Isaac Asimov
Isaac Asimov (Petrovichi, 2 januari 1920 – New York, 6 april 1992) was een Amerikaans schrijver en biochemicus. Hij was een zeer succesvol en vruchtbaar auteur van sciencefiction (SF) en van populair-wetenschappelijke boeken voor het grote publiek. Hij heeft ongeveer 500 publicaties op zijn naam. Fans noemen hem nog steeds liefkozend The Good Doctor.
Inhoud |
[bewerk] Vroege jaren
Asimov werd geboren in Petrovichi, Rusland, maar zijn familie emigreerde naar de VS toen hij drie jaar oud was. Hij groeide op in Brooklyn, in de stad New York. Zijn ouders waren van joodse afkomst maar waren vrijzinnig in hun godsdienstige opvattingen. De jonge Isaac kon zich daardoor zonder problemen zelfstandig ontwikkelen tot een 'man van de wereld' en in contact komen met de 'pulp' SF-tijdschriften uit de jaren '20 en '30, die zijn interesse in SF aanwakkerden. Hij studeerde af aan de Columbia University in 1939 en behaalde daar ook een Ph.D. (doctoraat) in de biochemie (1948). Hij ging werken bij de Universiteit van Boston, waaraan hij verder steeds verbonden bleef. Asimov heeft nooit echt veel gedaan in zijn beroep van biochemicus, afgezien van de oorlogstijd toen hij voor de marine werkte als adviseur. Hij wijdde zich al snel volledig aan het schrijven.
[bewerk] Foundation
Asimov begon verhalen te publiceren in sciencefiction-tijdschriften in 1939. In 1950 publiceerde hij zijn eerste boek, Pebble in the Sky. Zijn bekendste werk is een trilogie van romans, De Foundation (Foundation), De Foundation en het Imperium (Foundation and Empire), en De Tweede Foundation (Second Foundation) (1951-53), die gaat over de ondergang en heropstanding van een galactisch keizerrijk in de verre toekomst. Dit was duidelijk geïnspireerd op de ondergang van het Romeinse Rijk, wat Asimov zelf ook toegaf.
Een thema in dit verhaal is bovendien het historicisme: het idee dat de geschiedenis onvermijdelijk een bepaalde loop neemt ongeacht het onvoorspelbare gedrag van individuen, zoals macroscopische objecten in de natuurkunde voldoen aan wetmatigheden ongeacht het onvoorspelbare gedrag van elementaire deeltjes.
In de jaren '80 heeft Asimov deze serie uitgebreid. De boeken Hoeksteen van de Foundation (Foundation's Edge, 1982), en De Foundation en Aarde (Foundation and Earth, 1986) waren bedoeld als vervolg op de oorspronkelijke trilogie; de boeken Prelude op de Foundation (Prelude to Foundation, 1988) en De Foundation: Voorwaarts (Forward the Foundation, 1993) spelen zich af vóór de andere boeken uit de reeks.
[bewerk] Robot
Het tweede thema waar Asimov bekend mee werd waren zijn robotverhalen. In zijn verzameling korte verhalen Ik, Robot (I, Robot) (1950), ontwikkelde hij een aantal gedragsregels die de robots uit zijn verhalen behoorden te volgen. Dit waren de wetten van robotica, die zowel in de wereld van de sciencefiction als de wetenschappelijke wereld van de cybernetica beroemd zijn geworden. Daarnaast bedacht hij het positronische brein van de robot. Beide concepten hebben grote invloed gehad op andere sciencefictionschrijvers.
[bewerk] Foundation & Robot
Met Prelude to Foundation (1989) legde Asimov een link tussen zijn eerdere robot- en imperiumboeken en het eerste deel van de foundationserie. Hierna volgde nog Forward the Foundation (1993) wat na Asimov's overlijden werd gepubliceerd. Met toestemming van zijn erfgenamen zijn hierna nog drie 'foundation' boeken gepubliceerd maar geschreven door drie andere SF-schrijvers.
[bewerk] Andere verhalen
Andere 'robotverhalen' waren The Caves Of Steel (1954), The Naked Sun (1957), The Robots Of Dawn (1983) en Nemesis (1989). Zijn andere romans en verzamelingen van korte verhalen zijn The Stars Like Dust (1951), Earth Is Room Enough (1957). Van het korte verhaal The Bicentennial Man is een hierop los gebaseerde film gemaakt met Robin Williams in de hoofdrol. Het boek Reisdoel: menselijk brein (The Human Brain) (1964) is eveneens een aantal malen verfilmd. Zijn Nightfall (1941) heeft de reputatie dat het een van de beste korte verhalen in de sciencefiction is die ooit geschreven zijn, en het is ook verfilmd.
[bewerk] Populair wetenschappelijk werk
De boeken van Asimov over diverse wetenschappelijke onderwerpen zijn luchtig en met humor geschreven. Zijn onderwerpen bestreken het hele scala van menselijke kennis, je kunt het zo gek niet noemen of Asimov heeft er over geschreven. Van theologie en bijbelse geschiedenis tot abstracte wiskunde. Een greep uit Asimov's productie:
- The Chemicals of Life (1954),
- Inside the Atom (1956),
- The World of Nitrogen (1958),
- Asimov's guide to science (1960), (wetenschapsgeschiedenis)
- Life and Energy (1962),
- The Neutrino (1966),
- Science, Numbers and I (1968),
- The Dark Ages(1969) Nederlandse vertaling: De Donkere Middeleeuwen(1970),
- Our World in Space (1974),
- Views of the Universe (1981),
- Change! (1982) (Nederlandse vertaling: Morgen! 71 toekomstbeelden van wetenschap, techniek en maatschappij),
- Asimov's new guide to science (1984), (herziene versie) (wetenschapsgeschiedenis)
- Asimov's guide to Halley's comet (1985) (vertaling: De Komeet van Halley).
Asimov heeft ook drie boekdelen van zijn autobiografie geschreven. In Memory Yet Green (1979), In Joy Still Felt (1980), en I. Asimov: A Memoir (1994).
Verder schreef hij ook diverse essays zoals Thinking About Thinking en Science: Knock Plastic (1967). Zelfs verschenen er van zijn hand enkele detectives, waarvan de serie over de "zwarte weduwnaars" de bekendste is.
[bewerk] Overlijden
Asimov overleed op 6 april 1992 in New York. In een door haar geschreven boek, It's Been a Good Life, onthulde zijn weduwe Janet Jeppson Asimov dat hij was gestorven aan aids als gevolg van een transfusie met besmet bloed tijdens een driedubbele bypassoperatie in december 1983.[1]. Volgens haar wilden zijn doktoren vervolgens niet dat dit feit bekend werd[2].
[bewerk] Trivia
- Citaat:The most exciting phrase to hear in science, the one that heralds new discoveries, is not "Eureka!" (I found it!) but "That's funny ..."
- Asimov had erg last van vliegangst. Daarom verbleef hij praktisch zijn hele leven in New York en omstreken. Naar verdere plaatsen ging hij per trein of schip.
- Hij hield van flirten met vrouwen wat hem soms in problemen bracht met zijn echtgenote(s).
- Asimov hield van kleine ruimtes: het tegengestelde van claustrofobie. Hij woonde het liefst in een klein tweekamer appartement in een van de wolkenkrabbers van Manhattan.
- Hij heeft nooit leren fietsen en hield ook niet van sport. Pas op late leeftijd heeft Asimov een auto-rijbewijs gehaald.
- Hij was een vlot spreker en veel gevraagd voor spreekbeurten en SF-conventies. Op SF-congressen ('cons') liet Asimov zich graag in het zonnetje zetten: hij had geen last van overmatige bescheidenheid!
- Asimov gaf een eigen SF-tijdschrift uit: "Asimov's Science Fiction Magazine", voor het eerst in 1977 gepubliceerd. Het blijft een van de populairste tijdschriften in het genre waarin al heel wat modern sf-talent voor het eerst debuteerde.
- Voor zijn fans had hij alle tijd en beantwoordde zoveel mogelijk persoonlijk de vele post die hij van hen kreeg. Hij had veel gevoel voor humor en nam vooral zichzelf niet al te serieus. Dit droeg veel bij aan zijn grote populariteit onder het publiek.
[bewerk] Voetnoten
- ↑ Bron: (en) Isaac Asimov FAQ op Isaac Asimov Home Page.
- ↑ Bron: (en) Letter from Janet Asimov op Locus Online.
