Keurvorst
De keurvorsten (van keur, keuze) waren van 1198 tot 1806 verantwoordelijk voor het verkiezen van een nieuwe koning, resp. keizer van het Heilige Roomse Rijk. Het ambt ontstond tijdens de strijd om de troon tussen de Welfen en de Staufen. Paus Innocentius III loste dat op door erop te staan dat van alle rijksvorsten er slechts zeven gerechtigd zouden zijn de nieuwe koning te kiezen. Het selecte college van keurvorsten bestond sinds 1257 uit:
- 3 geestelijke keurvorsten:
- 4 wereldlijke keurvorsten:
- Paltsgraaf aan de Rijn
- Hertog van Saksen
- Markgraaf van Brandenburg
- Koning van Bohemen
Het college werd in deze vorm vastgelegd in 1356 in de Gouden Bul.
De keurvorsten verkozen volgens het meerderheidsprincipe de nieuwe koning (keizer) wanneer zijn voorganger stierf. Zij deden dat in het algemeen pas als de kandidaat allerlei concessies gedaan had en daarmee was de macht van de Duitse vorsten zekergesteld.
Na de Hussieten-oorlogen van de 15e eeuw werd de keurvorstelijke waardigheid van de Boheemse koning tot 1708 niet waargenomen. In de loop van de Dertigjarige Oorlog verwierf hertog Maximiliaan I van Beieren de Opper-Palts en daarmee de keurvorstelijke waardigheid, die in 1648 als de achtste keur aan het college werd toegevoegd. Na 1692 had ook de hertog van Brunswijk-Lüneburg de waardigheid (keurvorstendom Hannover) en waren er dus negen keurvorsten. In de Reichsdeputationshauptschluss werden in 1803 de geestelijke keuren opgeheven. Die van Mainz ging over op het vorstendom Regensburg-Aschaffenburg en Salzburg; Württemberg, Baden en Hessen-Kassel kregen de keurvorstelijke waardigheid. Dit duurde echter niet lang omdat in 1806 het Heilige Roomse Rijk opgeheven werd. Slechts de heerser van Hessen-Kassel bleef de nu inhoudsloze titel van keurvorst voeren.
