Moldavië (land)
De Republiek Moldavië (Roemeens: Republica Moldova) is een republiek in Zuidoost-Europa, grotendeels gelegen tussen de rivieren Proet en Dnjestr (Nistru). Het land wordt in het westen begrensd door Roemenië en voor de rest door Oekraïne. De hoofdstad is Chisinau (Russisch: Kisjinjov). Het land geldt als een van de armste landen in Europa. De bevolking is overwegend Moldavisch (een benaming die pas na de scheiding van de rest van Moldavië in zwang kwam: de inwoners van Roemeens Moldavië worden als Roemenen beschouwd), en er zijn Oekraïense, Russische en Gagaoezische minderheden. Moldavië behoorde tot 1991 tot de Sovjet-Unie. Het grondgebied van het land komt geheel overeen met dat van de sovjetrepubliek Moldavië en gedeeltelijk met dat van het voormalige Bessarabië (dat tot de Tweede Wereldoorlog Roemeens was). Alleen het zuidelijkste en noordelijkste deel van dat Bessarabië behoren nu tot Oekraïne, terwijl het gebied op de linkeroever van de Dnjestr, Transnistrië, nooit tot Bessarabië behoorde, maar - volgens het overgrote deel van de wereldgemeenschap - wel tot het huidige Moldavië. Transnistrië heeft zich in 1991 eenzijdig onafhankelijk verklaard. De tweede stad van Moldavië, Tiraspol, ligt in dit gebied.
[bewerk] Geschiedenis Zie Geschiedenis van Moldavië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De tegenwoordige Republiek Moldavië verwijst in zijn naam naar het historische vorstendom, dat tussen de Karpaten en de Dnjestr lag en daarmee een groter gebied besloeg dan het huidige land. Dit door Roemenen bevolkte gebied stond aanvankelijk onder grote Turkse invloed, en later onder Russische. De Russische invloed was vooral sterk in het oostelijke deel, dat in 1806 grotendeels door dat land veroverd werd en bekendheid kreeg als Bessarabië. [bewerk] StaatsinrichtingMoldavië is een presidentiële republiek met een parlementair stelsel. De uitvoerende macht is in handen van de president die door het parlement wordt gekozen voor een termijn van vier jaar (herkiesbaar). De wetgevende macht is in handen van het eenkamerparlement, dat om die vier jaar door middel van algemeen kiesrecht wordt gekozen. De premier staat aan het hoofd van het kabinet.
[bewerk] Politieke partijenRegeringspartij is de Communistische Partij van Moldavië van president Vladimir Voronin en premier Vasile Tarlev. Deze partij richt zich de laatste jaren op het Westen (EU). Andere partijen zijn de Democratische Boerenpartij, de Socialistische Partij, het Blok van Boeren, Arbeiders en Intellectuelen en het Christen-Democratisch Volksfront. In het begin van de jaren '90 speelde de Partij voor Herrijzenis en Verzoening een belangrijke rol in de regering. [bewerk] DistrictenMoldavië is verdeeld in de nevenstaande 32 arrondissementen, 5 gemeenschappen (Gemeenschap Chişinău, Gemeenschap Bălţi en Gemeenschap Tighina/Bender, Gemeenschap Comrat, Gemeenschap Tiraspol), één zelfstandige, niet aangrenzende regio (Gagauzia), en nog Transnistrië, zie verderop in het artikel. Vanaf eind jaren 90 tot februari 2003 was Moldavië verdeeld over de volgende 9 departementen:
Transnistrië is een speciaal verhaal, dat hieronder wordt uitgelegd. [bewerk] Transnistrië Zie Transnistrië voor het hoofdartikel over dit onderwerp.De in Transnistrië (ook: Transdnjestrië) wonende Russen leven sinds de val van de Sovjet-Unie in december 1991 in onmin met het centrale gezag. In 1991 werd de Moldavische Republiek Transnistrië uitgeroepen die overigens niet wordt erkend door de internationale gemeenschap. De problemen tussen de Moldaviërs en de Transnistriërs liepen in 1992 uit op een burgeroorlog. De Transnistriërs werden gesteund door het veertiende leger van het voormalige Sovjetleger dat gelegerd is in Transnistrië. Na bemiddeling van het GOS kwam het tot een vredesverdrag waarin werd bepaald dat, mocht Moldavië zich aansluiten bij Roemenië, Transnistrië zich in dat geval mag afscheiden. [bewerk] GeografieDe westelijke grens (met Roemenië) wordt gevormd door de rivier de Proet, een zijrivier van de Donau. In het noordoosten van Moldavië is de Dnjestr de belangrijkste rivier, die eveneens van noord naar zuid stroomt. Het noorden is heuvelachtig, en het hoogste punt van het land, de Dealul Bălăneşti, ligt 430 m boven de zeespiegel. Moldavië heeft een gematigd continentaal klimaat met warme zomers en milde winters. [bewerk] Grote steden Zie Lijst van grote Moldavische steden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
[bewerk] Cultuur[bewerk] HeldenMoldavië ligt tussen de Latijnse en Slavische culturen gesitueerd, en heeft zodoende enkele nationale helden van de buurlanden overgenomen. [bewerk] Dimitrie CantemirDe vorst Dimitrie Cantemir was een van de belangrijkste Moldavische figuren uit de 18e eeuw. Cantemir schreef in zijn Descriptio Moldaviae (Berlijn, 1714) de eerste geografische, etnografische en economische beschrijving van het land. [bewerk] Mihai EminescuDe romanticus Mihai Eminescu (geboren als Mihail Eminovici) was waarschijnlijk de beroemdste en meest invloedrijke poëet in de Roemeense taal. [bewerk] Zie ook
[bewerk] GodsdienstHet grootste deel van de bevolking is Oosters-Orthodox (98%), daarnaast zijn er ook Rooms-katholieken en Joden. [bewerk] Zie ook
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
