programmeercursussen eenvoudige voorbeelden in 'pseudo code' worden geschreven, lijkt deze pseudo-code doorgaans als twee druppels water op Pascal of Modula-2.
Sinds zijn pensionering in 1999 is Wirth commissaris bij Oberon Micro Systems, het bedrijf dat zijn laatste creatie, Oberon (meer precies het dialect 'Component Pascal') commercialiseert.
