Moerbei
Moerbei | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Witte moerbei |
|||||||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||||||
|
|||||||||||||||||
geslacht | |||||||||||||||||
Morus L. (1753) |
Moerbei (Morus) is een geslacht van tien tot zestien soorten bladverliezende bomen de inheems zijn in de warmere, gematigde streken en subtropische regio’s van Azië, Afrika en Noord-Amerika. De meeste soorten zijn inheems in Azië.
Het nauwverwante geslacht Broussonetia staat ook wel bekend als moerbei, met name de papiermoerbei (Broussonetia papyrifera).
Inhoud |
[bewerk] Soorten
De taxonomie van Morus is complex en discutabel. Meer dan 150 soortnamen zijn gepubliceerd, maar in het algemeen worden maar tien tot zestien soorten geaccepteerd, hoewel verschillende bronnen “verschillende” selecties van geaccepteerde namen citeren. De classificatie wordt ook gecompliceerd door wijdverbreide hybridisatie, waarbij de hybrides vruchtbaar zijn.
De volgende soorten worden algemeen geaccepteerd:
- Morus alba (Witte moerbei; Oost-Azië)
- Morus australis (Chinese moerbei; Zuidoost-Azië)
- Morus mesozygia (Afrikaanse moerbei; zuidelijk en centraal Afrika )
- Morus microphylla (Texaanse moerbei; Texas, Mexico)
- Morus nigra (Zwarte moerbei; Zuidwest-Azië)
- Morus rubra (Rode moerbei; oostelijk Noord-Amerika)
De volgende soorten, die uit oostelijk en zuidelijk Azië komen worden aanvullend geaccepteerd door een of meerdere taxonomische lijsten of studies. Synoniemen zoals gegeven door andere lijsten of studies worden tussen haakjes aangegeven.
- Morus atropurpurea
- Morus bombycis (M. australis)
- Morus cathayana
- Morus indica (M. alba)
- Morus japonica (M. alba)
- Morus kagayamae (M. australis)
- Morus laevigata (M. alba var. laevigata, M. macroura)
- Morus latifolia (M. alba)
- Morus liboensis
- Morus macroura (M. alba var. laevigata)
- Morus mongolica (M. alba var. mongolica)
- Morus multicaulis (M. alba)
- Morus notabilis
- Morus rotundiloba
- Morus serrata (Himalaya-moerbei; M. alba var. serrata)
- Morus tillaefolia
- Morus trilobata (M. australis var. trilobata)
- Morus wittiorum
[bewerk] Gebruik en cultivatie
De vruchten zijn eetbaar en worden veel gebruikt in gebak en wijnen. De vruchten van de zwarte moerbei (inheems in Zuidwest-Azië) en de rode moerbei (inheems in oostelijk Noord-Amerika) hebben de beste smaak. De vruchten van de witte moerbei, een Oost-Aziatische soort, die op grote schaal is genaturaliseerd in stedelijke gebieden in oostelijk Noord-Amerika heeft een andere smaak, die soms wordt gekarakteriseerd als smaakloos. De rijpe vruchten bevatten aanzienlijke hoeveelheden resveratrol
De bladeren van de witte moerbei zijn ook van economisch belang omdat ze het enige voedsel zijn van de zijderups, die dient voor de zijdeproductie. De larven van andere soorten Lepidoptera voeden zich soms ook met deze plant zoals de kleine zomervlinder, de lindepijlstaart en het bont schaapje (Acronicta aceris)
Moerbeien kunnen uit zaad worden opgekweekt en dit wordt ook vaak geadviseerd omdat uit zaad opgekweekt planten meestal een betere conditie hebben. Maar meestal worden ze opgekweekt uit grote stekken, die makkelijk wortelen.
[bewerk] Mythologie
Een Griekse mythe over Pyramus en Thisbe verklaart de kleur van de vruchten.
[bewerk] Referenties and externe links
- Flora of China: Morus
- Flora of North America: Morus
- University of Melbourne: Sorting Morus names
- Museum of Cape Town: Moraceae
- Zhao Weiguo, Pan Yile, Zhang Zhifang Jia Shihai, Miao Xuexia & Huang Yongping. 2005. Phylogeny of the genus Morus. African Journal of Biotechnology 4 (6): 563-569 Online (pdf file)