Keiko (orka)
Keiko (vermoedelijk 1977 – 12 december 2003) was een orka, die wereldberoemd werd als Willy in de speelfilms Free Willy.
Als jonge orka werd Keiko in 1979 gevangen genomen door IJslandse jagers, waarna hij enkele jaren in het Sædyrasafnið-aquarium in IJsland werd gehouden. In 1982 werd Keiko verkocht aan het pretpark Marineland in Ontario (Canada). Keiko moet optreden voor publiek, en krijgt huidaandoeningen. Drie jaar later werd hij voor 350.000 dollar doorverkocht aan het Reino Adventura pretpark in Mexico City, waar hij alleen in een bassin verbleef.
Filmmaatschappij Warner Bros. zocht in 1992 een orka voor de speelfilm Free Willy. De film, over een gevangen genomen orka die uiteindelijk zijn vrijheid terugkrijgt, werd een groot succes. Het duurde dan ook niet lang of er ontstond verontwaardiging over de omstandigheden waaronder Keiko in Mexico gevangen wordt gehouden. Het Amerikaanse Life publiceerde hierover als eerste tijdschrift.
In 1994 wordt de Keiko-stichting opgericht, met als doel de vrijlating van Keiko. Het fonds kreeg grote bekendheid toen in 1995 de film Free Willy 2 werd uitgebracht. Dankzij giften van Warner Bros (4 miljoen dollar) en een anonieme gever, konden voldoende middelen worden ingezameld om Keiko vrij te kopen. Keiko werd naar een groter aquarium in de Amerikaanse staat Oregon overgebracht, waar hij twee jaar zou verblijven. Er werd een verblijf voor hem gebouwd dat 7,3 miljoen dollar koste. Hier werd hij voorbereid op leven in het wild. Dit verliep moeizaam, en de datum van zijn vrijlating werd herhaaldelijk uitgesteld. Op 9 september 1998 werd Keiko tenslotte overgevlogen naar de Westman-eilanden bij IJsland, waar hij in de baai Klettsvík op het grootste eiland Heimaey een zwemruimte kreeg met een open verbinding naar de oceaan.
Omdat Keiko zo lang in gevangenschap had geleefd, en nooit contact had gehad met soortgenoten, verliep de vrijheid van Keiko aanvankelijk vrij moeizaam. Pas in de zomer van 2002 zwom Keiko met een aantal soortgenoten naar Noorwegen. Daar trok Keiko zich terug in een fjord. De Noorse overheid stelde bescherming in, om te voorkomen dat hij te veel last zou hebben van toeristen.
Keiko overleed op 12 december 2003 aan de gevolgen van een longontsteking.
