Haile Selassie
| 1892 - 1975 | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 |
||||||
| Keizer van Ethiopië | ||||||
|
||||||
|
Haile Selassie (23 juli 1892 – 27 augustus 1975) was keizer van Ethiopië (van 1930 tot 1936 en van 1941 tot 1974) en wordt door de Rastafaribeweging gezien als god.
Tijdens zijn regeerperiode ijverde hij voor onafhankelijkheid, vooruitgang en vrede.
[bewerk] Biografie
Haile Selassie werd geboren in Ejersa Goro in Ethiopië als Tafari Makonnen. Hij was een van een aantal adellijke personen met de titel 'Ras' (hertog). Hiervan is de naam van de rastafari beweging afgeleid.
Toen hij (op 2 november 1930) tot keizer van Ethiopië was gekroond kreeg hij de naam Haile Selassie, die staat voor Heilige drievuldigheid, of Macht van de drievuldigheid. Zijn volledige titel was indrukwekkend: ‘Zijne Koninklijke Hoogheid Keizer Haile Selassie I, Erfzoon uit het zaad van Koning Salomo(n), de Alles Overwinnende Leeuw van de stam van Jud(e)a, Koning der Koningen, Heer der Heren, Vader der Afrikanen uit het allergeliefde Ethiopië het moederland van de zonen en dochters in diaspora’. Haile Selassie werd ook wel aangeduid als de "Negus" (Koning) of "Negus negesti" (Koning der koningen).
Van de kroningsfestiviteiten en de daaraan voorafgaande politieke manoeuvres is o.a. door de Britse schrijver en journalist Evelyn Waugh een contemporain verslag geschreven (Remote People, 1931).
Zijn vader was gouverneur van de provincie Harar. Via zijn huwelijk in 1911 met Wayzaro Menen, dochter van keizer Menelik II, kwam Tafari in de keizerlijke familie. In 1917 werd hij uitgeroepen tot troonopvolger van keizerin Zauditu, en als regent ging hij namens haar Abessinië regeren. Dertien jaar later kwam hij als Haile Selassie zelf op de troon.
Het onafhankelijke Abessinië was in Afrika een bijzonderheid. West-Europese landen hadden het continent in hun kolonisatiedrang onderling verdeeld. De Ethiopische dynastie, die volgens de overlevering al sinds de tiende eeuw voor Christus bestond en voort zou komen uit de bijbelse koning Salomon, gelukte het om de onafhankelijkheid van Ethiopië te waarborgen.
Deze situatie veranderde toen de Italiaanse dictator Mussolini in 1935 besloot vanuit Eritrea, een Italiaanse kolonie, Ethiopië binnen te vallen. Haile Selassie vluchtte naar het Verenigd Koninkrijk en probeerde steun te krijgen voor de vrijheidsstrijd en Ethiopië.
Deze inspanningen bleven vergeefs tot Italië zich aan de zijde van Duitsland in de Tweede Wereldoorlog mengde. In 1941 verjoeg een troepenmacht met Britse militairen en Ethiopische vrijheidsstrijders de Italiaanse troepen. Haile Selassie kwam weer op de troon. Hij moderniseerde zijn land met onder meer een nieuw belastingstelsel en een democratische grondwet en liet het mee de Verenigde Naties oprichten.
Haile Selassie was in de internationale diplomatie een man met gezag en aanzien. Hij had veel invloed binnen de Organisatie van Afrikaanse Staten en bracht staatsbezoeken aan de V.S. en diverse europese landen. De keizer was een Ridder in de Orde van de Kousenband en, om Ethiopië te eren voor het moedige verzet tegen Mussolini's troepen, Ridder Grootkruis in de Militaire Willemsorde.
In 1951 werd de voormalige Italiaanse kolonie Eritrea, middels een beslissing van de VN, verbonden met Ethiopië in een federatie, waarbij Haile Selassie koning van Eritrea werd.
In de jaren vijftig groeide hij uit tot een voorbeeld voor veel Afrikanen, die ook het koloniale juk wilden afschudden. Het viel hem echter niet mee binnenslands de rust te bewaren. Ethiopië bestond uit vele religieuze groeperingen en Haile Selassie probeerde met een soort verdeel-en-heers-politiek de onderlinge vrede te bewaren.
Toen het Eritrese parlement in 1960 besliste om uit de federatie te stappen en een aanvraag tot het worden van een provincie van Ethiopië indiende, willigde Haile Selassie dit verzoek in en annexeerde hij het in 1962. Een gewapend conflict barstte hierop los dat 32 jaar zou duren en voornamelijk escaleerde onder de militaire junta na het afzetten van Haile Selassie.
In 1963 overzag hij de oprichting van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid, die zijn zetel kreeg in Addis Abeba. Later dat jaar (in oktober) sprak hij de Verenigde Naties toe. De Jamaicaanse zanger Bob Marley gebruikte een deel van deze speech als tekst voor het lied War.
Begin jaren zeventig stortte de economie in en greep, na een periode van lange droogte, de hongersnood om zich heen. In 1974 voerden militairen een staatsgreep uit en namen Haile Selassie gevangen. Toen hij in 1975 overleed vermoedden velen moord. Pas in 1992 werd zijn stoffelijk overschot teruggevonden. Van de Ethiopisch-orthodoxe Kerk kreeg hij in november 2000 een keizerlijke begrafenis in de kathedraal van Addis Abeba.
